Σάββατο 19 Μαΐου 2012

Περί ὕψους


Περί ὕψους (Νῖκος Ἐγγονόπουλος – Δημήτρης Πουλικάκος)
Οἱ δύο ὁμάδες ἀπὸ ἄποψη γενετικὴ ταυτίζονται τόσο πολύ, πού ἡ ἐγγύτητά τους εἶναι ἀνυπόφορη. Οἱ ἐνδεεῖς ὅμως, τοποθετημένοι σὲ εἰδικοὺς χώρους κατοικοῦν ἐσώκλειστοι, στερούμενοι ὁποιασδήποτε ἐξωτερικῆς ἐπαφῆς, ἢ ἀλληλεπίδρασης. Ὁ ἀποκλεισμὸς τους ἀποτρέπει τὴν ἄμεση γνωριμία μὲ τοὺς εὐκατάστατους καὶ ἀποκλείει τὴν πιθανότητα τῆς συσχέτισης μεταξὺ τῶν δύο ὁμάδων, πού θὰ μποροῦσε δυνητικὰ νὰ ὁδηγήσει σὲ συγκρούσεις καὶ ἴσως στὴν ἄρνηση τῆς ὑφιστάμενης διαφορᾶς. Ἐπειδὴ ὅμως ἡ ἐπιβίωση τῶν εὐκατάστατων ἐξαρτᾶται ἀπὸ τοὺς ἐνδεεῖς, οἱ δύο ὁμάδες συμμετέχουν σὲ μία ἑνιαία βιο-οικονομία, καὶ μία κοινὴ βιοπολιτικὴ μήτρα ζωῆς καὶ θανάτου, ἀλλὰ μέσα σ΄αὐτὸ τὸ πλαίσιο οἱ ἐνδεεῖς στεροῦνται τοῦ κύρους τῆς ἀλληλεπίδρασης μὲ τοὺς εὐκατάστατους. Βέβαια ἡ δικαιοσύνη θὰ ἀπαιτοῦσε ὅλοι νὰ διέπονται ἀπὸ ἕνα σύνολο κοινῶν κανόνων παιχνιδιοῦ καὶ νὰ ἀνήκουν στὸ ἴδιο ἠθικὸ σύμπαν, ἀλλὰ αὐτὰ εἶναι λεπτομέρειες. Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ ἐνδεεῖς ζοῦν, ὑποφέρουν καὶ τελικῶς πεθαίνουν προκειμένου ὁ βίος τῶν εὐκατάστατων νὰ καθίσταται ὑγιέστερος καὶ μακροβιότερος, συμμετέχουν ἐθελοντικὰ στὸ ἴδιο καθεστὼς οἰκονομικῆς συναλλαγῆς (νομίζω τὸ ἀποκαλοῦν χρηματιστήριο) καὶ στὴν ἴδια βασικὴ διάρθρωση τῆς κοινωνίας μὲ τοὺς εὐκατάστατους. Ἐδῶ ὅμως θὰ πρέπει νὰ ὑπενθυμιστεῖ ὅτι εἶναι κοινῶς ἀποδεκτὸ, ὅτι οἱ ἐνδεεῖς ἔχουν δημιουργηθεῖ καὶ συντηροῦνται γιὰ νὰ ἀποτελοῦν ἀντικείμενο ἐκμετάλλευσης τῶν εὐκατάστατων καὶ ἀνήκουν σὲ διαφορετικὴ κατηγορία (καθὼς στεροῦνται ἀντικειμενικῆς ἀξίας) καὶ αὐτὴ ἡ ὀντολογικὴ διαφορετικότητά τους δικαιολογεῖ τὴν διὰ βίου ἐκμετάλλευσή τους ἀπὸ τοὺς εὐκατάστατους.


