Τὸ ἀγαπημένο βιβλίο τῆς Μιράντας –ἑνὸς κοριτσιοῦ 12 ἐτῶν- εἶναι μιὰ ἱστορία ταξιδιοῦ στὸ χρόνο, ποὺ ἀρχίζει κάπως ἔτσι: Ἡ Ἄννα ἐπιστρέφοντας ἀπὸ μιὰ κουραστικὴ μέρα, βρίσκει ἕνα μυστηριῶδες σημείωμα ἀκουμπισμένο πάνω στὸ τραπεζάκι τοῦ σαλονιοῦ, τὸ ὁποῖο τῆς ζητὰ νὰ ἀποκαλύψει τὸ μέρος ποὺ ἔχει κρύψει τὸ ἐφεδρικὸ κλειδὶ τοῦ σπιτιοῦ. Ἡ Ἄννα ἀσφαλῶς σαστίζει, ἀφοῦ γνωρίζει πὼς αὐτὸς ποὺ ἄφησε τὸ σημείωμα πρέπει νὰ εἶχε ἀρχικὰ χρησιμοποιήσει κάποιο κλειδὶ τοῦ σπιτιοῦ γιὰ νὰ μπεῖ. Παρόλα αὐτὰ ξεπερνᾶ τὴν ἀρχική της ἔκπληξη καὶ γράφει μιὰ ἐπιστολή, στὴν ὁποία ἐξηγεῖ μὲ λεπτομέρεια τὸ μέρος ποὺ βρίσκεται τὸ ἐφεδρικὸ κλειδὶ καὶ μετὰ βυθίζεται στὶς ἀναγνώσεις της, ὑπογραμμίζοντας τὰ ἀποσπάσματα τοῦ βιβλίου ποὺ διαβάζει.
“Ἡ ἀποκωδικοποίηση τῆς πρώτης ἀλληλουχίας τοῦ ἀνθρώπινου γονιδιώματος, ἄφησε κατάπληκτους τούς ἐπιστήμονες μὲ τὸν πολὺ χαμηλότερο ἀπὸ τὸν ἀναμενόμενο ἀριθμὸ τῶν ἀνθρώπινων γονιδίων. Πολλοὶ ἀναμένουν μὲ ἐνθουσιασμὸ τὴν ἀποκωδικοποίηση μεγαλύτερου μέρους τῆς ἀλληλουχίας τοῦ ἀνθρώπινου DNA, ποὺ θὰ ἀλλάξει τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο θὰ ἐργάζονται οἱ ἐπιστήμονες, θὰ δώσει ὤθηση στὴν ἀνακάλυψη νέων θεραπευτικῶν προσεγγίσεων, καὶ θὰ μεταβάλλει τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο σκεφτόμαστε γιὰ τὶς ἀνθρώπινες ἀσθένειες, οἱ ὁποῖες δὲν θὰ εἶναι πιὰ ὁ μέσος ὅρος, ἢ ἡ κλασσικὴ περίπτωση, ὅπως διδάσκουν οἱ ἰατρικὲς σχολὲς τὴν τρέχουσα περίοδο, ἀλλὰ ἡ κάθε μιὰ ἀπ’ αὐτὲς θὰ ἀντιμετωπίζεται ὡς μοναδική, ἀφοῦ τὸ γονιδίωμα τοῦ καθενὸς μας εἶναι μοναδικό.”
Μετὰ ἀπὸ κάμποσο καιρὸ ἀπὸ τότε ποὺ ἔλαβε τὸ πρῶτο σημείωμα, ἡ Ἄννα βρίσκει στὸ σαλόνι της ἕνα δεύτερο, μὲ ἐξίσου μυστηριῶδες περιεχόμενο, ποὺ ἔμοιαζε σὰν μιὰ μελλοντικὴ προοπτικὴ τῶν ὑπογραμμισμένων ἀποσπασμάτων τοῦ βιβλίου της. “Δέκα χρόνια μετὰ τὴν ὁλοκλήρωση τῆς ἀποκωδικοποίησης τοῦ ἀνθρώπινου γονιδιώματος καὶ σειρὰ ἡρωϊκῶν προσπαθειῶν γιὰ τὴν ἀνακάλυψη γενετικῶν παραλλαγῶν ποὺ θὰ ἔδιναν νόημα στὴ σχέση τοῦ φαινότυπου μὲ τὸ γενότυπο, καὶ οἱ σκληρὲς ἐρωτήσεις παραμένουν. Κοιτάζοντας πίσω αὐτὴ τὴ δεκαετία μπορεῖ κανεὶς ἀναντίρρητα νὰ διαπιστώσει πὼς ἡ γνώση ἔχει αὐξηθεῖ, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἄλλη, μερικὰ πράγματα ποὺ ἦταν αὐτονόητα ἁπλῶς ἐπιβεβαιώθηκαν. Δημοφιλεῖς ἰδέες, ὅπως ἐκείνη περὶ τῆς ἀνθρώπινης μοναδικότητας, γιὰ παράδειγμα, ἔχουν τεθεῖ ὑπὸ ἀμφισβήτηση. Ἡ σύγκριση μεταξύ του ἀνθρώπινου γονιδιώματος καὶ αὐτοῦ τῶν χιμπατζήδων προτείνει πὼς τὸ ὅριο τῆς ἀνθρώπινης μοναδικότητας εἶναι περιορισμένο. Ἡ ἀλληλουχία μιᾶς σημαντικῆς μερίδας DNA τοῦ Neandertal συγκρινόμενη μὲ τὴν ἀνθρώπινη, διδάσκει πὼς οἱ Neandertals δὲν ἔχουν ἐκλείψει, καθὼς τὸ DNA τους ἐξακολουθεῖ νὰ εἶναι ζωντανὸ σὲ πολλοὺς ἀπό μας.”
Στὸ τέλος αὐτοῦ τοῦ κειμένου ὑπῆρχε πάλι ἡ παράκληση ποὺ ζητᾶ ἀπὸ τὴν Ἄννα νὰ ἀποκαλύψει τὴ νέα κρυψώνα τοῦ ἐφεδρικοῦ κλειδιοῦ. Τὸ συναρπαστικὸ μέρος αὐτῆς τῆς ἱστορίας ταξιδιοῦ στὸ χρόνο, γιὰ τὴ Μιράντα, εἶναι ἡ ἀποκάλυψη, πὼς αὐτὸς ποὺ ἀφήνει τὰ σημειώματα, εἶναι κάποιο ἀσαφὲς πρόσωπο ἀπὸ τὸ μέλλον τῆς Ἄννας, (κατὰ πάσα πιθανότητα ὁ ὑπὸ ἀδιευκρίνιστες συνθῆκες ἐξαφανισθείς πατέρας της) ποὺ ἐπιστρέφει στὸ παρελθόν του (ποὺ εἶναι τὸ παρὸν τῆς Ἄννας) χρησιμοποιεῖ τὸ ἐφεδρικὸ κλειδί, μπαίνει στὸ σπίτι, σκαλίζει τὰ βιβλία της γιὰ νὰ μάθει τὰ τρέχοντα ἐνδιαφέροντά της, καταγράφει ἐξηγήσεις τῶν ὑπογραμμισμένων ἀποσπασμάτων τῶν βιβλίων της καὶ πρὶν φύγει τῆς ἀφήνει ἕνα καινούριο σημείωμα ρωτώντας την ποὺ θὰ τοποθετήσει τὸ ἐφεδρικὸ κλειδὶ γιὰ νὰ τὸ χησιμοποιήσει στὴν ἑπόμενη ἐπίσκεψή του. Καὶ ἡ ἱστορία ἐπαναλαμβάνεται...
“Ἡ ἀμυγδαλή εἶναι ἐκείνη ἡ περιοχὴ τοῦ ἐγκεφάλου, ποὺ παίζει ρόλο καθοριστικὸ γιὰ τὴ διαμόρφωση τῆς κοινωνικῆς ὀντότητας ἑνὸς ἀτόμου. Οἱ μοριακὲς διαδικασίες ποὺ συμμετέχουν στὸ νὰ προσδώσουν καλύτερη ὑγεία καὶ μακροβιότητα στοὺς εὐτυχεῖς ἀνθρώπους ἔχουν πλέον ἀποκαλυφθεῖ μὲ λεπτομέρεια” ὑπογράμμιζε ἡ Ἄννα στὸ βιβλίο της.
