Χωρὶς περίσκεψιν, χωρὶς λύπην, χωρὶς αἰδώ μεγάλα κ’ ὑψηλὰ τριγύρω μου ἔκτισαν τείχη Καὶ κάθομαι καὶ ἀπελπίζομαι τώρα ἐδῶ. Ἄλλο δὲν σκέπτομαι: τὸν νοῦν μου τρώγει αὐτὴ ἡ τύχη• Διότι πράγματα πολλὰ ἔξω νὰ κάμω εἶχον Ἄ ὅταν ἔκτιζαν τὰ τείχη πῶς νὰ μὴν προσέξω Ἀλλὰ δὲν ἄκουσα ποτὲ κρότον κτιστῶν ἢ ἦχον. ἀνεπαισθήτως μ’ ἔκλεισαν ἀπὸ τὸν κόσμον ἔξω ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΒΑΦΗΣ |
Φυσικὰ δὲν παραγνωρίζουμε τὴν καλλιτεχνικὴ ἀξία τῶν παληῶν ἑλληνικῶν ταινιῶν, τοῦ ρεμπέτικου ἢ τοῦ λαϊκοῦ τραγουδιοῦ, οὔτε τῆς ζωγραφικῆς τοῦ Θεόφιλου. Οὔτε ἀγνοοῦμε τὴν σημασία τῶν Ἀπομνημονευμάτων τοῦ Μακρυγιάννη, ἂν καὶ αὐτὰ τὰ ἀντιμετωπίζουμε μὲ μεγάλη καχυποψία ὅπως καὶ τὸν δημιουργό τους. Αὐτὸ πού προσπαθοῦμε νὰ τονίσουμε σὲ αὐτὲς τὶς γραμμὲς δὲν εἶναι μία καταδίκη τῆς λαϊκῆς ψυχῆς, τῆς τέχνης πού παράγει καὶ τοῦ πῶς αὐτὴ ἐκφράζεται, ἀλλὰ τὸ πόσο προβληματικὸ καὶ δυσοίωνο εἶναι τὸ μέλλον ἑνὸς λαοῦ ὅταν δὲν ἔχει τίποτε ἄλλο πέραν αὐτῆς τῆς ἔκφρασης νὰ ἐπιδείξη. Δέν φτάνει πού εἴμαστε καταδικασμένοι νά εἰσάγουμε ὅλη τήν σύγχρονη τεχνολογία τῶν ΜΜΕ, ἀλλά καί ὅταν δέν ὑφιστάμεθα τήν ἄμεση προπαγάνδα τους, στήν καλύτερη τῶν περιπτώσεων τά χρησιμοποιοῦμε γιά νά ἀναδεύουμε τήν λαϊκή μας κουλτούρα. Εἶναι καί αὐτό μιά ἔμμεση προπαγάνδα παθητικότητος. Ἔργο ὅμως τοῦ λεγομένου πνευματικοῦ κόσμου πρέπει νὰ εἶναι ἡ ἀναγέννηση τοῦ λαϊκοῦ πνεύματος μὲ διεθνῆ, σύγχρονα ἐρεθίσματα. Διαφορετικά, μπορεῖ ἡ « λαϊκὴ παράδοσή» μας νὰ μὴν σβήσει, νὰ γράφουμε τραγούδια γιά τόν στενό μας περίγυρο καὶ μυθιστορήματα γιά τίς ἀνθρώπινες σχέσεις, ἡ ἐκτός τῶν τειχῶν ἱστορική ἀδράνεια καί ἐξάρτησή μας ὅμως θὰ παγιωθεῖ…Διότι, ἄλλο ἡ ἔκφραση τῆς ζωῆς καί ἄλλο ἡ προϋπόθεσή της.