 Οἱ ἐνδεεῖς ὅμως δὲν ἀντιμετωπίζουν τὴν κατάστασή τους ὡς ἀδικία. Ἀποδέχονται πὼς δημιουργήθηκαν ὡς κατὰ παραγγελία ἐκμεταλλεύσιμο εἶδος. Οἱ ὄροι ὕπαρξής τους τοὺς φαίνονται θεμιτοὶ καὶ φυσιολογικοί. Μερικοὶ μόνο ἀπὸ αὐτούς, εἶναι καμιὰ φορά θυμωμένοι, σὰν παιδιὰ ἐπιρρεπῆ σὲ ξεσπάσματα ὀργῆς χωρὶς ἐμφανεῖς λόγους. Ὅλοι ὅμως ἀντιλαμβάνονται πὼς ἡ ὀργὴ τους εἶναι ἕνα προσωπικὸ πρόβλημα καὶ κανένας δὲν ἔχει βάσιμους λόγους νὰ εἶναι ὀργισμένος. Οἱ διαμαρτυρίες τῶν ἀτίθασων περιστρέφονται στὴν δῆθεν ἔλλειψη τῶν μέσων πού εἶναι διαθέσιμα στοὺς ἐνδεεῖς γιὰ νὰ δυνηθοῦν νὰ ἑρμηνεύσουν τὴν κατάστασή τους ὡς ἄδικη, ὡστόσο στὴ δημοκρατικὴ κοινωνία εἶναι λογικὸ ἡ δημόσια σφαίρα νὰ κυριαρχεῖται ἀπὸ ἑρμηνευτικὰ σχήματα πού ἐξυπηρετοῦν τὰ συμφέροντα τῶν εὐκατάστατων. Ὑπὸ τὶς συνθῆκες αὐτές, οἱ ἐνδεεῖς ἐμφανίζονται ἀπρόθυμοι νὰ ἀμυνθοῦν, προτιμοῦν νὰ ἀγνοοῦν τὴν κατάστασή τους, καὶ ἐξυφαίνουν ὅλο καὶ περισσότερο περίπλοκες αἰτιολόγησεις προκειμένου νὰ προφυλαχθοῦν ἀπὸ τὴν καταστροφικὴ ἀλήθεια. Θάβουν τὴν ὀργή τους κι ἐκεῖνο πού τοὺς ἀπομένει εἶναι ἕνα ἴχνος θλίψης — ἕνα ἀπροσπέλαστο καὶ ἀκατανόητο ἐσωτερικὸ βάθος.

3 σχόλια:

  1. Δύο παρατηρήσεις (μερικές φορές είμαι υπερβολικά παρεμβατικός σε ξένα κείμενα)

    1η παράγραφος, 1η πρόταση:
    “...πού ἡ ἐγγύτητά τους εἶναι ἀνυπόφορη.” ή “...πού ἡ ἐγγύτητα τούς εἶναι ἀνυπόφορη.” ;

    1η παράγραφος, τελευταία πρόταση:
    “καὶ αὐτὴ ἡ ὀντολογικὴ διαφορετικότητά τους δικαιολογεῖ τὴν διὰ βίου ἐκμετάλλευσή τους” - νομίζω θα ήταν καλύτερο το “εξηγεί” από το “δικαιολογεί”

    κι ένα σχόλιο
    Γράφεις:
    “Οἱ διαμαρτυρίες τῶν ἀτίθασων περιστρέφονται στὴν δῆθεν ἔλλειψη τῶν μέσων πού εἶναι διαθέσιμα στοὺς ἐνδεεῖς γιὰ νὰ δυνηθοῦν νὰ ἑρμηνεύσουν τὴν κατάστασή τους ὡς ἄδικη”

    Αν έχω καταλάβει σωστά ισχυρίζεσαι:
    «Είναι προφανές ότι σε εκμεταλλεύονται. Άνοιξε τα στραβά σου και δες το. Όχι μόνο αυτό δεν κάνεις, αλλά έρχεται και ο κάθε zaratustra (σπέρνω τη διχόνοια τώρα! ) και σε δικαιολογεί με απόψεις όπως: φταίει η έλλειψη παιδείας, φταίει η απουσία πνευματικής ηγεσίας, φταίει η μαύρη μας η μοίρα κτλ

    Κοίτα τι πιστεύω εγώ. Υπάρχουν οι αυτόχθονες λαοί της Αφρικής και του Αμαζονίου (ελπίζω, δηλαδή, να υπάρχουν ακόμα) που μοναδικό μέλημα της ζωής τους είναι η καθημερινή συλλογή τροφής. Δεν τους ενδιαφέρει, όχι ηλεκτρικό να βάλουν στο χωριό τους, αλλά ούτε καν να φτιάξουν χωριό.