“Τα μικρόβια ποὺ ἐποικοῦν τὸν γαστρενετερικὸ μας σωλήνα ξεπερνοῦν ἀριθμητικὰ τὰ ἀνθρώπινα κύτταρα σὲ ἀναλογία δέκα πρὸς ἕνα καὶ τὰ γονιδιώματά τους ἀλληλεπιδροῦν μὲ τὸ ἀνθρώπινο DNA συμβάλλοντας στὸν καθορισμὸ τῆς ταυτότητας διαφορετικῶν ἀτόμων καὶ εἰδῶν. Ἄρα ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἀμυγδαλῆ ἡ συντήρηση τῶν μικροβίων τοῦ γαστρεντερικοῦ σωλήνα σὲ εὐτυχῆ κατάσταση, εἶναι ἐξίσου σημαντικὴ στὴ διαμόρφωση τῆς κοινωνικῆς ὀντότητας τοῦ ἀτόμου. Ἐπίσης παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἔχει πλέον περάσει μιὰ δεκατία ἀπὸ τὴν ὁλοκλήρωση τῆς ἀποκωδικοποίησης τοῦ ἀνθρώπινου γονιδιώματος, οἱ ἀπαντήσεις στὸν ὁρισμὸ τοῦ τί ἀκριβῶς σημαίνει ἀνθρώπινο ἐξακολουθοῦν νὰ ἐπηρεάζονται ἀπὸ θεολογικὲς ἀπόψεις προσδίδοντάς τους χαρακτήρα μεμονωμένων πεποιθήσεων. Κανεὶς ἀκόμα δὲν εἶναι σίγουρος γιὰ τὸ ποιοὶ εἴμαστε καὶ πρὸς τὰ ποὺ κατευθυνόμαστε. Ἡ εἰρωνεία λοιπὸν εἶναι πὼς σὲ ἀντίθεση μὲ αὐτὸ ποὺ προσδοκούσαμε πρὶν δέκα χρόνια, ἡ ἀποκωδικοποίηση τοῦ ἀνθρώπινου γονιδιώματος δὲν ἔχει καταστήσει πολλὲς ἔννοιες σαφέστερες. Μὲ ἄλλα λόγια ἡ ἀποκωδικοποίηση τοῦ ἀνθρώπινου γονιδιώματος ἐπιβεβαιώνει τὴν ἀντίληψη πὼς ὅ,τι κερδίζουμε σὲ ἀκρίβεια τὸ χάνουμε σὲ ἐννοιολογικὴ σαφήνεια” ἔγραφε ὁ τετελεσμένος μέλλων.
Ἀφοῦ λοιπὸν ἡ Μιράντα μάθαινε γιὰ τὰ πεπραγμένα τῶν μικροβίων τοῦ γαστρεντερικοῦ σωλήνα, ἔκλεινε τὰ μάτια της κι ἔδινε παράταση στὴν προσμονή της γιὰ τὸ συναρπαστικὸ τέλος τῆς ἱστορίας τῆς Ἄννας, ποὺ γιὰ πολλὰ χρόνια τώρα, ἐξακολουθεῖ νὰ εἶναι ἐνδιαφέρουσα μοναχὰ στὶς λεπτομέρειες κι ἔτσι πολλοὶ λίγοι δίνουν σημασία.
“Ἡ ἀποκωδικοποίηση τῆς πρώτης ἀλληλουχίας τοῦ ἀνθρώπινου γονιδιώματος, ἄφησε κατάπληκτους τούς ἐπιστήμονες μὲ τὸν πολὺ χαμηλότερο ἀπὸ τὸν ἀναμενόμενο ἀριθμὸ τῶν ἀνθρώπινων γονιδίων. Πολλοὶ ἀναμένουν μὲ ἐνθουσιασμὸ τὴν ἀποκωδικοποίηση μεγαλύτερου μέρους τῆς ἀλληλουχίας τοῦ ἀνθρώπινου DNA, ποὺ θὰ ἀλλάξει τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο θὰ ἐργάζονται οἱ ἐπιστήμονες, θὰ δώσει ὤθηση στὴν ἀνακάλυψη νέων θεραπευτικῶν προσεγγίσεων, καὶ θὰ μεταβάλλει τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο σκεφτόμαστε γιὰ τὶς ἀνθρώπινες ἀσθένειες, οἱ ὁποῖες δὲν θὰ εἶναι πιὰ ὁ μέσος ὅρος, ἢ ἡ κλασσικὴ περίπτωση, ὅπως διδάσκουν οἱ ἰατρικὲς σχολὲς τὴν τρέχουσα περίοδο, ἀλλὰ ἡ κάθε μιὰ ἀπ’ αὐτὲς θὰ ἀντιμετωπίζεται ὡς μοναδική, ἀφοῦ τὸ γονιδίωμα τοῦ καθενὸς μας εἶναι μοναδικό.”
Μετὰ ἀπὸ κάμποσο καιρὸ ἀπὸ τότε ποὺ ἔλαβε τὸ πρῶτο σημείωμα, ἡ Ἄννα βρίσκει στὸ σαλόνι της ἕνα δεύτερο, μὲ ἐξίσου μυστηριῶδες περιεχόμενο, ποὺ ἔμοιαζε σὰν μιὰ μελλοντικὴ προοπτικὴ τῶν ὑπογραμμισμένων ἀποσπασμάτων τοῦ βιβλίου της. “Δέκα χρόνια μετὰ τὴν ὁλοκλήρωση τῆς ἀποκωδικοποίησης τοῦ ἀνθρώπινου γονιδιώματος καὶ σειρὰ ἡρωϊκῶν προσπαθειῶν γιὰ τὴν ἀνακάλυψη γενετικῶν παραλλαγῶν ποὺ θὰ ἔδιναν νόημα στὴ σχέση τοῦ φαινότυπου μὲ τὸ γενότυπο, καὶ οἱ σκληρὲς ἐρωτήσεις παραμένουν. Κοιτάζοντας πίσω αὐτὴ τὴ δεκαετία μπορεῖ κανεὶς ἀναντίρρητα νὰ διαπιστώσει πὼς ἡ γνώση ἔχει αὐξηθεῖ, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἄλλη, μερικὰ πράγματα ποὺ ἦταν αὐτονόητα ἁπλῶς ἐπιβεβαιώθηκαν. Δημοφιλεῖς ἰδέες, ὅπως ἐκείνη περὶ τῆς ἀνθρώπινης μοναδικότητας, γιὰ παράδειγμα, ἔχουν τεθεῖ ὑπὸ ἀμφισβήτηση. Ἡ σύγκριση μεταξύ του ἀνθρώπινου γονιδιώματος καὶ αὐτοῦ τῶν χιμπατζήδων προτείνει πὼς τὸ ὅριο τῆς ἀνθρώπινης μοναδικότητας εἶναι περιορισμένο. Ἡ ἀλληλουχία μιᾶς σημαντικῆς μερίδας DNA τοῦ Neandertal συγκρινόμενη μὲ τὴν ἀνθρώπινη, διδάσκει πὼς οἱ Neandertals δὲν ἔχουν ἐκλείψει, καθὼς τὸ DNA τους ἐξακολουθεῖ νὰ εἶναι ζωντανὸ σὲ πολλοὺς ἀπό μας.”
Στὸ τέλος αὐτοῦ τοῦ κειμένου ὑπῆρχε πάλι ἡ παράκληση ποὺ ζητᾶ ἀπὸ τὴν Ἄννα νὰ ἀποκαλύψει τὴ νέα κρυψώνα τοῦ ἐφεδρικοῦ κλειδιοῦ. Τὸ συναρπαστικὸ μέρος αὐτῆς τῆς ἱστορίας ταξιδιοῦ στὸ χρόνο, γιὰ τὴ Μιράντα, εἶναι ἡ ἀποκάλυψη, πὼς αὐτὸς ποὺ ἀφήνει τὰ σημειώματα, εἶναι κάποιο ἀσαφὲς πρόσωπο ἀπὸ τὸ μέλλον τῆς Ἄννας, (κατὰ πάσα πιθανότητα ὁ ὑπὸ ἀδιευκρίνιστες συνθῆκες ἐξαφανισθείς πατέρας της) ποὺ ἐπιστρέφει στὸ παρελθόν του (ποὺ εἶναι τὸ παρὸν τῆς Ἄννας) χρησιμοποιεῖ τὸ ἐφεδρικὸ κλειδί, μπαίνει στὸ σπίτι, σκαλίζει τὰ βιβλία της γιὰ νὰ μάθει τὰ τρέχοντα ἐνδιαφέροντά της, καταγράφει ἐξηγήσεις τῶν ὑπογραμμισμένων ἀποσπασμάτων τῶν βιβλίων της καὶ πρὶν φύγει τῆς ἀφήνει ἕνα καινούριο σημείωμα ρωτώντας την ποὺ θὰ τοποθετήσει τὸ ἐφεδρικὸ κλειδὶ γιὰ νὰ τὸ χησιμοποιήσει στὴν ἑπόμενη ἐπίσκεψή του. Καὶ ἡ ἱστορία ἐπαναλαμβάνεται...
