Ἐξουσία

Ἐξουσία εἶναι ἡ δυνατότητα πραγματοποίησης ἀποφάσεων μέ βάση τόν νόμο καί τίς παραδόσεις. Πολιτική εἶναι ἡ δυνατότητα καθορισμοῦ τοῦ τί πρέπει νά πραγματοποιηθεῖ. Ἡ συνύπαρξη ἐξουσίας καί πολιτικῆς ἦταν στό παρελθόν ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο τά πράγματα λειτουργοῦσαν μέ σχετική ἐπιτυχία. Ἐξουσία καί πολιτική λειτουργοῦσαν στό ἴδιο ἐπίπεδο καί συνυπῆρχαν στά πλαίσια τοῦ ἴδιου χώρου, τοῦ κυρίαρχου ἔθνους κράτους. Οἱ δύο πλευρές τοῦ διπόλου, ἀπό τήν μιά μεριά ἐξουσία-πολιτική καί ἀπό τήν ἄλλη οἱ πολίτες, γνώριζαν ὅτι ἡ μιά καθόριζε τήν ἄλλη καί ὑπῆρχε μιά ἀμοιβαία ἐξάρτηση. Αὐτή ἡ ἀμοιβαιότητα δέν ὑφίσταται πλέον.

Ἡ ὑπονόμευση τῆς ἰδέας τοῦ κυρίαρχου ἔθνους κράτους καί ἡ διεθνοποίηση τῶν οἰκονομικῶν ἐξουσιῶν διέρρηξαν  τήν συνύπαρξη ἐξουσίας-πολιτικῆς. Ἡ πολιτική ἀπομονωμένη πλέον ἀδυνατεῖ νά ἐξασφαλίσει τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο τά πράγματα ὁφείλουν νά πραγματοποιηθοῦν. Οἱ πολιτικοί εἶναι ἀνίκανοι νά τηρήσουν τίς ὑποσχέσεις τους πώς θά ὑπερασπιστοῦν τά συμφέροντα τῆς χώρας τους, ἐπειδή ὑπάρχουν πιέσεις πού εἶναι ἀπολύτως ἀδιάφορες γιά τά συμφέροντα, τίς ἐπιθυμίες καί τίς προτιμήσεις τῶν πολιτῶν κυρίαρχων χωρῶν. Ἀπό τήν ἄλλη ἡ διεθνοποίηση τῆς οἰκονομικῆς ἐξουσίας τήν ἀπάλλαξε ἀπό τόν πολιτικό ἔλεγχο. Μᾶλλον συμβαίνει τό παράδοξο ἡ διεθνοποιημένη οἰκονομική ἐξουσία νά ἀσκεῖ ἔλεγχο στήν πολιτική κυρίαρχων ἐθνῶν κρατῶν. Ἐάν οἱ πολιτικοί ἀποφασίσουν κάτι τό ὁποῖο δέν εἶναι ἀρεστό στούς ρυθμιστές τῶν διεθνῶν χρηματιστηρίων αὐτό πιθανῶς θά εἶναι καί τό τέλος αὐτῶν τῶν πολιτικῶν ἀλλά καί τῆς χώρας τους.

Ἀκούγεται συχνά πώς οἱ αὐξανόμενες ἀνισότητες καί ἀδικίες πού ἔγιναν ἀνεκτές ἀπό διεφθαρμένα κοινωνικά συστήματα πού λειτούργησαν πρός ὄφελος μειοψηφιῶν συνεισέφεραν στήν μεταστροφή τῶν πληθυσμῶν ἀπό ἀριστερές πρός δεξιές θέσεις. Δέν ὑπάρχει καμμιά τέτοια τάση. Αὐτό πού κατεξοχήν συμβαίνει εἶναι πώς ὁ καθένας μας ἔχει ἀφεθεῖ μόνος νά ἀντιμετωπίσει τήν κυρίαρχη ἰδεολογία μέ τούς μεμονωμένους πόρους του, τό περιορισμένο ταλέντο του καί τήν περιορισμένη εὐφυΐα του γιά νά βρεῖ λύσεις στά ἰδιωτικά του προβλήματα ἀδιαφορώντας γιά τά προβλήματα τῶν ἄλλων. Τἀ ὄρια μεταξύ τοῦ ἰδιωτικοῦ καί τοῦ συνόλου ἔχουν διευρυνθεῖ σέ τεράστιο βαθμό. Ἡ σημασία τοῦ ἰδιωτικοῦ συμφέροντος ἔχει ἐνισχυθεῖ καί συγχρόνως ἐκείνη τοῦ δημοσίου ἔχει δαιμονοποιηθεῖ ὡς ἀντίπαλο δέος καί ξένο. Τό ὁποῖο στήν πράξη σημαίνει ὅτι κανείς δέν ἐνδιαφέρεται γιά μιά καλή καί δίκαιη κοινωνία, ἀλλά ὁ καθένας μας κοιτᾶ νά βρεῖ μιά μικρή ἥσυχη γωνιά στόν σκληρό τοῦτο κόσμο. Οἱ ἀλλαγές ἀπό δεξιές σέ ἀριστερές θέσεις λοιπόν δέν ὑπαγορεύονται ἀπό μεταβαλλόμενες ἰδεολογίες τοῦ πληθυσμοῦ, ἀλλά ἀπό μιά διαφορετική δυναμική. Καθώς ἡ ἐλευθερία τοῦ ἀτόμου νά ἐνεργεῖ δέν προέρχεται ἀπό τήν ἐλευθερία καθεαυτή ἀλλά ἀπό τήν ἀσφάλεια πού κανείς νοιώθει νά ἐνεργεῖ, ἡ πεποίθηση πώς ἡ ἀσφάλεια αὐτή παρέχεται ἀπό δεξιούς κύκλους ἔχει πείσει πολλούς.

Τό πρόβλημα πού ἀντιμετωπίζει ἡ πολιτική στήν τρέχουσα περίοδο εἶναι πώς ἀδυνατεῖ νά βρεῖ τρόπο νά ἀρθεῖ στό ἐπίπεδο τῆς ἐξουσίας καί νά ἀναπτύξει πολιτικά ὄργανα ἰσοδύναμα ἐκείνων πού λειτούργησαν ἐπιτυχῶς στό πλαίσιο τοῦ ἔθνους κράτους. Τό ζήτημα εἶναι ποιά εἶναι ἡ ἐπιλογή πού θά ὑπερισχύσει. Ἡ ἐπιστροφή στό κυρίαρχο ἔθνος κράτος ἤ ἡ ἐξακολούθηση πρός τήν κατεύθυνση τῆς διεθνοποίησης τῶν πάντων.