    Από την άλλη, στις σύγχρονες κοινωνίες, από τη στιγμή που γεννιέται ένα παιδί , σύμφυτη με την ύπαρξή του είναι η ελπίδα. Η ελπίδα για καθημερινή βελτίωση της ζωής του. Όσο μεγαλώνει, μεγαλώνει μέσα σε αυτή την ελπίδα, γιατί η ελπίδα αυτή έχει ριζώσει βαθιά μέσα στη συνείδηση όλης η κοινωνίας. Σαν το πρεζάκι λοιπόν θα προσπαθήσει να υλοποιήσει αυτή την ελπίδα. Και καθώς η κοινωνία είναι διαρθρωμένη έτσι, ώστε να μην του το επιτρέπει αυτό μέσα από τις υπάρχουσες δομές, εξ ου και η ενασχόληση με τζόγο και χρηματιστήριο.
    Εδώ, λοιπόν, χρειάζεται ένας μηχανισμός ώστε, στην αρχή να κατευνάσει τα συμπτώματα στέρησης και στη συνέχεια να αντικαταστήσει αυτή την ασαφή και ασχημάτιστη ελπίδα (που ακριβώς επειδή είναι ασχημάτιστη παίρνει τη μορφή του πιο πολυδιαφημιζόμενου αγαθού, του εύκολου πλούτου, και της ισχύος που επιτρέπει σε όποιον την έχει να αντιμετωπίζει την κοινωνία με απαξία) με πραγματικά ωφέλιμα αγαθά.


    έχω μείνει πίσω, έχω πολύ διάβασμα να ρίξω...
    χαχαχα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ἡ ἔλλειψη παιδείας καί ἡ παρουσία μιᾶς "πνευματικῆς" ἡγεσίας ὑπόδουλης δέν ἀποτελεῖ κανενός εἴδους δικαιολογία γιά τούς παρακάτω. Ἀποτελεῖ κατά κάποιο τρόπο ἀντανάκλαση μιᾶς παραδοχῆς πού παίρνω σάν δεδομένο. Ὅτι στήν πορεία τῶν κοινωνιῶν μέσα στόν χρόνο πρωταρχικό ρόλο παίζουν οἱ ίδέες. Συμφωνῶ ἔτσι ὅπως ἔχεις συλλάβει τόν μηχανισμό πού ἀνέφερες. Νομίζω πνευματικό περιεχόμενο πρέπει να ἔχει γιά νά δουλέψει...

    Ὁ zaratustra αἰσθάνεται ἀμηχανία ἀλλά καί περιέργεια ταυτόχρονα γιά τόν ἐκμεταλλευόμενο πού ἀποδέχεται ἀδιαμαρτύρητα ἤ μοιρολατρικά τήν κατάστασή του. Ἀπό τήν ἄλλη αἰσθάνεται σφοδρἠ ἐχθρότητα καί δυσφορία γιά τόν κάθε λογῆς ἀνεύθυνο ἀγανακτησμἐνο πού τοῦ τράβηξαν τό κόκαλλο ἀπό τό στόμα, μέ τό ὁποῖο μέχρι τώρα τόν βόλευαν καί ἐξασφάλιζαν τήν σιωπή-συνενοχή του.

    Τό moto τοῦ zaratustra πού σέ ἐπίπεδο προσώπου ἀντιπαθεῖ περισσότερο τόν μικροπρεπῆ μικροαστό ἀπό ἕναν ἔντιμο καπιταλιστή, παραμένει " ὑπεύθυνος γιά τήν ἀνατροπή μιᾶς σχέσης ἐκμεταλλευτῆ - ἐκμεταλλευόμενου, εἶναι ὁ ἴδιος ὁ ἐκμεταλλευόμενος".

