Ὁ Δημήτρης Κιτσίκης ( 1935 -2021) ὑπῆρξε Τακτικὸ μέλος τῆς Καναδικῆς Ἀκαδημίας, καθηγητὴς τοῦ Πανεπιστημίου Ὀττάβας, Ἐπίτιμος Πρόεδρος τοῦ «Ἱδρύματος Δημήτρη Κιτσίκη» ΝΠΔΔ. Τὸ ἄρθρο του ἐδημοσιεύθη στό τεῦχος 183 τοῦ περιοδικοῦ ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ, Ὀκτώβριος 2010)
Προσωπολατρεία
Ἡ προσωπολατρεία εἶναι ἐγγενὴς στὴν ἀνθρώπινη φύση. Ὡστόσο, ἂν ὁ ἄνθρωπος χάσει τὴν ἐπαφή του μὲ τὸ πρόσωπο τοῦ Θεοῦ, τότε ἀναγκαστικὰ ἡ προσωπολατρεία στρεβλώνεται καὶ ἐκδηλώνεται ὡς λατρεία ἡγετῶν, στάρς, ἀκόμη καὶ ὁλόκληρου τοῦ λαοῦ ὡς ἕνα ἑνιαῖο πρόσωπο (φασισμός)...
Ἡ προσήλωση καὶ λατρεία πρὸς ἕνα (ἀνώτερο) πρόσωπο εἶναι ἔμφυτη ἀνάγκη στὸν ἄνθρωπο καὶ ἡ ἐκρίζωση της τὸν καθιστᾶ ἀνάπηρο ψυχολογικά. Ἡ πρωταρχικὴ ἔκφραση τῆς προσωπολατρείας στρέφεται πρὸς τὸ θεῖο. Ὅταν ὅμως ἡ προσωπικὴ αὐτή ἐπαφὴ καὶ σχέση μὲ τὸ θεῖο χαθεῖ τότε ἡ ἐγγενὴς τάση γιὰ προσωπολατρεία τοῦ ἀνθρώπου θὰ ἀναζητήσει ἄλλες διεξόδους.
Ἀπὸ τὴν ἱστορικὴ πεῖρα προκύπτει ὅτι ἡ προσωπολατρεία πρῶτα θὰ ἐκτραπεῖ στὴν θρησκεία ὅπου θὰ λατρέψει τὸ πρόσωπο τοῦ ἑκάστοτε ποντίφικα καὶ τὸ εἴδωλο. Ἀργότερα, ὅταν ἡ θρησκεία πεθάνει καὶ τὴ θέση της θὰ πάρει ἡ ἰδεολογία, ἡ προσωπλατρεία θὰ στραφεῖ στὸ πρόσωπο τοῦ μονάρχη (Θεός Βασιλεύς Ἥλιος). Μὲ τὴ Γαλλικὴ Ἐπανάσταση καὶ τὸν ἀποκεφαλισμὸ τοῦ μονάρχη ἡ προσωπολατρεία θὰ βρεῖ ἀντικείμενο λατρείας στὸν λαό, τὸν ὁποῖο θὰ μετατρέψει σὲ μυθικὸ πρόσωπο καὶ θὰ τὸν λατρέψει (ἀπαρχὴ τοῦ φασισμοῦ), ἐνῷ ὅσο φτάνουμε πρὸς τὶς μέρες μας, ὁ ἄνθρωπος θὰ λατρέψει τὸν ἴδιο τὸν ἄνθρωπο, τὸ ἄτομο, τὸ λαϊκὸ εἴδωλο, τὴν τέλεια ἔκφραση τοῦ ἑωσφόρου...
