Ταμεῖο δημοσιογράφων, μιά παλιά βρώμικη ἱστορία ... (μέ ἀφορμή ἕνα ἄρθρο τοῦ Θ. Τζήμερου)

Ἡ ἄποψη ὅτι τά ζητήματα τῆς οἰκονομίας πρέπει νά τά ρυθμίζει ἡ ἀγορά εἶναι ἡ κεντρική ἰδέα τοῦ λεγομένου «νεοφιλελευθερισμοῦ». Οἱ θιασῶτες του ἐπιμένουν πεισματικά - ἀνακατεύοντας ἰσολογισμούς, περιθώρια κέρδους, τίς θεωρίες τῆς « ἀνάπτυξης», τῆς ἐπιχειρηματικότητας καί τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων - νά ναρκώσουν καί νά ἀποσαθρώσουν τήν κοινωνία μέ ἕνα ἰδεολογικό ἀχταρμᾶ, πού συνοψίζεται στό ὅτι «ἐλευθερία, δικαιοσύνη καί δημοκρατία εἶναι νά βγάζεις λεφτά μέ ὅποιο τρόπο μπορεῖς». Ὅτι τά κοινωνικά ζητήματα τότε ἐξυπηρετοῦνται καλύτερα, ὅταν ὁ δημόσιος πλοῦτος ἐκχωρεῖται καί ἡ ἰδιωτική πρωτοβουλία ἔχει τόν πρωταρχικό ρόλο, ἀναθέτοντας στό κράτος ἕναν ρόλο διαχειριστῆ ἤ θυρωροῦ ἐκ περιτροπῆς.

Τά παραπάνω ὅμως ἰσχύουν ἐκτός Ἑλλάδος. Στή χώρα τῶν συνθημάτων, ὅσο καί νά βυσσοδομοῦν οἱ θιασῶτες τῆς παντοδυναμίας τῆς ἀγορᾶς, μέ ὅση ὑστερία καί νά ξελαρυγγιάζονται οἱ ἀντίπαλοί της,  τά πράγματα εἶναι ἀπελπιστικά ἁπλά. Στό μυαλό ὅλων ἀνεξαιρέτως, μενουμευρωπαίων ἤ ἐθνικά σκεπτομένων, ἀντί τό δημόσιο νά εἶναι κάτι πού ἀνήκει σέ ὅλους μαζί καί σέ κανέναν ξεχωριστά, γίνεται ἀντιληπτό σέ ὅλες τίς μορφές του ὡς ἕνα πρός κατάκτηση λάφυρο. Ὅλες οἱ ἰδεολογίες ὑποτάσσονται, ἐλλείψει πραγματικῆς διανόησης, σέ αὐτήν τήν ἱστορικά διαμορφωμένη νοοτροπία.

Σέ διάφορα ἄρθρα στό παρελθόν ( π.χ. ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΦΟΡΟΙ καί ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ, ΤΟ ΣΚΟΥΠΙΔΙ ΩΣ ΝΟΗΜΑ, ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΚΟΥΤΑΛΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ) ἐξηγήσαμε γιατί ἡ συνθηματολογία τῆς ἀνάπτυξης, ἡ ὁποία ὑποβάλλεται ἀπό μία συμμορία κρατικοδίαιτων ἐπιχειρηματικῶν παρασίτων μεγάλου βεληνεκοῦς, καί ἐξαγγέλεται ἀπό ἕνα παραλυμένο πολιτικό προσωπικό  ὁδηγεῖ σέ ὑπανάπτυξη. Στά ἄρθρα γιά τό ΤΕΕ παρουσιάσαμε μιά μορφή τῆς - δικαιωμένης ἱστορικά ἀφοῦ δεν ἀμφισβητεῖται ἐμπράκτως ἀπό κανέναν ἐνδιαφερόμενο) - ἀλληλοδιαπλοκῆς κράτους καί ἰδιώτη στο ἀμέσως χαμηλότερο ἐπίπεδο ἀπό αὐτό τῆς μεγάλης ἐπιχειρηματικότητας, στό ἐπίπεδο τῆς συντεχνίας.

«Σύμμαχοι» τῆς νεοφιλελεύθερης ἰδεολογίας, πού τήν βοηθοῦν νά κρύψει τόν βαθιά ἀντιανθρώπινο χαρακτῆρα της καἰ νά ἐπιβληθεῖ εἶναι α) τό κράτος φάντασμα ἐχθρικό πρός τόν πολίτη β) οἱ πάσης φύσεως συντεχνίες ἐπαγγελματιῶν. Ἀπαξιωμένοι ἀμφότεροι στήν συνείδηση τοῦ πολίτη εἶναι πλέον ὁ εὔκολος στόχος.

Οἱ συντεχνίες εἴτε φορᾶνε γραβάτα ( γιατροί, μηχανικοί, φαρμακοποιοί, δικηγόροι…), εἴτε ἔχουν τά μανίκια σηκωμένα ( ταξιτζῆδες, φορτηγατζῆδες, βενζινάδες…), εἴτε ἱδρωκοποῦν πνευματικά ( δημοσιογράφοι, ἐκδότες, ἄνθρωποι τῶν γραμμάτων καί τῶν τεχνῶν) συναλλάσσονται μέ τόν πολίτη καθημερινά, διαφέροντας ἀπό τούς μεγαλοκαρχαρίες τῆς πρώτης κατηγορίας πού συναλλάσονται ἀπ’ εὐθείας μέ τίς κρατικές ὑπηρεσίες. Οἱ ἄνθρωποι τῆς διπλανῆς πόρτας, οἱ ἐλεύθεροι ἐπαγγελματίες καί αὐτοαπασχολούμενοι ἔβαζαν καί συνεχίζουν νά βάζουν τό χέρι στήν τσέπη τοῦ χασμώμενου πολίτη, καί τήν ρουφάνε μέ τήν ἀβάντα τοῦ κράτους. Οἱ δημοσιογράφοι, τοῦ ρουφάνε καί τό μυαλό...

Ἡ νεοαιωνία Ἑλλάδα, ὄντας ἀπό γεννησιμιοῦ της διασπασμένη ἀνάμεσα σέ ἐθνοπατερισμό καί εὐρωλιγουρισμό, ποτέ της δεν κατάφερε νά παράγει πνευματικό ἤ ὑλικό πλοῦτο. Ἄρα θά δανεισθεῖ. Σέ ἐποχές κρίσης, ὅταν τά δάνεια εἶναι ἀκριβά καί δεν μποροῦν νά φαγωθοῦν ἀνεξέλεγκτα ὅλοι ἀνασυντάσσονται, καί στρέφονται ἐναντίον ὅλων. Τά συμφέροντα τῶν λαμογιῶν τῶν συντεχνιῶν τῆς μεσαίας τάξης θά θυσιαστοῦν ἀναπόφευκτα ὑπέρ τῶν μεγαλοκαρχαριῶν. Οἱ συντεχνίες ὑπῆρξαν οἱ ἔμμισθοι ρουφιάνοι τοῦ κρατικοδίαιτου συστήματος, πού πλέον ἀδυνατεῖ να τούς συντηρήσει, καί ἦταν οἱ πρόδρομοι τοῦ κοινωνικοῦ αὐτοματισμοῦ, τόν ὁποῖο σήμερα βρίσκουν μπροστά τους. Δέν θά τούς λυπηθοῦμε…

Ἔχει σημασία νά κατανοήσουμε γιατί ἕνα ἀπό τά πιό πυώδη ἀποστήματα αὐτῆς τῆς νεοελληνικῆς διαπλοκῆς ἀναδεικνύεται ἀπό ἕναν νεοφιλελεύθερο διαφημιστή, ἄρρωστο μέ τήν αὐτοπροβολή, μισαλλόδοξο καί πιστό ἀκόλουθο τοῦ εὐρωλιγουρισμοῦ, ἀλλά σαφῶς λιγώτερο ὑποκριτή ἀπό τούς λεγόμενους ὑπερασπιστές τῆς κοινωνικῆς δικαιοσύνης στίς τάξεις τῶν ὁποίων ἐπικρατεῖ σιγή ἰχθύος. Ἴσως, διότι, διά τῆς ἐπιλεκτικῆς σιωπῆς καί φορῶντας κοινωνικό προσωπεῖο, ὁ καθένας τους ἐξυπηρετεῖ τά δικά του συντεχνιακά συμφέροντα...ὅπως αὐτό τῆς ἀσφάλισης μέ τά λεφτά τῶν ἄλλων πού ὑπερασπίζεται ἡ ΕΣΗΕΑ. Οἱ υπόλοιπες συντεχνίες ( κρατήσεις ὑπέρ ΤΣΜΕΔΕ καί ταμείου Νομικῶν καταργήθηκαν πέρυσι λόγῳ μνημονίου...) μπορεῖ νά ἀκολουθοῦν ἀσθμαίνοντας κυνηγῶντας τό κρατικό μαστάρι, ἀλλά ἀκολουθοῦν...

Ἐν πάσῃ περιπτώσει, στό ἄρθρο πού ἀκολουθεῖ, ὁ Θάνος Τζήμερος περιγράφει παραστατικά καί κατακρίνει λογικώτατα τόν καθαρά ἀεριτζίδικο χαρακτῆρα τοῦ ταμείου ἀσφάλισης τῶν δημοσιογράφων, μιᾶς πολυχαϊδεμένης συντεχνίας πού στάθηκε στήν πρώτη γραμμή τοῦ χαφιεδότσουρμου πού προαναφέραμε. Ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι - γράφοντας τό πολύ ὡραῖο  καί ἐμπεριστατωμένο του ἄρθρο, τό ὁποῖο ὀφείλουμε νά παραδεχθοῦμε καί ἐπί πλέον νά  ὑπερθεματίσουμε στό περιεχόμενό του – κίνητρο τοῦ κ. Τζήμερου δεν εἶναι οὔτε ἡ κοινωνική δικαιοσύνη, οὔτε ἡ ἐξυγίανση τοῦ ἀσφαλιστικοῦ συστήματος. Εἶναι γνωστές οἱ θέσεις του ὑπέρ τοῦ κοινωνικοῦ αὐτοματισμοῦ. Ὁ κ. Τζήμερος λειτουργῶντας ὡς ντελάλης τοῦ ἑλλαδικοῦ νεοφιλελευθερισμοῦ, ἐχθρεύεται τήν ἔννοια τῆς κοινωνικῆς παροχῆς, ἀδιαφορῶντας ἐξ ἴσου ἄν ἡ ἐφαρμογή της εἶναι στρεβλή ἤ ἰσορροπημένη. Ἐκμεταλλευόμενος, πέραν τῆς ἀδιαφανοῦς διαχείρισης τοῦ ἀσφαλιστικοῦ συστήματος, τήν δικαιολογημένη ἀπέχθεια τοῦ κόσμου πρός τούς δημοσιογράφους πού τοῦ ἁλυσοδένουν τήν σκέψη, προσπαθεῖ νά ἀποκομίσει ἰδεολογικά καί πολιτικά ὀφέλη. Ἐν τέλει τό οὐσιῶδες πρόβλημα δέν εἶναι ὁ ὅποιος ντελάλης, ἀλλά ὁ φιλοτομαρισμός τῶν παρακρατικῶν συντεχνιῶν εἰς βάρος τῶν ὑπολοίπων, ὡς σῆμα κατατεθέν τῆς νεοελληνικῆς κοινωνίας…

Ταμεῖο δημοσιογράφων -Μιά παλιά βρώμικη ἱστορία ( τοῦ Θάνου Τζήμερου )

Ὁ Ἰωάννης Μεταξᾶς ἦταν ἔξυπνος ἄνθρωπος. Ἤξερε ὅτι γιὰ νὰ ἔχει στήριξη τὸ καθεστὼς τῆς 4^ης Αὐγούστου ἔπρεπε νὰ πάρει μὲ τὸ μέρος του τὸν Τύπο. Κάλεσε λοιπὸν τοὺς ἐκδότες καὶ τή διοίκηση τῆς ΕΣΗΕΑ καὶ τοὺς εἶπε τὰ εὐχάριστα: "Θὰ σᾶς φτιάξω ἕνα πάμπλουτο ταμεῖο χωρὶς νὰ βάλετε οὔτε δεκάρα. Οὔτε οἱ ἐργοδότες, οὔτε οἱ ἐργαζόμενοι. Θὰ τὴν κάνετε λαχεῖο, κυριολεκτικά!” Καὶ τοὺς ἔδωσε τὸ δικαίωμα νὰ ἐκδίδουν τὸ Λαχεῖο Συντακτῶν. Ἦταν 1936, ἡ ἐποχὴ ποὺ ξεκινοῦσε τὸ ΙΚΑ καὶ ἡ καθολικὴ κοινωνικὴ ἀσφάλιση. Μέχρι τότε, ἀσφάλιση εἶχαν μόνο οἱ δημόσιοι ὑπάλληλοι (ἀπὸ τὸ 1861) καὶ κάποιες συντεχνίες τοῦ ἰδιωτικοῦ τομέα (περίπου τὸ 10% τῶν ἐργαζομένων).

Οὐσιαστικὰ δὲν ἦταν ἰδέα τοῦ Μεταξᾶ αὐτή. Ἡ ΕΣΗΕΑ μολονότι ἱδρύθηκε τὸ 1914, οὐδέποτε ἔκανε αὐτὸ ποὺ ἔκαναν ἄλλες συντεχνίες γιὰ τὴ συνταξιοδότηση τῶν μελῶν τους: νὰ πληρώνουν ἕνα ποσοστὸ ἀπὸ τὰ ἔσοδα ἢ τοὺς μισθούς τους. Τὰ ἔσοδά της προέρχονταν, καὶ πρὶν τὸν Μεταξᾶ, ἀπὸ τὰ λαχεῖα τοῦ ἐτήσιου χοροῦ της. Αὐτὴ ἡ μέθοδος προσπορισμοῦ ἐσόδων ξεκίνησε τὸ 1928, καὶ ἔφτασε τὸ 1932 (τὸ ἔτος ποὺ συνέβη ἀκόμα μιὰ ἑλληνικὴ χρεωκοπία) νὰ ἔχει ἔσοδα 2.500.000 δραχμές. Τεράστιο ποσὸ γιὰ τὴν ἐποχή. 

Μέχρι τότε δὲν ὑπῆρχαν ὀργανωμένα κρατικὰ λαχεῖα, παρὰ μόνο σποραδικὲς ἐκδόσεις, γιὰ νὰ ἐνισχυθοῦν ἡ ἀρχαιολογικὴ ἔρευνα καὶ ὁ πολεμικὸς στόλος. Μποροῦσε νὰ ἐκδώσει λαχεῖο ὅποιος ἤθελε. Ὁ Μεταξᾶς γιὰ νὰ συμμαζέψει τὸ ἄναρχο αὐτὸ καθεστὼς δημιούργησε τὴ Διεύθυνση Κρατικῶν Λαχείων ἀπαγορεύοντας κάθε ἄλλη ἔκδοση λαχείου. Μοναδικὴ ἐξαίρεση: τὸ Λαχεῖο τῆς Ἑνώσεως Συντακτῶν. 

"Μὰ δὲν ἔχανε κανένας!” μπορεῖ νὰ σχολιάσει κάποιος. "Οἰκειοθελῶς ἀγοράζει κάποιος λαχεῖα.” Δὲν εἶναι καθόλου ἔτσι. Τὸ διαθέσιμο εἰσόδημα των νοικοκυριῶν γιά... επένδυση στὴ θεὰ Τύχη δὲν εἶναι ἀπεριόριστο. Ἀπὸ τὸ σύνολο τῶν χρημάτων ποὺ ξόδευε ὁ Ἕλληνας γιὰ λαχεῖα, αὐτὰ ποὺ πήγαιναν στὸ λαχεῖο τῆς ΕΣΗΕΑ ἀφαιροῦνταν ἀπὸ τὰ ἔσοδα τῶν κρατικῶν λαχείων κι ἀπὸ τοὺς σκοπούς τους. Οὐσιαστικά το κράτος πριμοδοτοῦσε τὴν ΕΣΗΕΑ, στερούμενο ἔσοδα. Ἀλλιῶς γιατί νὰ μὴν κάνουμε κι ἀπὸ ἕνα λαχεῖο γιὰ κάθε ἐπαγγελματικὴ ὁμάδα καὶ νὰ ξεμπλέξουμε μὲ τὸ ἀσφαλιστικό;

Τὸ λαχεῖο τῆς Ἑνώσεως Συντακτῶν καθὼς μάλιστα οἱ ἴδιοι οἱ ἐνδιαφερόμενοι τὸ διαφήμιζαν ἀφειδῶς ἀπὸ τὰ δικά τους ἔντυπα, εἶχε μεγάλο σουξέ. Μετὰ τὸν πόλεμο, σὲ ἐποχὴ ἔντονης ἀνάγκης γιὰ στέγη, χάριζε σπίτια, αὐτοκίνητα, μετρητά. Μέχρι καὶ ὁλόκληρες πολυκατοικίες. Χάριζε στοὺς δημοσιογράφους ἡγεμονικὰ προνόμια ἀσφάλισης καὶ στοὺς ἰδιοκτῆτες τῶν ἐντύπων ἀπαλλαγὴ ἀπὸ ἀσφαλιστικὲς εἰσφορές. Ποιὸς πλήρωνε; Ὁ πολίτης. Κι ἐπειδὴ ὅλες οἱ κυβερνήσεις ἤθελαν νὰ τὰ ἔχουν καλὰ μὲ τὴν τέταρτη ἐξουσία, αὐτὴ ἡ προκλητικὴ προσοδοθηρία κατοχυρώθηκε καὶ μὲ μετέπειτα νομοθετικὲς πράξεις (Α.Ν. 1093/1938, Ν.Δ. 3616/1956).

Ὅμως τὸ λαχεῖο, δὲν ἦταν τὸ μόνο δῶρο ποὺ ἔκανε τὸ πολιτικὸ σύστημα στὴ δημοσιογραφικὴ συντεχνία. Τὸ 1941 πολλὲς ἐφημερίδες ἔκλεισαν καὶ δημοσιογράφοι ἀπολύθηκαν καθὼς ἡ ἑλληνικὴ οἰκονομία βούλιαζε στὴ δίνη τῆς Κατοχῆς. Φυσικὰ αὐτὸ δὲν συνέβη μόνο μὲ τοὺς δημοσιογράφους. Ὅμως ἐνῷ οἱ ἄλλοι ἐπαγγελματίες ἀφέθηκαν στὴν τύχη τους, ἡ ΕΣΗΕΑ ἦταν παιδὶ ἑνὸς ἀνώτερου θεοῦ. Μολονότι τὸ Λαχεῖο της ἐξακολουθοῦσε νὰ ἐκδίδεται, ζήτησε ἀπὸ τὸν δοτὸ πρωθυπουργὸ τῆς κατοχῆς, τὸν Τσολάκογλου, νὰ βρεῖ ἐπιπλέον λεφτὰ – πάντα ἀπὸ τσέπες ἄλλων – γιὰ νὰ ἐνισχύσει τοὺς ἄνεργους δημοσιογράφους. Κι ἐκεῖνος δὲν τοὺς χάλασε χατίρι: καθιέρωσε τὸ ἀγγελιόσημο (Ν.Δ. 465/1941 καί 1151/1942) βάζοντας φόρο 5% στὶς διαφημίσεις ὅσων ἐπιχειρήσεων κουτσὰ στραβὰ λειτουργοῦσαν, κάνοντας ἀκόμα δυσκολώτερη τὴν ἐπιβίωσή τους. Ὁ φόρος ἔμπαινε μέχρι καὶ στὶς μικρὲς ἀγγελίες!  (Ἐξ οὗ καὶ τὸ ὄνομά του: ἀγγελιόσημο.)

Τὸ ἀγγελιόσημο εἶναι στὴ σύλληψή του ἀπολύτως παράλογο: φορολογεῖ τὸ ἔξοδο! Ἡ διαφήμιση γιὰ μιὰ ἐπιχείρηση εἶναι ἔξοδο 100%! Καὶ μάλιστα χωρὶς νὰ εἶναι σίγουρο ὅτι θὰ ἀποφέρει πάντα αὔξηση πωλήσεων, ἄρα καὶ ἔσοδα. Ἐδῶ συχνὰ γίνεται μιὰ μᾶλλον ἠθελημένη παρανόηση: "τὸ ἔξοδο γιὰ τὸν διαφημιζόμενο δὲν εἶναι ἔσοδο γιὰ τὰ ΜΜΕ;” ἔχω δεῖ νὰ ρωτοῦν κάποιοι. Προφανῶς εἶναι. Κάθε ἔξοδο γιὰ κάποιον εἶναι ἔσοδο γιὰ κάποιον ἄλλον. Ὅμως κανένα φορολογικὸ σύστημα δὲν φορολογεῖ τὴ στιγμὴ τῆς συναλλαγῆς, μὲ ἄμεσο φόρο. Σοῦ λέει: ἔχε τὰ ἔξοδα καὶ τὰ ἔσοδά σου, καὶ στὸ τέλος θὰ σοῦ φορολογήσω τὸ κέρδος ἂν προκύψει. (Θεωρητικὰ αὐτό, διότι στὴν Ἑλλάδα φορολογεῖσαι καὶ μόνο ποὺ ὑπάρχεις.) Τὸ ἀγγελιόσημο ἐπιβάλλεται λοιπὸν ἐπὶ τοῦ κόστους τῶν διαφημίσεων, τὸ πληρώνει ὁ διαφημιζόμενος (ὁ ἴδιος ἢ μέσῳ τῆς διαφημιστικῆς του ἑταιρείας) καὶ πηγαίνει κατ’ εὐθεῖαν στὰ ταμεῖα τῆς ΕΣΗΕΑ. Καὶ καθὼς οἱ ἐπιχειρήσεις συνυπολογίζουν στὴν τιμὴ τῶν προϊόντων τους καὶ τὸ κόστος τῆς διαφήμισης, τὸ ἀγγελιόσημο μετακυλίεται στὸν τελικὸ καταναλωτή. Γιὰ νὰ τὸ ποῦμε ἁπλά: ὁ φτωχὸς καὶ ὁ ἄνεργος ποὺ ἀγοράζει γάλα γιὰ τὸ παιδὶ του πληρώνει τὴ σύνταξη τοῦ Αὐτιᾶ, τοῦ Ρομπὲν τῶν φτωχῶν. 

Ἡ Ἑλλάδα ἀπελευθερώθηκε τὸ 1945 ἀλλὰ οἱ ἐπιχειρήσεις δὲν ἀπελευθερώθηκαν ἀπὸ αὐτὸ τὸ χαράτσι. Ὅταν ξανάνοιξαν οἱ ἐφημερίδες, προέκυψε καινούργια ἀνάγκη: ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς δημοσιογράφους, στὶς ἐφημερίδες ἐργάζεται καὶ διοικητικὸ προσωπικό. Γι’ αὐτοὺς ποιὸς θὰ πλήρωνε ἀσφαλιστικὲς εἰσφορές; Ἡ αὐτονόητη ἀπάντηση "οἱ ἐργοδότες τους” θὰ μποροῦσε νὰ ἰσχύει ὁπουδήποτε ἀλλοῦ ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ παρασιτοκρατία. Μαθημένοι οἱ ἐκδότες νὰ μὴν πληρώνουν ποτέ, ζήτησαν καὶ  – τί ἔκπληξη! – κατάφεραν τὸ ἀγγελιόσημο νὰ αὐξηθεῖ στὸ 15% καὶ νὰ πηγαίνει στὸ Ταμεῖο Ἀσφάλισης τοῦ Διοικητικοῦ Προσωπικοῦ των Ἡμερησίων Ἐφημερίδων Ἀθηνῶν. Οἱ μετακατοχικὲς κυβερνήσεις ἐνίσχυσαν ἀκόμα περισσότερο τὴν παντοκρατορία (μὲ τὰ λεφτὰ τῶν ἄλλων) τῆς συντεχνίας καθὼς διατήρησαν καὶ τὸ ἀγγελιόσημο καὶ τὸ "κατ’ ἐξαίρεσιν" (ἀπό το... Σύνταγμα) λαχεῖο ὑπὲρ τοῦ Ταμείου τους.

Ὥσπου ἦρθε ἡ χούντα τοῦ Παπαδόπουλου. Γιὰ νὰ ἐλέγξει τὰ ΜΜΕ, ὅπως κάθε ἐξουσία, ἐφάρμοσε τὸ σύστημα "μαστίγιο καὶ καρότο". Οἱ δημοσιογράφοι ἦταν ἀντίπαλοί της, στὴν ἀρχὴ τουλάχιστον. Ἔπρεπε νὰ ἀντιληφθοῦν ποιὸς ἦταν τώρα τὸ ἀφεντικό. Καὶ μόλις τρεῖς μῆνες μετὰ τὴν ἐπιβολὴ τῆς "ἐθνοσωτηρίου", οἱ συνταγματάρχες καταργοῦν τὸ Λαχεῖο τῶν Συντακτῶν! Αὐτὸ ἦταν τὸ μαστίγιο, μὲ θεωρητικὸ ἄλλοθι πὼς "τὰ πάσης φύσεως ἀδικαιολόγητα προνόμια πρέπει νὰ καταργηθοῦν" γιὰ "λόγους κοινωνικῆς ἰσότητος καὶ κοινωνικῆς πολιτικῆς", καθώς, ὅπως ὑποστήριζαν, οἱ παροχὲς στοὺς δημοσιογράφους συνιστοῦσαν "μονομερὴν καὶ διακριτικὴν μεταχείρισιν". Στὴ θέση τοῦ Λαχείου Συντακτῶν ἐξέδωσαν τὸ Πρωτοχρονιάτικο Λαχεῖο (Εἰδικὸν Κρατικὸν Λαχεῖον Κοινωνικῆς Ἀντιλήψεως) τοῦ ὁποίου τὰ ἔσοδα πήγαιναν στὸν προϋπολογισμό. Ὅμως γρήγορα κι αὐτοὶ διαπίστωσαν ὅτι σὲ καμμία κυβέρνηση, ἀκόμα καὶ δικτατορική, δὲν συμφέρει νὰ τὰ  "χαλάσει" μὲ τοὺς δημοσιογράφους. Καὶ ἦρθε τὸ καρότο. Πλειοδοτῶντας σὲ "μονομερὴν καὶ διακριτικὴν μεταχείρισιν", ἀνέβασαν τὸ ἀγγελιόσημο ἀπὸ τὸ 15% στὸ 20% καὶ ἐπεξέτειναν τὴν ἐφαρμογή του στὶς μὴ ἡμερήσιες ἐφημερίδες Ἀθήνας καὶ Θεσσαλονίκης καὶ στὸ ραδιόφωνο τῶν ἐνόπλων δυνάμεων (ἄρθρο 11 Α.Ν.248/1967) προικίζοντας μὲ τὰ ἔσοδά του τὸν νεοσυσταθέντα Ἑνιαῖο Δημοσιογραφικὸ Ὀργανισμὸ Ἐπικουρικῆς Ἀσφαλίσεως καὶ Περιθάλψεως (ΕΔΟΕΑΠ). Μάλιστα, τὸ 1973 τὸ ἀγγελιόσημο ἐπεκτάθηκε στὶς διαφημίσεις σὲ περιοδικὰ καὶ στὰ κρατικὰ κανάλια. Ἀλλὰ τὸ πλήρωναν μόνον οἱ ἰδιωτικὲς ἑταιρεῖες! Ἀπὸ τὴν καταβολὴ του ἑξαιρέθηκαν οἱ ἑταιρεῖες τοῦ εὐρύτερου Δημοσίου (Ν.Δ.1344/1973), δημιουργῶντας ἀκόμα μία στρέβλωση στὴν ἀγορά.  Ἀκόμα καὶ 50% + μία μετοχὴ νὰ εἶχε τὸ Δημόσιο σὲ μία ἐπιχείρηση δὲν πλήρωνε ἀγγελιόσημο, ἀνταγωνιζόμενο ἀθέμιτα τὸν ἰδιώτη ποὺ πλήρωνε. 

Κι ὕστερα ἦρθε ἡ μεταπολίτευση. Ἡ ἐποχὴ τῆς διαπλοκῆς, τῆς διαφθορᾶς, τῶν εὐνοημένων συντεχνιῶν καὶ τῆς ἐξαγορᾶς ψήφων μέσῳ προνομίων. Ὁπότε τὸ ἀγγελιόσημο "ξεσάλωσε”! Τὸ 1989 ἐπεκτάθηκε καὶ στὰ ἰδιωτικὰ ραδιόφωνα καὶ κανάλια (Ν.1866/1989), γιὰ νὰ ἔρθει ὁ Βενιζέλος καὶ νὰ φτιάξει τὸν νόμο - ἔκτρωμα γιὰ τὶς διαφημίσεις (Ν.2328/95) ποὺ μοίραζε ἀβέρτα τά δικά σου λεφτὰ σὲ ὅλες τὶς συντεχνίες ποὺ ἀσχολοῦνται μὲ τὰ ΜΜΕ, δημοσιογράφους καὶ τεχνικούς. 

Ὅμως προνομιοῦχοι δὲν ἦταν ὅλοι οἱ δημοσιογράφοι. Ἀπὸ τὸ ἀγγελιόσημο ὠφελοῦνταν μόνο τα ΜΜΕ τῆς Ἀθήνας καὶ τῆς Θεσσαλονίκης, δημοσιογράφοι καὶ προσωπικό. (Στὸν ΕΔΟΕΑΠ συμμετέχουν μόνο οἱ Ἑνώσεις ΕΣΗΕΑ, ΕΣΗΕΜΘ, ΕΠΗΕΑ, ΕΠΗΕΜΘ.) Αὐτοὶ ἐπηρεάζουν μαζικά το κοινό, αὐτοὺς φροντίζουμε, ἔτσι δὲν εἶναι Βαγγέλη; Ἡ "πλέμπα” τῆς ἐπαρχίας (περιοδικά, ραδιόφωνα, τηλεοπτικοί σταθμοι) ἔμεινε ἐκτός. Αὐτὸς ἄλλωστε ἦταν καὶ ὁ λόγος ποὺ ἡ ΕΣΗΕΑ ἄφηνε στὴν ἀπ’ ἔξω δεκάδες δημοσιογράφους μὲ πολύχρονη θητεία στὰ ΜΜΕ καὶ ἔκανε τάχα μου δύσκολες ἐξετάσεις γιὰ νὰ γίνει κάποιος μέλος της. Κορόιδα ἦταν τὰ μέλη της νὰ μοιράσουν τὴν πίτα σὲ περισσότερα κομμάτια; Τὶς καλὲς ἐποχές, τὰ ἔσοδα τοῦ ΕΔΟΕΑΠ ἀπὸ τὸ ἀγγελιόσημο ἦταν γύρω στὰ 60 ἑκατομμύρια εὐρὼ τὸν χρόνο. Τὸ ἀγγελιόσημο λειτουργοῦσε ὡς τὸ ρουσφέτι τοῦ ρουσφετιοῦ: ρουσφέτι τοῦ πολιτικοῦ συστήματος πρὸς τοὺς δημοσιογράφους καὶ ξανὰ ρουσφέτι τῆς διοίκησης τῆς ΕΣΗΕΑ στοὺς "ἡμέτερους". Λειτουργοῦσε ὅμως καὶ ὡς μπαμπούλας γιὰ ὅσους δὲν "συνεμορφώθησαν πρὸς τὰ ὑποδείξεις": διαγραφὴ ἀπὸ τὴν ΕΣΗΕΑ σήμαινε γιὰ ἕναν δημοσιογράφο στέρηση τῆς ἀσφαλιστικῆς του κάλυψης. Κι ἔτσι ἡ ἀριστεροκρατούμενη διοίκηση τῆς ΕΣΗΕΑ μεταλλάχτηκε σὲ χούντα ποὺ καταδίωκε ὅποιον δὲν συμφωνοῦσε πολιτικὰ μαζί της, ἐνῷ τὴν ἴδια στιγμὴ ἔκανε τὰ στραβὰ μάτια σὲ καραμπινάτα παραπτώματα, ὅπως ἡ συμμετοχὴ μελῶν της σὲ διαφημίσεις καὶ προωθήσεις προϊόντων, κάτι ποὺ ἀπαγορεύεται ρητὰ ἀπὸ τὸν κώδικα δεοντολογίας της.

Ὁ νόμος Βενιζέλου, ἕνα ἀπὸ τὰ χειρότερα νομοθετήματα στὴ νομική μας ἱστορία ἰσχύει, μὲ ἀρκετὲς τροποποιήσεις (ἄρθρο 33 τοῦ Ν.2429/96, ἄρθρο 5 τοῦ Ν.4277/2014, ἄρθρο 83 τοῦ Ν.4307/2014), μέχρι σήμερα. Δεῖτε τί προέβλεπε: 

- 20,0% γιὰ διαφημίσεις σὲ ἔντυπα μέσα (ἐφημερίδες, περιοδικὰ) Ἀθήνας καὶ Θεσσαλονίκης

- 16,0% γιὰ διαφημίσεις στὶς ἡμερήσιες ἐφημερίδες τῆς Θεσσαλονίκης

- 21,5% γιὰ διαφημίσεις σὲ ραδιοτηλεοπτικὰ μέσα

Θὰ ἐξακολουθούσαμε νὰ τὰ πληρώναμε ὅλα αὐτά, ἂν οἱ περήφανοι διαπραγματευτάδες τοῦ ΣΥΡΙΖΑ στήλωναν τὰ πόδια, ὅπως τὰ στήλωσαν οἱ προηγούμενες κυβερνήσεις γιὰ νὰ προστατέψουν τὰ προνόμια τῶν συνεταίρων τους στὴν ἐξαπάτηση τοῦ κοινοῦ. Εὐτυχῶς οἱ ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ἀποδείχθηκαν τὰ πιὸ ὑπάκουα γατάκια τῆς τρόικας. Καὶ ἔτσι τὸ ἀγγελιόσημο μετὰ ἀπὸ ζωὴ 75 ἐτῶν καταργήθηκε ὁριστικὰ τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 2016. Κάτι εἶπε ὁ Κατρούγκαλος ὅτι δῆθεν μελετάει τὴν ἀντικατάστασή του μὲ ἄλλους πόρους, ὅλοι γελάσαμε, καὶ τὸ θέμα ἔμεινε ἐκεῖ. Εἶναι ἡ περίπτωση ποὺ ὁ λάθος ἄνθρωπος γιὰ λάθος λόγους παίρνει τὴ σωστὴ ἀπόφαση.  

Ὡστόσο, κι ἐδῶ, οἱ λαμογιὲς συνεχίστηκαν: ἐνῷ ὅλοι οἱ ἐργοδότες τῆς χώρας μὲ τὸ ἔκτρωμα Κατρούγκαλου ὑποχρεώνονται νὰ πληρώνουν 13,33% τῶν καθαρῶν ἀποδοχῶν κάθε ἐργαζόμενου σὲ ἀσφαλιστικὲς εἰσφορές, γιὰ τοὺς μηντιάρχες ὁ νόμος προβλέπει νὰ πληρώνουν μόνο το 7,5%, τὸ ὁποῖο λέει ὅτι θὰ ἀναπροσαρμόζεται κάθε χρόνο γιὰ νὰ γίνει 13,33% τὸ 2020! Ποιὸς πληρώνει, ἐν τῷ μεταξύ, τὴ διαφορά; Κανένας! Μειώνεται λόγω αὐτοῦ του γεγονότος ἡ σύνταξη τοῦ δημοσιογράφου; Ὄχι! Ἄρα, ὅπως κατάλαβες ἀναγνώστη, ἐσὺ μὲ τοὺς φόρους σου θὰ πληρώσεις τὸν μποναμὰ τοῦ Κατρούγκαλου στὸν Ἰβάν Σαββίδη. Μὴ μοῦ πεῖς ὅτι δὲν νιώθεις περήφανος;

Ὅμως μὲ μειωμένες εἰσφορὲς καὶ ὑψηλοσυνταξιούχους, πῶς θὰ βρεῖ λεφτὰ ὁ ΕΔΟΕΑΠ νὰ καλύψει τὶς παροχές του; Οἱ συριζαῖοι βρῆκαν τὴ λύση: θὰ τοῦ δανείσει ὁ ΕΦΚΑ 10 ἑκατομμύρια εὐρώ! Καὶ τὸ πέρασαν κι ἀπὸ τὴ Βουλὴ οἱ ἀχρεῖοι, μὲ μιὰ ἄσχετη τροπολογία σὲ νόμο γιὰ τὸ Ἐθνικὸ Σύστημα Διαπίστευσης, στὶς 24 Ἀπριλίου τοῦ 2017. Ὁ κύριος ἀσφαλιστικὸς φορέας τοῦ κράτους, στὸν ὁποῖον καταλήγουν οἱ ἀσφαλιστικὲς εἰσφορὲς ὅλων, θὰ δανείσει, καὶ μάλιστα ἄτοκα, ἕνα τεράστιο ποσὸ σὲ ἕνα ΝΠΙΔ καθαρὰ συντεχνιακοῦ χαρακτήρα, τὸ ὁποῖο δὲν ἔχει καθόλου ἔσοδα ὥστε νὰ εἶναι σὲ θέση νὰ ἀποπληρώσει τὸ δάνειο! Ἄρα πῶς θὰ τὸ ἀποπληρώσει; Μὲ νέο δάνειο μετακυλίοντας τὴν ἐξόφληση στὶς ἑπόμενες γενιές! Ἡ πατέντα ποὺ ἐφάρμοζε τὸ κράτος δανειζόμενο γιὰ νὰ δημιουργεῖ στρατιὲς συνταξιούχων – ψηφοφόρων ἐφαρμόζεται πιὰ στοὺς κόλπους του: τὸ "μεγάλο" θεωρητικὰ ταμεῖο, ποὺ δὲν ἔχει χρήματα οὔτε γιὰ τὶς δικές του παροχές, δανείζει τὸ μικρό, ποὺ ὅμως σιτίζει μιὰ χρήσιμη γιὰ τὸ καθεστὼς συντεχνία. Ὅταν αὐτὴ εἶναι ἡ μόνη τεχνογνωσία ποὺ ἔχει τὸ σύστημα, αὐτὴν ἐφαρμόζει. 

Τί συμβαίνει σήμερα στὴ δημοσιογραφικὴ πιάτσα; Σχεδὸν ὅλοι δουλεύουν μὲ μπλοκάκι. Ἄρα οἱ ἐργοδότες δὲν πληρώνουν δεκάρα τσακιστή σὲ εἰσφορές. Κι ἐνῷ, ἂν συνέβαινε αὐτό σε ὁποιονδήποτε ἄλλο κλάδο, οἱ δημοσιογράφοι θὰ σήκωναν τὸν κόσμο στὸ πόδι, γιὰ τὸν χῶρο τους δὲν βγάζουν ἄχνα. Μὲ τέτοια ἀνεργία ποὺ ἐπικρατεῖ, ἀκόμα καὶ "μὲ τὸ κομμάτι" ἂν δουλεύεις, πρέπει νὰ λὲς κι εὐχαριστῶ. Ἄλλωστε ἂν "τρουπώσεις" στὸν χῶρο ὅλο καὶ θὰ βρίσκεις "τυχερὰ" πουσάροντας πολιτικούς. Ὅμως, ποῦ καὶ ποῦ, γιὰ νὰ κάνουν τὴν ἐπαναστατική τους γυμναστικὴ ρίχνουν καὶ καμμιὰ ἀπεργία ζητῶντας ἀπὸ τὸν φορολογούμενο νὰ ἐνισχύσει τὸ ταμεῖο τους μὲ τὰ 60 ἑκατομμύρια εὐρὼ τὸν χρόνο ποὺ εἶχαν συνηθίσει νὰ τσεπώνουν ἀπὸ τὸ ἀγγελιόσημο. Λόγω κρίσης φέτος τὰ κατέβασαν στὰ 55! Κατὰ σύμπτωση, οἱ ἀπεργίες κηρύσσονται μέρες ποὺ τὸ καθεστὼς περνάει δύσκολα καὶ κανονικὰ θὰ ἔτρωγε πολὺ στρίμωγμα στὰ πάνελς. Οἱ στυλοβάτες του ξέρουν πὼς ὅ,τι καὶ νὰ συμβεῖ, ἡ ἐξουσία τοὺς ἔχει ἀνάγκη – καὶ θὰ τοὺς πληρώνει. 

Ἀπὸ τὸν Μεταξᾶ καὶ τὸν Τσολάκογλου μέχρι τὸν Τσίπρα, ἕνα μονόστηλο δρόμος.