“Ἡ ἀμυγδαλή εἶναι ἐκείνη ἡ περιοχὴ τοῦ ἐγκεφάλου, ποὺ παίζει ρόλο καθοριστικὸ γιὰ τὴ διαμόρφωση τῆς κοινωνικῆς ὀντότητας ἑνὸς ἀτόμου. Οἱ μοριακὲς διαδικασίες ποὺ συμμετέχουν στὸ νὰ προσδώσουν καλύτερη ὑγεία καὶ μακροβιότητα στοὺς εὐτυχεῖς ἀνθρώπους ἔχουν πλέον ἀποκαλυφθεῖ μὲ λεπτομέρεια” ὑπογράμμιζε ἡ Ἄννα στὸ βιβλίο της.
“Τα μικρόβια ποὺ ἐποικοῦν τὸν γαστρενετερικὸ μας σωλήνα ξεπερνοῦν ἀριθμητικὰ τὰ ἀνθρώπινα κύτταρα σὲ ἀναλογία δέκα πρὸς ἕνα καὶ τὰ γονιδιώματά τους ἀλληλεπιδροῦν μὲ τὸ ἀνθρώπινο DNA συμβάλλοντας στὸν καθορισμὸ τῆς ταυτότητας διαφορετικῶν ἀτόμων καὶ εἰδῶν. Ἄρα ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἀμυγδαλῆ ἡ συντήρηση τῶν μικροβίων τοῦ γαστρεντερικοῦ σωλήνα σὲ εὐτυχῆ κατάσταση, εἶναι ἐξίσου σημαντικὴ στὴ διαμόρφωση τῆς κοινωνικῆς ὀντότητας τοῦ ἀτόμου. Ἐπίσης παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἔχει πλέον περάσει μιὰ δεκατία ἀπὸ τὴν ὁλοκλήρωση τῆς ἀποκωδικοποίησης τοῦ ἀνθρώπινου γονιδιώματος, οἱ ἀπαντήσεις στὸν ὁρισμὸ τοῦ τί ἀκριβῶς σημαίνει ἀνθρώπινο ἐξακολουθοῦν νὰ ἐπηρεάζονται ἀπὸ θεολογικὲς ἀπόψεις προσδίδοντάς τους χαρακτήρα μεμονωμένων πεποιθήσεων. Κανεὶς ἀκόμα δὲν εἶναι σίγουρος γιὰ τὸ ποιοὶ εἴμαστε καὶ πρὸς τὰ ποὺ κατευθυνόμαστε. Ἡ εἰρωνεία λοιπὸν εἶναι πὼς σὲ ἀντίθεση μὲ αὐτὸ ποὺ προσδοκούσαμε πρὶν δέκα χρόνια, ἡ ἀποκωδικοποίηση τοῦ ἀνθρώπινου γονιδιώματος δὲν ἔχει καταστήσει πολλὲς ἔννοιες σαφέστερες. Μὲ ἄλλα λόγια ἡ ἀποκωδικοποίηση τοῦ ἀνθρώπινου γονιδιώματος ἐπιβεβαιώνει τὴν ἀντίληψη πὼς ὅ,τι κερδίζουμε σὲ ἀκρίβεια τὸ χάνουμε σὲ ἐννοιολογικὴ σαφήνεια” ἔγραφε ὁ τετελεσμένος μέλλων.
Ἀφοῦ λοιπὸν ἡ Μιράντα μάθαινε γιὰ τὰ πεπραγμένα τῶν μικροβίων τοῦ γαστρεντερικοῦ σωλήνα, ἔκλεινε τὰ μάτια της κι ἔδινε παράταση στὴν προσμονή της γιὰ τὸ συναρπαστικὸ τέλος τῆς ἱστορίας τῆς Ἄννας, ποὺ γιὰ πολλὰ χρόνια τώρα, ἐξακολουθεῖ νὰ εἶναι ἐνδιαφέρουσα μοναχὰ στὶς λεπτομέρειες κι ἔτσι πολλοὶ λίγοι δίνουν σημασία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου