Σάββατο 7 Ιανουαρίου 2017

Ἡ δικαιοσύνη

 Πλάτων εἰς τήν “Πολιτεία” μᾶς λέγει ὅτι δίκαιος ἄνθρωπος εἶναι ἐκεῖνος  ὁποῖος συνδυάζει τά τρία χαρακτηριστικά τῆς ψυχῆς –τόν λόγο, τό πνεῦμα καί τήν ἐπιθυμία- καί τίς συνακόλουθες ἀρετές –τήν φρόνησι, τό θάρρος καί τήν μετριοπάθεια. Ἡ δικαιοσύνη στήν πόλη ἔχει ἀνάλογα χαρακτηριστικά. Στήν δίκαιη πόλη, κάθε τάξις ἀσκεῖ τά διακριτά καθήκοντά της καί καμμιά δέν ἐπεμβαίνει γιά νά παρεμποδίσει τήν ἄσκησι τῶν καθηκόντων τῆς ἄλλης. Ἡ σοφή καί λογική τάξις  ἐπωμίζεται τήν ἀρχή καί τήν λήψι ἀποφάσεων, ἡ γενναῖα ἀσχολεῖται μέ τήν στρατιωτική ζωή, καί οἱ ὑπόλοιποι, ἐκεῖνοι ποῦ στεροῦνται τό πρόσθετο πνεῦμα ἤ τήν νοημοσύνη, ἀναλαμβάνουν τήν καλλιέργεια τῆς γῆς καί  τίς χειρωνακτικές ἐργασίες.

Ὁ Πλάτων, ὁ ἰδιοκτήτης τοῦ καφενείου τῆς γειτονιᾶς, εἶχε ἀπορρίψει τίς λεπτομέρειες τῆς ἀπόψεως τοῦ ἀρχαίου φιλοσόφου. Σχεδόν κανείς ἄλλωστε έδῶ καί πολλά χρόνια δέν θεωρεῖ ὅτι δίκαιη πόλις εἶναι ἐκείνη ποῦ εἶναι στρωματοποιημένη στήν ἄρχουσα τάξι, στούς στρατιωτικούς καί τούς ἐργάτες. Ἡ διορατικότης τοῦ σύγχρονου Πλάτωνος ὅσον ἀφορᾶ τήν δικαιοσύνη εἶναι διαπεραστική. Δέν χρειάζεται νά μελετήσω τήν Πολιτεία -μέ ἔλεγε- ὧστε νά ἀναγνωρίσω πότε κάτι εἶναι λάθος. Ἡ βίωσις τῆς δικαιοσύνης δέν εἶναι ποτέ ἄμεση.