Οἱ ἰοί, παρόλο πού ἔχουν κάποια χαρακτηριστικά της ζωῆς, δὲν θεωροῦνται
ζωντανοὶ ὀργανισμοὶ καθὼς εἶναι ἁπλοί, ἔχοντας μόνο ἕνα πρωτεϊνικὸ περίβλημα καὶ
λιγοστὰ μόρια νουκλεϊνικῶν ὀξέων πού ἐκφράζουν περιορισμένο ἀριθμὸ γονιδίων. Ἀλλὰ
αὐτὸ εἶναι μόνο ἕνα μικρὸ μέρος τῆς περιγραφῆς τους. Προκειμένου νὰ ἀναπαραχθοῦν
καὶ νὰ παραμείνουν βιώσιμοι ἔχουν ἀνάγκη τὴν πολύπλοκη φύση ἀνώτερων ὀργανισμῶν
τοὺς ὁποίους ἐποικοῦν. Οἱ ἰοὶ δὲν εἰσβάλουν αὐθαίρετα σὲ ὁποιοδήποτε ὀργανισμό,
ἀλλὰ στοχεύουν συγκεκριμένους ξενιστές, καὶ αὐτὴ εἶναι ἡ βάση τῆς “ἀτομικότητάς”
τους ἡ ὁποία εἶναι “κωδικοποιημένη” στὸ γονιδίωμά τους.
Ἔτσι γιὰ παράδειγμα ἕνας ἀριθμὸς περιοχῶν τοῦ γονιδιώματος τοῦ ἰοῦ τοῦ
AIDS —Human Immunodeficiency Virus (HIV)— συνιστᾶ τὸν συγκεκριμένο γενετικὸ
διακόπτη πού ἀναβοσβήνει τὶς λειτουργίες τῶν κυττάρων τοῦ ἀνοσολογικοῦ
συστήματος πού ὀνομάζονται Τ κύτταρα. Μιὰ ἀπὸ τὶς περιοχὲς αὐτὲς τοῦ
γονιδιώματος τοῦ HIV ἐκφράζει τὸ ἔνζυμο “ἀντίστροφη μεταγραφάση” τὸ ὁποῖο ἀνέτρεψε
τὸ δόγμα τῆς μοριακῆς βιολογίας πού ἀποδέχεται ὅτι ἡ ροὴ τῆς γενετικῆς
πληροφορίας ἀκολουθεῖ ἀποκλειστικὰ καὶ μόνο τὴ διαδρομὴ DNA - RNA - πρωτεῒνη.
Ἡ ἰδιότητα τῆς ἀντίστροφης μεταγραφάσης -πού καθιστᾷ τὸν HIV θανατηφόρο- εἶναι ὅτι
τὸ ἔνζυμο αὐτὸ ἐπάγει ἀντίστροφη πορεία ἀπὸ αὐτὴ τοῦ ἀποδεκτοῦ δόγματος, δηλαδὴ
χρησιμοποιῶντας RNA ὡς πρότυπο ἐπάγει τὴ σύνθεση DNA. Οἱ ἰοὶ πού κωδικοποιοῦν
στὸ γονιδίωμά τους ἀντίστροφη μεταγραφάση ἔχουν τὴν ἱκανότητα χρησιμοποιώντας τὴν
ἀναπαραγωγικὴ μηχανὴ τοῦ ξενιστῆ νὰ συνθέτουν δικές τους πρωτεῖνες καὶ μέσω αὐτῆς
τῆς διαδικασίας παραμένουν ζωντανοὶ καὶ πολλαπλασιάζονται ἐποικῶντας νέους
ξενιστές.