    Διχόνοια δέν σπέρνεις, πιθανόν ὅμως νά ὑπάρχει μιά σύγχυση... Πράγματι bill
    ἔχεις μείνει πίσω καί πρέπει νά ρίξεις πολύ διάβασμα...χεχεχε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Bill ευχαριστώ πολύ για την προσοχή στην ανάγνωση του κειμένου και τις παρεμβάσεις σου στις οποίες προσπαθώ να απαντήσω παρακάτω:

    “...πού ἡ ἐγγύτητά τους εἶναι ἀνυπόφορη.” ή “...πού ἡ ἐγγύτητα τούς εἶναι ἀνυπόφορη.” ;

    Εγγύτητα με την έννοια της γενετικής ομοιότητας την οποία κάποιος παρατηρεί ως τρίτος (ούτε ως ευκατάστατος ούτε ως ενδεής) κατά συνέπεια νομίζω πως η πρώτη εκδοχή “...πού ἡ ἐγγύτητά τους εἶναι ἀνυπόφορη” ταιριάζει περισσότερο. Η δεύτερη εκδοχή θα μπορούσε να ισχύει επίσης, αλλά στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε να είχε διευκρινιστεί για ποιά ομάδα είναι ανυπόφορη η εγγύτητα με την άλλη. Η γενετική ομοιότητα μεταξύ ευκατάστατων και ενδεών είναι ανυπόφορη για τους ευκατάστατους ή για τους ενδεείς ή ίσως και για τους δύο, και από ποιά οπτική γωνία βλέπει κανείς αυτή την ομοιότητα, από αυτή του ευκατάστατου ή εκείνη του ενδεούς.

    “καὶ αὐτὴ ἡ ὀντολογικὴ διαφορετικότητά τους δικαιολογεῖ τὴν διὰ βίου ἐκμετάλλευσή τους” - νομίζω θα ήταν καλύτερο το “εξηγεί” από το “δικαιολογεί”

    Διάλεξα το ρήμα “δικαιολογεί” στην περίπτωση αυτή διότι και οι ευκατάστατοι και οι ενδεείς αποδέχονται ως δικαιολογημένη την εκμετάλλευση της μιας ομάδας από την άλλη. Δεν υφίσταται θέμα διαφωνίας ή ανεξήγητης κατάστασης.

    “Οἱ διαμαρτυρίες τῶν ἀτίθασων περιστρέφονται στὴν δῆθεν ἔλλειψη τῶν μέσων πού εἶναι διαθέσιμα στοὺς ἐνδεεῖς γιὰ νὰ δυνηθοῦν νὰ ἑρμηνεύσουν τὴν κατάστασή τους ὡς ἄδικη”

    Αυτή την σαρκαστική απάντηση δίνουν οι ευκατάστατοι στις αιτιάσεις των ατίθασων ενδεών που διαμαρτύρονται για την έλλειψη διαθέσιμων μέσων που θα τους έδινε τη δυνατότητα να ερμηνεύσουν την κατάστασή τους ως άδικη. Δωρεάν παιδεία, τους λένε, πρόσβαση σε δημόσια πανεπιστήμια, νοσοκομεία, δημοτικές βιβλιοθήκες, αυτοκινητόδρομοι, συγκοινωνίες, είναι όλα διαθέσιμα λόγω του υψηλού IQ και της σκληρής εργασίας των ευκατάστατων. Άρα, συνεχίζουν, δεν είναι τα μέσα που λείπουν για να κρίνει ο ενδεής την κατάστασή του ως άδικη αλλά τα επιχειρήματα.

    Ο τζόγος και το χρηματιστήριο είναι όντως μηχανισμοί αντιστάθμισης της ανησυχίας, της πίεσης του ανταγωνισμού, της αυξανόμενης ανασφάλειας και της συνεχούς γενικής δυσαρέσκειας που έχουν δημιουργήσει οι διαφορετικές συνθήκες διαβίωσης και εργασίας στις σύγχρονες light κοινωνίες, στις οποίες ο πλούτος μέσω συσσώρευσης αγαθών των γονιών ή των παππούδων μας έχει αντικατασταθεί από τοξικά περιουσιακά στοιχεία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή