Τὴν 1η 'Iανουαρίου 1804 ἀνακηρύσσεται ἡ Δημοκρατία τῆς Ἀϊτῆς. Εἶναι ἡ κατάληξη τῆς Ἀϊτινῆς ἐπανάστασης καὶ ἐκτείνεται στὸ 1/3 περίπου τοῦ νησιοῦ Ἱσπανιόλα. Τὸ πρῶτο ἐλεύθερο ἔθνος ἐλεύθερων ἀνθρώπων, ἡ πρώτη δημοκρατία τῶν μαύρων, ἡ δεύτερη παλιότερη στὸν Νέο Κόσμο εἶναι γεγονός. Μὲ μία μικρὴ διαφορὰ ἀπὸ τὶς δημοκρατίες ποὺ προέκυψαν ἀπὸ τὴν Γαλλικὴ καὶ τὴν Ἀμερικάνικη Ἐπανάσταση. Οἱ τελευταῖες ἦταν δημοκρατίες μόνο τῶν λευκῶν, ἡ δημοκρατία τῆς Ἀϊτῆς συμπεριελάμβανε τοὺς πάντες, ἀνεξαρτήτως χρώματος. Οἱ μαῦροι δοῦλοι ἐξεγείρονται καὶ ἐκδιώκουν τοὺς Γάλλους ἐξουσιαστὲς καὶ τοὺς συμμάχους τους. Ἡ γαλλικὴ ὀνομασία Saint Domingue ἀποκηρύσσεται ὑπὲρ τῆς ὀνομασίας ποὺ συνάντησε ὁ Κολόμβος τὸ 1492. Δυστυχῶς οἱ ἀπόγονοι τῶν ἰθαγενῶν πού ὑποδέχτηκαν τὸν Κολόμβο δὲν γιόρτασαν τὴν ἀπελευθέρωσή τους. Μέσα σὲ πενήντα χρόνια εἶχαν ἀπομείνει μόνο μερικὲς ἑκατοντάδες ἀπὸ τὸν πρὸ-κολομβιανὸ πληθυσμό, τὴν στιγμὴ ποὺ διάφορες ἐκτιμήσεις τὸν ὑπολογίζουν σὲ μερικὲς ἑκατοντάδες χιλιάδες ἕως 8 ἑκατομμύρια. Ὁ Las Casas πιθανολογεῖ, ὅτι ἡ Ἱσπανιόλα εἶναι τό πιό πυκνοκατοικημένο μέρος τοῦ κόσμου, μέ τούς πιό ἄδολους καί ἀπαλλαγμένους ἀπό κακία καί ὑποκρισία κατοίκους. Ὅταν δὲ ἡ Γαλλία τὸ 1697 πῆρε ἀπὸ τοὺς Ἱσπανοὺς τὸ δυτικὸ τρίτο τῆς νήσου Ἱσπανιόλα, δὲν εἶχε μείνει κανείς.
Οἱ Ἱσπανοὶ τοῦ Κολόμβου ἔπεσαν πάνω σὲ ἕνα ἀπὸ τὰ πιὸ πυκνοκατοικημένα μέρη τοῦ κόσμου σὰν ἀδηφάγα κτήνη «…σκοτώνοντας, τρομοκρατώντας, τυραννώντας, βασανίζοντας καὶ ἐξολοθρεύοντας τοὺς γηγενεῖς λαούς… μὲ τὶς πιὸ περίεργες καὶ τὶς πιὸ ποικίλες μεθόδους ὠμότητας…ὥστε ὁ πληθυσμὸς μόλις φτάνει τὰ 200 ἄτομα. Ὁ γενικὸς κανόνας ἀνάμεσα στοὺς Ἱσπανοὺς ἦταν νὰ εἶναι ἀπάνθρωποι, ὄχι ἁπλῶς ἀπάνθρωποι ἀλλὰ ἐξαιρετικὰ ἀπάνθρωποι, οὕτως ὥστε ἡ σκληρὴ καὶ ὀδυνηρὴ μεταχείριση νὰ ἐμποδίσει τοὺς Ἰνδιάνους νὰ τολμήσουν νὰ θεωρήσουν τοὺς ἑαυτούς τους ὡς ἀνθρώπινα ὄντα… Καθὼς ἔβλεπαν τοὺς ἑαυτοὺς τους κάθε μέρα νὰ συνθλίβονται μέχρι τὸ χῶμα ἀπὸ τὰ ἄλογα, νὰ κατακρεουργοῦνται ἀπὸ τὰ σπαθιά, νὰ κατατρώγονται καὶ νὰ καταξεσχίζονται ἀπὸ τὰ σκυλιά, πολλοὶ ἀπὸ αὐτοὺς νὰ θάβονται ζωντανοὶ καὶ νὰ ὑφίστανται ὅλων τῶν εἰδῶν τὰ περίτεχνα βασανιστήρια… ἀποφάσισαν νὰ ἐγκαταλείψουν τοὺς ἑαυτούς τους στὴ δύστυχη μοίρα τους χωρὶς νὰ κάνουν περαιτέρω ἀγώνα, παραδίδοντας τοὺς ἑαυτούς τους στὰ χέρια τῶν ἐχθρῶν τους γιὰ νὰ τοὺς κάνουν ὅτι θέλουν…» ἔγραφε ὁ Las Casas τὸ 1552.
Φυσικὰ ἡ προπαγάνδα ἄλεθε τοὺς ἑπόμενους αἰῶνες, δίνοντας μία διαφορετικὴ εἰκόνα γιὰ τὸ τί συνάντησε ὁ Κολόμβος, ὁ ὁποῖος δὲν βρῆκε "…τίποτα παρὰ μία χώρα ἐντελῶς σκεπασμένη μὲ δάση, ἀκαλλιέργητη καὶ κατοικημένη μόνο ἀπὸ μερικὲς φυλὲς ἀπὸ γυμνοὺς καὶ ἄθλιους ἀγρίους –Adam Smith…"
Ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 16ου αἰώνα ἄρχισε ἡ ἀποστολὴ Ἀφρικανῶν δούλων καὶ συνεχίστηκε μὲ ὅλο καὶ μεγαλύτερο ρυθμὸ ἀφοῦ μὲ τὸν καιρὸ ὀργανωνόταν καὶ ἑδραιωνόταν ἡ οἰκονομία τῶν φυτειῶν. Οἱ κάτοχοι τῶν φυτειῶν χρωστοῦν τὴν εὐημερία τους στοὺς σκλάβους ποὺ μεταφέρθηκαν ἀπὸ τὴν Σενεγάλη καὶ τὴν Δαχομέη. Τὸ νησὶ μέχρι τὸ 1789 εἶναι ἡ πιὸ πλούσια εὐρωπαϊκὴ ἀποικία, παράγει τὰ 3/4 τῆς παγκόσμιας παραγωγῆς ζάχαρης, βρίσκεται δὲ στὴν πρώτη θέση στὴν παραγωγὴ καφέ, μπαμπακιοῦ, λουλακιοῦ ὅπως καί στό ρούμι. Ἡ Γαλλία ἀπομυζᾶ τεράστιο πλοῦτο, ὅπως καὶ ἡ Ἀγγλία ἀπὸ τὶς βρετανικὲς ἀποικίες τῶν Δυτικῶν Ἰνδιῶν.
Τὸ 1791 ἡ ἐξέγερση τῶν δούλων παίρνει τεράστιες διαστάσεις. Ἡ Εὐρώπη ἀνησυχεῖ καὶ ἡ Βρετανία εἰσβάλλει τὸ 1793, ἔχοντας βάλει στὸ μάτι τὸν πλοῦτο τοῦ νησιοῦ. Οἱ Η.Π.Α. στέλνουν χρηματικὴ βοήθεια στοὺς Γάλλους κυρίαρχους, τὰ στρατεύματα τῶν ὁποίων περιλαμβάνουν πολωνικές, ὁλλανδικές, καὶ γερμανικὲς στρατιωτικὲς μονάδες. Παρ’ ὅλα αὐτὰ ὁ Ναπολέων ἀντιλαμβάνεται πὼς γιὰ νὰ ἐπιβληθεῖ πρέπει νὰ ἐξολοθρέψει πλήρως τὸν μαῦρο πληθυσμὸ καὶ ἀποχωρεῖ. Ἕνας λαὸς δούλων μὲ ἡγέτη τὸν Toussaint L’ Ouverture σπάει τὶς ἁλυσίδες του καὶ μόνος του ταπεινώνει μία πανίσχυρη ἀποικιακὴ δύναμη καί τούς συμμάχους της.
Toussaint L’ Ouverture |
Ὁ ἀρχηγὸς τῆς Ἀϊτινῆς ἐπανάστασης, Toussaint L’ Ouverture πιάνεται μέ δόλο καί πεθαίνει σὲ μία γαλλικὴ φυλακή, στὴν ὁποία ὁδηγήθηκε λέγοντας: « Μὲ τὸ νὰ ἀνατρέψετε ἐμένα ἁπλῶς κόψατε τὸ δέντρο τῆς ἐλευθερίας στὸ Saint Domingue. Αὐτό ὅμως θὰ ξαναφυτρώσει μέσα ἀπὸ τὶς ρίζες του, γιατί αὐτὲς εἶναι πολλὲς καὶ βαθειές.»
Οἱ νέγρικες στρατιὲς τῆς Ἀϊτῆς ἀπελευθερώνουν τὴν γειτονικὴ περιοχὴ τῆς Δομινικανῆς Δημοκρατίας ἀπὸ τοὺς Ἱσπανοὺς καὶ χαρίζουν τὴν ἀνεξαρτησία στοὺς λευκοὺς ἀποίκους καί τούς μιγάδες κατοίκους της.
Συνέπειες τῆς ἐξέγερσης α) ἑδραιώνεται ἡ βρετανικὴ κυριαρχία στὴν Καραϊβικὴ β) ὁ Ναπολέων ἐγκαταλείπει τὰ σχέδια γιὰ αὐτοκρατορία στὸν Νέο Κόσμο καὶ πουλάει τὴν Λουϊζιάνα στὶς ΗΠΑ. Οἱ ἀπώλειες τῶν ἐξεγερμένων σὲ ἀνθρώπινες ψυχὲς εἶναι τεράστιες, ἔχει δὲ καταστραφεῖ ἕνα μεγάλο μέρος τοῦ γεωργικοῦ πλούτου. Οἱ γείτονες τῆς Ἀϊτῆς πιέζουν την ἐλεύθερη πλέον χώρα νά ὑποκύψει στὶς ἀπαιτήσεις τῆς Γαλλίας γιά χρηματικές ἀποζημιώσεις ἐπικαλούμενη τήν ἀπώλεια τῶν σκλάβων. Ἡ ἐλίτ τῆς Ἀϊτῆς ἐνδίδει μὲ ἀντάλλαγμα τὴν εἴσοδο τοῦ νησιοῦ στὴν παγκόσμια ἀγορά, χρεωνόμενη τεράστια ποσὰ στὶς γαλλικὲς τράπεζες.
Ἡ Γαλλία ἀναγνωρίζει τὴν Ἀϊτὴ τὸ 1825, ἡ Βρετανία τὸ 1833. Οἱ ΗΠΑ τὴν ἀναγνώρισαν τὸ 1862, τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἀμερικάνικου Ἐμφυλίου Πολέμου. Ὁ πρόεδρος Λίνκολν καὶ ἄλλοι τὴν ἔβλεπαν ὡς μέρος ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ ἀπορροφήσει μαύρους οἱ ὁποῖοι θὰ ἐγκατέλειπαν τὶς ΗΠΑ. Γιὰ παρόμοιο λόγο ἀναγνώρισαν τὴν ἴδια χρονιὰ καὶ τὴν Λιβερία. Τὰ ἑπόμενα χρόνια τὸ νησὶ τῆς Ἀϊτῆς γίνεται πιόνι ἀνάμεσα στὶς ἰμπεριαλιστικὲς δυνάμεις στὴν μάχη γιὰ τὸν ἔλεγχο τῆς Καραϊβικῆς μὲ βασικὸ πρωταγωνιστὴ τὶς ΗΠΑ. Ἀνάμεσα στὸ 1849 καὶ τὸ 1913 πλοῖα τῶν ΗΠΑ εἰσέβαλλαν στὴν Ἀϊτὴ 24 φορὲς μὲ πρόφαση τὴν προστασία ἀμερικάνικων ζωῶν καὶ περιουσιῶν.
Τὸ 1915, τὸ νησὶ Ἱσπανιόλα καταλαμβάνεται ἀπὸ τὰ ἀμερικάνικα στρατεύματα καὶ ἔκτοτε μπαίνει κάτω ἀπὸ τὸ ἄγρυπνο μάτι τοῦ μπάρμπα Σάμ. Ἡ παρεούλα τοῦ Οὐίλσον εἶχε μὲ σαφήνεια ἐκφράσει τὴν θέση της γιὰ εἰσβολὴ στὴν Ἀϊτὴ καὶ ἐγκαθίδρυση μίας ἀμερικάνικης στρατιωτικῆς κυβέρνησης. Οἱ μόνες διαφορὲς πού ὑπῆρχαν μεταξὺ τῶν μελῶν τῆς παρέας ἦταν ὅσον ἀφορᾶ στὸ ὕφος καὶ τὴν φινέτσα τῆς διατύπωσης. Ὁ ἀναπληρωτὴς ὑπουργὸς Ἐξωτερικῶν Whilliam Phillips
Ὁ ἰδεαλιστής Γούντροου Οὐῒλσον |
Ὁ ὑπουργὸς Ἐξωτερικῶν, William Jeannings Bryan, διετύπωνε τὰ ἴδια πράγματα πιὸ ἀνάλαφρα: «…Ἀπίστευτο, φανταστεῖτε, σκυλάραπες νὰ μιλᾶνε γαλλικά…», ἐνῶ ὁ συνταγματάρχης τῶν πεζοναυτῶν L.W.T.Waller, ἄρτι ἀφιχθείς ἀπὸ τὶς Φιλιππίνες καὶ τὶς φρικιαστικὲς ὠμότητες πού διέπραξε ἐκεῖ, δήλωνε μὲ αὐστηρότητα: «… εἶναι πραγματικοὶ σκυλάραπες κάτω ἀπὸ τὴν ἐπιφάνεια», ἀπορρίπτοντας «ρεβεράντσες καὶ γλύψιμο σ’ αὐτὰ τὰ ρακούν». Θὰ πρέπει νὰ περάσει πολὺς καιρὸς γιὰ νὰ ἐξαλειφθεῖ, ἂν ἐξαλειφθεῖ ποτέ, τὸ στοιχεῖο τοῦ ρατσισμοῦ στὴν διατύπωση καὶ χάραξη τῆς εὐρωπαϊκῆς καὶ ἀμερικάνικης πολιτικῆς.
Τὰ στρατεύματα τοῦ Οὐίλσον στὰ 20 χρόνια παραμονῆς τους μέχρι τὸ 1934, ἐπανέφεραν οὐσιαστικὰ τὴν δουλεία καὶ διέλυσαν τὸ συνταγματικὸ σύστημα τῆς χώρας. Φεύγοντας ἄφησαν στὸ πόδι τους τὴν ἱδρυθεῖσα ἀπὸ αὐτοὺς Ἐθνικὴ Φρουρὰ καὶ τὴν τοπικὴ ἐλὶτ, γιὰ νὰ κυβερνοῦν τοὺς κατώτερους ἀνθρώπους. Τὴν δεκαετία τοῦ 1950 ἀνέλαβε ἡ δικτατορία τοῦ Φρανσουά Ντυβαλιέ ( Papa Doc).
Κατὰ τὴν διάρκεια τῆς 20χρονης κατοχῆς τοῦ νησιοῦ ἀπὸ τοὺς πεζοναῦτες τοῦ Οὐίλσον κυριάρχησαν ἡ βαρβαρότητα καί ὁ ρατσισμός. Ἐκλάπη ἡ γῆ ἀπὸ τοὺς χωρικούς. Ἡ ἀντίδραση τῶν γηγενῶν ἦταν ἀναπόφευκτη. Σχηματίστηκαν ἀντάρτικες ὁμάδες ( Cacos), τοὺς ὁποίους οἱ πεζοναῦτες ἀντιμετώπισαν μὲ κτηνωδία. Ἐφαρμόστηκε συστηματικὰ ὁ ἀδιάκριτος σκοτωμὸς καὶ ἐκτελέσεις γιὰ ἀρκετὸ καιρό. Οἱ νεκροί της μαζικῆς σφαγῆς ἐκτιμῶνται ἀπὸ τὸν Ἀϊτινὸ ἱστορικὸ Roger Gaillard σὲ 15000. Ὁ ταγματάρχης Smedley Butler ἀνέφερε ὅλο καμάρι, ὅτι οἱ στρατιῶτες του «κυνηγοῦσαν τοὺς Cacos σὰν αὐτοὶ νὰ ἦταν γουρούνια». Ὁ Φραγκλῖνος Ροῦζβελτ ἐντυπωσιασμένος ἀπὸ τὰ ἀνδραγαθήματά του, διέταξε νὰ τοῦ ἀπονεμηθεῖ τὸ Μετάλλιο τῆς Τιμῆς τοῦ Κογκρέσσου, γιὰ μία μάχη στὴν ὁποία σκοτώθηκαν 200 Cacos, χωρὶς οὔτε ἕναν αἰχμάλωτο, ἐνῷ ἀπὸ τὴν ἄλλη μεριὰ μόνο ἕνας πεζοναύτης χτυπήθηκε ἀπὸ μία πέτρα καὶ ἔχασε δυὸ δόντια.
Ὁ ἀρχηγὸς τῆς ἐξέγερσης Charlemagne Peralte σκοτώθηκε μέσα στὸ στρατόπεδό του σὲ μία νυχτερινὴ ἐπιχείρηση τῶν πεζοναυτῶν. Οἱ φωτογραφίες ποὺ ἀπεικόνιζαν τὸ πτῶμα του σὰν τὸν Ἐσταυρωμένο καὶ κυκλοφόρησαν ἀπὸ τοὺς πεζοναῦτες, δυνάμωσαν τὸ ἠθικὸ τῶν Cocas. Ὁ Peralte ἔγινε ἐθνικὸ σύμβολο δίπλα στὸν Toussaint.
Charlemagne Peralte |
Ἡ ἀγριότητα καὶ ἡ βαρβαρότητα τῶν πεζοναυτῶν, ὅταν δὲν ἀποκρύφτηκε τελείως ἀπὸ τὸν Τύπο – στὰ χρόνια 1917-1918 δὲν ὑπάρχει καμιὰ καταχώρηση γιὰ τὴν Ἀϊτὴ στοὺς Times τῆς Νέας Ὑόρκης – ἀναφέρεται στὰ γεγονότα μὲ τὸν γνωστὸ «πολιτισμένο» καὶ ὑπεροπτικὸ τρόπο. Σὰν νὰ κάνει χάρη στοὺς Ἀϊτινοὺς, ἡ «πολιτισμένη» ἱστοριογραφία τοὺς παρουσιάζει σὰν «ρακούν, μπασταρδόσκυλα, ἀρρωστιάρηδες, συρφετὸς ἀπὸ γυμνοὺς σκυλάραπες, …οἱ ὁποῖοι χρειάζονται τὴν ζωηρὴ ἀγγλοσαξωνικὴ ἐπιρροή». Ἀναδεικνύονται ἀκόμα οἱ εὐγενεῖς προθέσεις τῶν σφαγιαστῶν «…ἁπλῶς πηγαίνουμε ἐκεῖ γιὰ νὰ βοηθήσουμε τὸν μαῦρο ἀδελφό μας νὰ τακτοποιήσει τὸ ἀκατάστατο σπίτι του…» ἢ «…ἡ ἀνιδιοτελὴς ἐπέμβαση εἶχε ὡς κίνητρο σχεδὸν ἀποκλειστικῶς τὴν ἐπιθυμία μας νὰ δώσουμε τὰ εὐεργετήματα τῆς εἰρήνης σὲ ἕναν λαὸ ποὺ τυραννιόταν ἀπὸ ἐπανειλημμένες ἐπαναστάσεις…», ἢ ἀκόμα «…ὁ λαὸς τοῦ νησιοῦ πρέπει νὰ καταλάβει ὅτι ἡ κυβέρνηση τῶν ΗΠΑ εἶναι ὁ καλύτερός του φίλος, …θὰ θεραπευτεῖ ἀπὸ τὴν συνήθεια τῶν ἐξεγέρσεων καὶ ὅτι θὰ διδαχθεῖ πώς νὰ ἐργάζεται καὶ νὰ ζεῖ». Ἡ ἴδια γραμμὴ καὶ στάση τηρήθηκε καὶ ἀπὸ τοὺς μεταγενέστερους ἐπίσημους μελετητὲς καὶ ἱστορικούς, ὅταν ἡ Ἀϊτὴ ξαναῆρθε στὸ προσκήνιο μετὰ τὴν πτώση τοῦ Ντυβαλιὲ τὸ 1985. Ἡ εἰσβολὴ τοῦ Οὐίλσον εἶχε «…προσφέρει τὴν σταθερότητα ποὺ ἦταν ἀπαραίτητη γιὰ νὰ λειτουργήσει τὸ πολιτικὸ σύστημα καὶ νὰ διευκολυνθεῖ τὸ ἐμπόριο μὲ τὸ ἐξωτερικὸ» ( David Landes), «…Λίγα ἔθνη ὑπῆρξαν τὸ ἀντικείμενο τόσο καλοπροαίρετης καθοδήγησης καὶ ὑποστήριξης γιὰ τόσο μακρὰ περίοδο.» ( Hewson Ryan). Συμπληρώνοντας τὴν ἁρπαγὴ τῆς Δομινικανῆς Δημοκρατίας καὶ τῆς Ἀϊτῆς μὲ μπόλικη ρητορεία γιὰ τὴν ὑπεράσπιση, τὴν αὐτοδιάθεση καὶ τὰ δίκαια τῶν μικρῶν ἐθνῶν μὲ τὰ περίφημα 14 σημεῖα, ὁ Οὐίλσον διαμόρφωσε ἕνα ἰσχυρὸ προφὶλ ἰδεαλιστή.
Ἡ Ἐθνικὴ Συνέλευση διαλύθηκε ἀπὸ τοὺς Πεζοναῦτες. Οἱ ΗΠΑ συντάσσουν τὸ νέο Σύνταγμα τὸ ὁποῖο ἐπιτρέπει στὶς ἀμερικάνικες ἑταιρεῖες νὰ ἀποκτήσουν ὅτι θέλουν. Σὲ δηλώσεις του τὸ 1927, τὸ Στέητ Ντιπάρτμεντ βάζει τὰ πράγματα στὴ θέση τους, διαλύοντας τίς ὅποιες ἀμφιβολίες γιά τήν σκοπιμότητα τῆς ἀνιδιοτελοῦς ἐπέμβασης: «…Ἦταν φανερὸ ὅτι ἂν ἡ κατοχὴ ἀπὸ ἐμᾶς ἔμελλε νὰ εἶναι εὐεργετικὴ γιὰ τὴν Ἀϊτὴ καὶ νὰ προωθήσει τὴν πρόοδο της ἦταν ἀπαραίτητο νὰ ἔρθουν ξένα κεφάλαια στὴν Ἀϊτή…, καὶ βεβαίως δὲν μποροῦσε κανεὶς νὰ περιμένει ὅτι οἱ Ἀμερικανοὶ θὰ ἔβαζαν τὰ χρήματά τους σὲ φυτεῖες καὶ μεγάλες ἀγροτικὲς ἐπιχειρήσεις ἂν δὲν μποροῦσαν νὰ εἶναι οἱ ἴδιοι ἰδιοκτῆτες τῆς γὴς πάνω στὴν ὁποία θὰ ξοδεύονταν τὰ χρήματά τους.» Στὸ ἴδιο πνεῦμα ἀπαγορεύτηκαν οἱ ἐκλογές, ἀφοῦ θὰ ἔβγαιναν οἱ ἀντιαμερικανοὶ ὑποψήφιοι, ἐμποδίζοντας ἔτσι τὰ γενναιόδωρα προγράμματα τῶν ΗΠΑ νὰ βοηθήσουν τὸν λαὸ πού ὑπέφερε.
Στὰ 1977, ὁ Οὐρουγουανὸς Ἐντουάρντο Γκαλεάνο, στὴν γαλλικὴ ἔκδοση τοῦ ἔργου του «Οἱ ἀνοιχτὲς φλέβες τῆς Λατινικῆς Ἀμερικῆς» γράφει: «…Ἡ Ἀϊτὴ εἶναι ἡ πιὸ φτωχὴ χώρα τοῦ Δυτικοῦ Ἠμισφαιρίου.
Φρανσουά Ντυβαλιέ-Papa Doc |
Ἐδῶ, μετρᾶ κανεὶς περισσότερους ποδονίφτες ἀπὸ λούστρους. Μὲ μία δεκάρα, τὰ παιδιὰ πλένουν τὰ γυμνὰ πόδια τῶν πελατῶν τους, ποὺ δὲν ἔχουν παπούτσια γιὰ λουστράρισμα. Ἡ διάρκεια τοῦ μέσου ὅρου ζωῆς ἑνὸς Ἀϊτινοῦ, μόλις καὶ μετὰ βίας ξεπερνᾶ τὰ 30 χρόνια. Ἐννέα στοὺς δέκα Ἀϊτινοὺς δὲν ξέρουν μήτε νὰ διαβάζουν μήτε νὰ γράφουν. Καλλιεργοῦν τὶς ἀνώμαλες καὶ τραχιὲς πλαγιὲς τῶν βουνῶν γιὰ τὴν ἐσωτερικὴ κατανάλωση καὶ τὶς γόνιμες πεδιάδες γιὰ ἐξαγωγή. Ὁ καφές, τὸ ζαχαροκάλαμο, τὸ κακάο καὶ ἄλλα προϊόντα ποὺ διαφημίζει ἡ βορειοαμερικάνικη ἀγορά, καταλαμβάνουν τὰ καλύτερα ἐδάφη. Κανεὶς δὲν παίζει μπέϊζ μπὸλ στὴν Ἀϊτή, ἀλλὰ ἡ Ἀϊτὴ εἶναι ὁ βασικὸς στὸν κόσμο παραγωγὸς σέ μπάλες τοῦ μπέϊζ μπόλ. Ὑπάρχουν ἐργαστήρια ὅπου τὰ παιδιὰ για ἕνα δολάριο τὴν ἡμέρα, μοντάρουν κασέτες καὶ συναρμολογοῦν ἠλεκτρονικὰ ἀντικείμενα. Πρόκειται, ἐννοεῖται, γιὰ προϊόντα ἐξαγωγῆς. Καί, ἐννοεῖται, τὰ κέρδη ἐξάγονται κι’ αὐτά, ἀφ’ ἧς στιγμῆς καταβληθεῖ τὸ ποσὸ πού ἀντιστοιχεῖ στοὺς ἐντολοδόχους τῆς τρομοκρατίας. Ἐδῶ, ἡ παραμικρότερη χειρονομία διαμαρτυρίας συνεπάγεται τὴ φυλακὴ ἢ τὸν θάνατο. Ὅσο ἀπίστευτο κι’ ἂν φαίνεται αὐτό, οἱ μισθοὶ τῶν ἀϊτινῶν ἐργαζομένων ἔχασαν, μεταξύ τοῦ 1971 καὶ 1975, τὸ ἕνα τέταρτο τῆς ἰσχνότατης πραγματικῆς ἀξίας τους. Εἶναι ἐνδεικτικὸ τὸ ὅτι ἕνα νέο κύμα βορειοαμερικάνικων κεφαλαίων συνέρρευσε στὴν χώρα τὴν ἴδια τούτη περίοδο…»
Ἡ συμβολὴ τοῦ Διεθνοῦς Νομισματικοῦ Ταμείου, καὶ τῆς Διεθνοῦς Τράπεζας, κυρίως ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1980, στὸν σχεδιασμὸ καὶ τὴν λειτουργία τῆς οἰκονομίας τῆς Ἀϊτῆς στὶς διάφορες μορφές της ( γιὰ τὴν γεωργία καὶ τὴν κτηνοτροφία παρουσιάζονται παρακάτω κάποια συγκεκριμένα παραδείγματα) εἶναι καθοριστική. Τὰ σχέδια τους γιὰ ἀνάπτυξη ἐστιαζόντο στὴν ἐνίσχυση τῶν ἰδιωτικῶν ἐπιχειρήσεων, καὶ τὴν δραστικὴ μείωση τοῦ κοινωνικοῦ προσανατολισμοῦ τοῦ δημόσιου τομέα. Η USAID (United States Agency for International Development- Ἀμερικάνικη Βοήθεια γιὰ Διεθνῆ Ἀνάπτυξη) συνέβαλε στὴν μετατροπὴ τοῦ 30% τῆς καλλιεργούμενης γῆς ἀντὶ γιὰ παραγωγὴ προϊόντων διατροφῆς σὲ καλλιέργειες προϊόντων πρὸς ἐξαγωγή. Σὐμφωνα μέ τά λεγόμενά της, ἐπιδίωξη τῆς USAID ἦταν ἡ μετατροπή τῆς Ἀϊτῆς σέ Ταϊβάν τῆς Καραϊβικῆς, στήν πραγματικότητα ὄμως στόχευε στήν οἰκονομικὴ καὶ ἐμπορικὴ ἐξάρτηση τοῦ νησιοῦ ἀπὸ τὶς ΗΠΑ. Σὺν τοῖς ἄλλοις κατάφερε τὴν δημιουργία ἑνὸς ρεύματος τοῦ ἀγροτικοῦ πληθυσμοῦ πρὸς τὶς πόλεις , καὶ ἑνὸς δεύτερου πρὸς τὶς σάπιες βάρκες μὲ προορισμὸ τὴν Φλόριντα, ὅπου ἀντιμετώπισαν τὸν βίαιο ἐπαναπατρισμὸ πρὸς τὴν χούντα τῆς χώρας τους.
Ἡ ὑλοποίηση τῶν κατευθύνσεων στὸ πνεῦμα τῆς USAID, συνδυάστηκε μὲ ἕνα καθεστὼς ἐσωτερικῆς τρομοκρατίας ἀπὸ τὸν Ζάν Κλὼντ Ντυβαλιέ, καὶ ἐπέφερε τὴν ἐξαθλίωση τῆς χώρας. Μετά την ἐξέγερση τοῦ 1985 και την ἐκδίωξη τοῦ Baby Doc, τό ὀργισμένο πλὴθος τοῦ Πόρτ Ο Πρένς γκρέμισε το ἄγαλμα τοῦ Κολόμβου στήν θάλασσα. Ὅλες οἱ προσπάθειες πού ἀκολουθήθηκαν μετὰ τὴν ἐκδίωξη τοῦ Ντυβαλιὲ μέχρι σήμερα γιὰ τὴν ἄνοδο τοῦ βιοτικοῦ ἐπιπέδου τῆς χώρας, ἀπὸ τὸν 1991 καὶ μετά, κυρίως μὲ πρωταγωνιστῆ τὸν ἱερωμένο Ζάν Μπερτράν Ἀριστὶντ σαμποταρίστηκαν.
Ζάν Μπερτράν Ἀριστίντ |
Ἡ διακυβέρνηση τοῦ Ἀριστίντ, πλαισιωμένη ἀπὸ ἀκτιβιστὲς τῆς Ἐκκλησίας, κοινότητες καὶ ὀργανώσεις στηριγμένες στὴν λαϊκὴ συμμετοχή, σὲ ἕνα κίνημα ἐπονομαζόμενο Lavalas (πλημμύρα) πραγματικὰ συμμετοχικῆς δημοκρατίας βάζει νέες κατευθύνσεις. Οἱ προτεραιότητες της ὅπως ἀπόδοση δύναμης στοὺς φτωχούς, νοικοκύρεμα τῆς γραφειοκρατίας, ὅπως καὶ ἡ ἐξασφάλιση πιστώσεων ἀπὸ τὴν διεθνῆ κοινότητα ἐνοχλοῦν τὴν Οὐάσιγκτον ποὺ διαβλέπει ὅτι ἡ Ἀϊτὴ ξεφεύγει ἀπὸ τὴν οἰκονομική της τροχιά, ἀφοῦ τὸ νησὶ ἀρχίζει νὰ ριζοσπαστικοποιεῖται καὶ νὰ ἀπορρίπτει τὴν ἐκδοχὴ τῆς «δημοκρατίας» τὴν προσανατολισμένη ὑπὲρ τῶν πλουσίων καὶ τῶν Ἀμερικανῶν ἐπενδυτῶν. Γιὰ νὰ ἀποτρέψουν αὐτὴ τὴν ἄσχημη ἐξέλιξη, κακὸ παράδειγμα γιὰ τυχὸν μιμητές, οἱ ΗΠΑ μέσω τῆς προαναφερθείσης USAID καὶ τοῦ NED (Ἐθνικὸ κληροδότημα γιὰ τὴν Δημοκρατία) χρηματοδοτοῦν καὶ ἐπιχορηγοῦν μέσῳ συντηρητικῶν πολιτικῶν ἑνώσεων καὶ ὀργανώσεων ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων μιά ἐπιχείρηση μὲ στόχο νὰ ἀνακόψουν τὸ πρόγραμμα τοῦ Ἀριστὶντ καὶ τὴν νέα πορεία τῆς Ἀϊτῆς, κάτω ἀπὸ τὴν παραπλανητικὴ ὀνομασία «προώθηση δημοκρατίας», ποὺ καταλήγει τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 1991 σὲ παραξικόπημα μὲ τὸ ὁποῖο ὁ Ἀριστὶντ ἐκδιώκεται. Κατὰ τὴν τρομοκρατία ἡ ὁποῖα ἀκολούθησε και ξεπέρασε την ἀντίστοιχη τῶν καθεστώτων Ντυβαλιέ, ἡ μέχρι χθές ἀμερικάνικη ὑποστήριξη τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων μετατρέπεται σὲ ξεδιάντροπη ὑπεράσπιση τοῦ νέου καθεστῶτος.
Ἀπὸ τὸ 1986 καὶ μετά, μὲ τὴν ἀνατροπὴ τοῦ δικτάτορα Baby Doc καὶ τὴν ἐν συνεχείᾳ ἀνάληψη τῆς ἐξουσίας ἀπὸ τὸν Ἀριστίντ, σὲ ἕνα σαφῶς μειούμενο σέ
Ζάν Κλώντ Ντυβαλιέ-Baby Doc |
Τρία χρόνια μετά τό πραξικόπημα, τό 1994, ὁ Ἀριστίντ ἐπιστρέφει μέ τήν συμφωνία τῶν ΗΠΑ, ὑπό τόν ὅρο νά ἀκολουθήσει τίς νεοφιλελεύθερες συνταγές τῆς Οὐάσιγκτον καί τῶν διεθνῶν ὀργανισμῶν. Ἄν καί ὑλοποιεῖ μόνο σέ μικρό βαθμό τό φιλολαϊκό του πρόγραμμα, οἱ ΗΠΑ ἀρχικά ἐπιβάλλουν ἐμπάργκο καί τό 2004 τόν ἀνατρέπουν ἐκ νέου. Ὁ Ἀριστίντ ἀπομακρύνεται στήν Νότιο Ἀφρική, καί τό δημοφιλέστερο κόμμα τῆς χώρας, τό Lavalas, τίθεται ἐκτός νόμου. Ἀπό τότε ἡ χώρα οὐσιαστικά κυβερνιέται ἀπό τήν δύναμη κατοχῆς τοῦ Ο.Η.Ε. καί τίς Μ.Κ.Ο. μέ συνέπεια τήν πλήρη ἐγκατάλειψη τῶν ὑποδομῶν της καί τήν βύθισή της στήν ἀπόλυτη ἀνέχεια.
ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ, ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Ή ΑΛΛΙΩΣ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΛΟ «ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ» ΣΤΟΝ ΤΡΙΤΟ ΚΟΣΜΟ
Μετὰ τὸν 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, ὁ νικητής του, οἱ ΗΠΑ , βάζουν σὲ ἐφαρμογὴ τὸ πρόγραμμα ἐλέγχου τοῦ μεταπολεμικοῦ κόσμου. Ἡ λέξη «ἀνάπτυξη» ποὺ ἀνάλογα μὲ τὰ συμφέροντα αὐτοῦ ποὺ τὴν ἐκστομίζει παίρνει καὶ διαφορετικὸ περιεχόμενο, στὴν Ἀϊτὴ μεταφράστηκε σὲ πλήρη ἐρήμωση τῆς ὑπαίθρου, καταστροφὴ τῆς ἐγχώριας γεωργίας καὶ κτηνοτροφίας. Προσπάθεια πρὸς αὐτὴ τὴν κατεύθυνση εἶχε γίνει κατὰ τὴν κατοχὴ τοῦ νησιοῦ ἀπὸ τοὺς πεζοναῦτες τοῦ Οὐίλσον. Μετὰ τὴν κλοπὴ τῆς γῆς ἀπὸ τοὺς χωρικοὺς καὶ τὴν ἀπόδοσή της σὲ ξένους ἐπενδυτές, οἱ ΗΠΑ ἐπιδιώκοντας νὰ εὐνοήσουν τὶς ἀμερικάνικες ἑταιρεῖες εἰσήγαγαν τὶς νέες τεχνικὲς καὶ «ἐπιστημονικὲς» μεθόδους τῆς γεωργίας, μέ καταστρεπτικά ἀποτελέσματα γιά τούς γηγενεῖς και εὐνοϊκά γιά τήν τσέπη τους. Σὲ μία ἔκθεση τοῦ 1929 πρὸς τὸ Στέϊτ Ντιπάρτμεντ, ἀναφέρεται πώς «…οἱ Ἀϊτινοὶ χωρικοὶ καλλιεργοῦσαν τὸ μπαμπάκι μὲ μεγαλύτερη ἐπιτυχία ἀπὸ ὅτι οἱ ἀμερικάνικες φυτεῖες, οἱ ὁποίοες χρησιμοποιοῦσαν τὶς πιὸ πρόσφατες ἐπιστημονικὲς μεθόδους….τὰ ἐγχειρήματα τῶν ΗΠΑ ἀπέτυχαν διότι οἱ ὀργανωτὲς ἦταν ἀπρόθυμοι νὰ μελετήσουν τὶς τεχνικὲς ποὺ χρησιμοποιοῦσαν οἱ ντόπιοι οἱ ὁποῖοι μέσα ἀπὸ τὴν πρακτικὴ πείρα γενεῶν εἶχαν ἀναπτύξει τοπικὰ βιώσιμες μεθόδους», πού ἐπέτρεπαν στοὺς γηγενεῖς νὰ καλλιεργοῦν τὸ μπαμπάκι μὲ μεγαλύτερη ἐπιτυχία ἀπὸ ὅτι οἱ φυτεῖες οἱ ὁποῖες «καλλιεργοῦνταν ἐπιστημονικά». ( Hans Schmidt: The United States Occupation of Haiti: 1915-1934)
Μία ἀκόμη ἔνδειξη τῆς περιφρόνησης τῶν ἀμερικανῶν πρὸς τοὺς Ἀϊτινοὺς ἐμπειρογνώμονες φάνηκε μετὰ τὴν ἀποχώρηση τῶν πεζοναυτῶν καὶ τὴν παράδοση τῆς κυβέρνησης στοὺς Ἀϊτινοὺς ἐπιστάτες. Τὸ 1941 ἱδρύεται ἡ SHADA ( Societe Haitiano Americaine de Developement Agricole- Ἀϊτινὴ Ἀμερικανικὴ Ἑταιρεία γιὰ τὴν Γεωρργικὴ Ἀνάπτυξη). Μὲ ἀμερικάνικα κεφάλαια γεμίζει τὸ εὐφορώτερο κομμάτι, τὸ 5% τοῦ νησιοῦ, μὲ καλλιέργειες σιζάλ, ἐλαστικὸ γιὰ τὸ ὁποῖο τότε ὑπῆρχε μεγάλη ζήτηση. Οἱ μέχρι τότε ἀγρότες παίρνουν πόδι, μερικοὶ «τυχεροὶ» χρησιμοποιοῦνται σὰν ἐργάτες. Σὲ 5 χρόνια καὶ ἐνῶ ἡ ζήτηση γιὰ σιζὰλ ἐκλείπει, ἔχει παραχθεῖ ἡ συγκλονιστικὴ ποσότητα 5 τόννων ἐλαστικοῦ, καὶ ἡ ἐπιχείρηση ἐγκαταλείπεται. Οἱ δραστηριότητες τῆς SHADA ὅμως ἔχουν καταστρέψει τὸ ἔδαφος, ὅσοι δὲ ἀγρότες ἐπιστρέφουν βλέπουν δέντρα, λόφους καὶ θάμνους, κάθε βλάστηση νὰ ἔχει ἐξαφανισθεῖ. Τό φυσικό περιβάλλον δέν θυμίζει πλέον σέ τίποτα τό παλιό μαργαριτάρι τῶν Ἀντιλλῶν, ὅπως κάποτε ἀπεκαλεῖτο τό νησί.
Ἀνάλογες καταστροφικὲς συνέπειες ( γιὰ τοὺς Ἀϊτινοὺς ) εἶχαν οἱ παρεμβάσεις τῶν ἀμερικάνικων ἑταιρειῶν καὶ στὴν κτηνοτροφία τοῦ νησιοῦ. Γράφει ὁ Νόαμ Τσόμσκυ, με ἀναφορά στό ἔργο τοῦ Paul Farmer: AIDS and Accusation- Haiti and the Geography of Blame : «…Τὸ 1978 Ἀμερικανοὶ ἐμπειρογνώμονες ἄρχισαν νὰ ἀνησυχοῦν γιὰ τὸ ὅτι ὁ πυρετὸς τῶν χοίρων ποὺ ὑπῆρχε στὴν Δομινικανὴ Δημοκρατία θὰ μποροῦσε νὰ ἀπειλήσει τὶς ἀμερικάνικες ἐπιχειρήσεις χοίρων. Οἱ ΗΠΑ ξεκίνησαν ἕνα πρόγραμμα ἐξολόθρευσης καὶ ἐπανεφοδιασμοῦ, προϋπολογισμοῦ 23 δισεκατομμυρίων δολλαρίων, ποὺ στόχευε νὰ ἀντικαταστήσει ὅλους τούς χοίρους τῆς Ἀϊτῆς, οἱ ὁποῖοι ἀριθμοῦσαν 1,3 ἑκατομμύρια. Στὴν Ἀϊτὴ οἱ χοῖροι ἦταν ἀνάμεσα στὰ πιὸ σημαντικὰ περιουσιακὰ στοιχεῖα τῶν χωρικῶν, θεωρούμενοι ἀκόμη καὶ ὡς «κατάθεση στὴν τράπεζα», γιὰ περίπτωση ἔκτακτης ἀνάγκης. Παρ’ ὅλο ὅτι μερικοὶ ἀϊτινοὶ χοῖροι βρέθηκαν μολυσμένοι, δὲν πέθανε κανένας, πιθανῶς λόγω τῆς ἐντυπωσιακῆς τους ἀντίστασης στὶς ἀσθένειες, ὅπως ἐκτιμοῦσαν οἱ εἰδικοὶ κτηνίατροι. Οἱ χωρικοὶ ἦταν δύσπιστοι, κάνοντας σκέψεις γιὰ τὸ ὅτι ἡ ὅλη ὑπόθεση ἦταν φτιαχτὴ ὥστε οἱ Ἀμερικανοὶ νὰ βγάλουν χρήματα πουλώντας τοὺς δικούς τους χοίρους. Τὸ πρόγραμμα ἐγκαινιάστηκε τὸ 1982, πολὺ μετὰ ἀπὸ τὴν ἐξαφάνιση καὶ ἰχνῶν τῆς ἀσθένειας. Δυὸ χρόνια ἀργότερα δὲν ὑπῆρχε κανένας χοῖρος στὴν Ἀϊτή.
Οἱ χωρικοὶ τὸ θεώρησαν ὡς «.. τὸ τελευταῖο πράγμα ποὺ εἶχε ἀπομείνει ἀπὸ τὶς πιθανὲς τιμωρίες πού μᾶς βρῆκαν». Ἕνας Ἀϊτινὸς οἰκονομολόγος χαρακτήρισε τὴν ἐπιχείρηση ὡς τὴν «χειρότερη συμφορὰ ποὺ ἐπέπεσε πάνω στὸ χωριό», πέρα ἀκόμη καὶ ἀπὸ τὴν ἀξία τῶν 600 ἑκατομμυρίων τῶν ἀγροτικῶν ζώων ποὺ ἐξολοθρεύθηκαν: «… Ἡ πραγματικὴ ἀπώλεια γιὰ τὸν χωρικὸ εἶναι ἀνυπολόγιστη… Ἡ ἀγροτικὴ οἰκονομία παραπαίει μετὰ ἀπὸ τὸ χτύπημα τοῦ νὰ βρεθεῖ χωρὶς χοίρους. Καταστράφηκε ἕνας ὁλόκληρος τρόπος ζωῆς μέσα σ’ αὐτὴ τὴν οἰκονομία ποὺ ἔχει στόχο τὴν ἐπιβίωση». Οἱ ἐγγραφὲς στὰ σχολεῖα ἔπεσαν κατὰ 40-50% καὶ οἱ πωλήσεις ἐμπορευμάτων ἔπεσαν κατακόρυφα, καθὼς κατέρρεε ἡ περιθωριακὴ αὐτὴ οἰκονομία. Τότε ἕνα πρόγραμμα τῆς USAID-OAS ἔστειλε χοίρους ἀπὸ τὴν Ἀϊόβα –ἐπαληθεύοντας ἔτσι τὶς ὑποψίες τῶν χωρικῶν. Ὅμως, οἱ χοῖροι θὰ δίνονταν μόνο στοὺς χωρικοὺς ποὺ θὰ μποροῦσαν νὰ ἀποδείξουν ὅτι εἶχαν τὸ ἀπαιτούμενο κεφάλαιο γιὰ νὰ θρέψουν τοὺς νεοαφιχθέντες χοίρους καὶ νὰ τοὺς στεγάσουν σύμφωνα μὲ τὶς προδιαγραφές. Ἀντίθετα μὲ τοὺς γηγενεῖς χοίρους τῆς Ἀϊτῆς, οἱ χοῖροι τῆς Ἀϊόβα ποὺ τοὺς ἀντικατέστησαν συχνὰ ὑπέκυπταν στὶς ἀσθένειες καὶ μποροῦσαν νὰ ἐπιζήσουν μόνο μὲ ἀκριβῆ ζωοτροφή, μὲ μία δαπάνη ἡ ὁποία ἔφτανε τὰ 250 δολάρια τὸν χρόνο, ποὺ εἶναι ἕνα τεράστιο ποσὸ γιὰ τοὺς πάμπτωχους χωρικούς. Ἕνα προβλέψιμο ἀποτέλεσμα ἦταν νέα πλούτη γιὰ τὴν κλίκα τοῦ Ντυβαλιὲ καὶ γιὰ τοὺς διαδόχους του οἱ ὁποῖοι ἀπέκτησαν τὸν ἔλεγχο τῆς ἀγορᾶς τῶν ζωοτροφῶν. Ἕνα πρόβλημα βασισμένο στὴν Ἐκκλησία τῆς Ἀϊτῆς πού προσπάθησε νὰ ἀντιμετωπίσει τὸ πρόβλημα ἐγκατέλειψε τὶς προσπάθειες θεωρώντας το «χαμένο καιρό». «Αὐτοὶ οἱ χοῖροι δὲν θὰ ἐγκλιματισθοῦν ποτὲ στὴν Ἀϊτή… σιγὰ σιγὰ θὰ μᾶς ζητήσουν νὰ ἐγκαταστήσουμε γεννήτριες καὶ κλιματισμό» εἶπαν οἱ ὑπευθυνοι τοῦ προγράμματος.
Στὴν Λιβερία, τήν χώρα πού εἴδαμε προηγουμένως νά ἀναγνωρίζουν σχεδὸν ταυτόχρονα μὲ τὴν Ἀϊτὴ οἱ ΗΠΑ στοχεύοντας νὰ μεταφέρουν μαύρους δούλους ἀπὸ τὸ ἔδαφός τους, ἔγιναν ἀνάλογα πειράματα μὲ παρόμοια καταστρεπτικὰ ἀποτελέσματα γιὰ τὴν οἰκονομία τῆς χώρας, ὅπως αὐτὰ τῆς Ἀϊτῆς. Ἡ φυλὴ Kpelle εἶχε ἀναπτύξει στὸ πέρασμα τῶν αἰώνων ἑκατοντάδες ποικιλίες ρυζιοῦ μέσα στὰ οἰκοσυστήματα τῆς περιοχῆς, πετυχαίνοντας ὑψηλὲς ἀποδόσεις. Οἱ ἀμερικάνοι γεωπόνοι «συμβούλεψαν» τοὺς ντόπιους νὰ ἐφαρμόσουν τεχνικὲς στηριγμένες στὴν κεφαλαιοκρατικὴ «πράσινη ἐπανάσταση». Σύμφωνα μὲ τὸν ἀνθρωπολόγο Gordon Thomasson, αὐτὸ θὰ εἶχε σὰν ἀποτέλεσμα τὴν μείωση τῆς παραγωγῆς στὴν περίπτωση ποὺ ἡ τεράστια ἀπὸ αἰῶνες ποικιλία ρυζιοῦ χαθεῖ σὰν συνέπεια τῶν ξένων καὶ ἐχθρικῶν πρὸς τὸ περιβάλλον συντελεστῶν παραγωγῆς τῆς κεφαλαιοκρατικῆς «πράσινης ἐπανάστασης». Θὰ ἀκολουθήσει ἡ ἐρήμωση τῶν ἀγροτικῶν περιοχῶν καὶ τὸ σβήσιμο τῶν τοπικῶν πολιτισμῶν. Προφανῶς ἡ ἀπάντηση τῶν ἑταιρειῶν στὸ ἀναμενόμενο κύμα ἀσθενειῶν καὶ μείωσης τῶν καλλιεργειῶν, θὰ εἶναι ἡ δραστηριοποίηση βιοτεχνολογικῶν μεθόδων γιὰ παραγωγὴ καὶ καλλιέργεια γενετικὰ παραγόμενων σπόρων.
Αὐτὸ τὸ πείραμα «ἀνάπτυξης» σύμφωνα μέ τίς «ἐπιστημονικές» μεθόδους, ποὺ πρότειναν τὴν μετατροπὴ τῶν καλλιεργειῶν τῶν πολλῶν ποικιλιῶν σὲ καλλιέργεια τύπου φυτείας – κάτι πού ὅλως τυχαίως εὐνοοῦσε τὶς ἀμερικάνικες ἐπιχειρήσεις, εἶχε σὰν παράλληλο ἀποτέλεσμα τὴν καταστροφὴ τῆς γεωργίας τῆς χώρας καθὼς καὶ τῶν πολλῶν γηγενῶν πολιτισμῶν της. Κάτι ἀνάλογο συνέβη μὲ τὴν ἰδιαίτερα ἀνεπτυγμένη μεταλλουργικὴ τεχνολογία τῶν Kpelle, πρὸς ὄφελος τῶν πολυεθνικῶν μεταλλευτικῶν ἑταιρειῶν καὶ τῶν τραπεζῶν στὶς ὁποῖες συνέρρευσαν τὰ κέρδη.
Ὅπως ἦταν ἀναμενόμενο ἡ «πολιτισμένη» Δύση, διὰ μέσου του ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν τοῦ Οὐίλσον, τοῦ Ρόμπερτ Λάνσινγκ, ἀπένειμε ἀκριβοδίκαια τὶς εὐθύνες γιὰ τὴν ἀποτυχία τῶν «πειραμάτων» της σὲ Ἀϊτή καὶ Λιβερία δηλώνοντας: "…Ἡ ἐμπειρία μὲ τὴν Λιβερία καὶ τὴν Ἀϊτὴ δείχνει ὅτι ἡ ἀφρικάνικη ράτσα στερεῖται ὁποιασδήποτε ἱκανότητας γιὰ πολιτικὴ ὀργάνωση καὶ δὲν ἔχει τὸ ταλέντο τῆς διακυβέρνησης. Ἀναμφιβόλως ὑπάρχει μία ἔμφυτη τάση νὰ ἐπιστρέφουν στὸν πρωτογονισμὸ καὶ νὰ πετᾶνε τὰ δεσμὰ τοῦ πολιτισμοῦ, τὰ ὁποία εἶναι ἐνοχλητικά γιὰ τὴν σωματικοῦ τύπου φύση τους. Βεβαίως ὑπάρχουν ἐξαιρέσεις σ’ αὐτὴ τὴν φυλετικὴ ἀδυναμία, ἀλλὰ αὐτὸ δεν ἰσχύει γιὰ τὴν μάζα, ὅπως γνωρίζουμε ἀπὸ τὴν ἐμπειρία μας σ’αὐτὴ τὴν χώρα. Αὐτὴ εἶναι ἡ αἰτία πού κάνει τὸ πρόβλημα τῶν νέγρων οὐσιαστικὰ ἄλυτο."
Καὶ καταλήγει ὁ Τσόμσκυ, ἀναφερόμενος στὰ παραπάνω σύγχρονα πειράματα πάνω στὴν γῆ καὶ τὴν ζωὴ τῶν κατοίκων τῆς Ἀϊτῆς καὶ τῆς Λιβερίας, «…Αὐτὰ τὰ συνηθισμένα χαρακτηριστικά τῆς 500χρονης κατάκτησης, θὰ ἀποκτήσουν αὐξανόμενη σημασία κατὰ τὰ χρόνια πού ἔρχονται, καθὼς οἱ οἰκολογικὲς συνέπειες μίας μὴ αὐτοσυντηρούμενης κεφαλαιοκρατικῆς γεωργίας θὰ φτάσουν σὲ μία κλίμακα ποὺ δὲν θὰ εἶναι δυνατὸν νὰ παραγνωριστεῖ ἀκόμη καὶ ἀπὸ τοὺς πλούσιους. Στὸ σημεῖο ἐκεῖνο, οἱ συνέπειες θὰ μποῦν στὴν λίστα τῶν πρὸς ἐνέργεια θεμάτων, ὅπως ἡ στρώση τοῦ ὄζοντος, ἡ ὁποία ἔγινε σημαντικὴ ὅταν ἄρχισε νὰ διαφαίνεται ὅτι ὑπῆρχε ἡ πιθανότητα νὰ κινδυνέψουν οἱ πλούσιοι λευκοὶ ἄνθρωποι. Ἐν τῷ μεταξὺ τὰ πειράματα θὰ συνεχιστοῦν στὰ πεδία δοκιμῶν.»
Τὸ διάστημα πού μεσολάβησε μετὰ τὸν σεισμὸ τῶν 7 Ρίχτερ, τὰ Μ.Μ.Ε. κάλυψαν τὸ γεγονὸς ἐπιφανεικά. Οὐδεμία ἀναφορὰ στὴν πρόσφατη ἱστορία τῆς Ἀϊτῆς. Τὰ παρακάτω ἄρθρα ἀναφέρονται στὴν παλιότερη καὶ πρόσφατη ἱστορία τῆς χώρας, στὶς ξένες στρατιωτικὲς καὶ οἰκονομικὲς ἐπεμβάσεις, στὴν καταστροφὴ τῆς οἰκονομίας, τῆς γεωργίας, τῆς κτηνοτροφίας, τοῦ περιβάλλοντος, στήν μόλυνση τῶν ὑδάτων καί στό ἄδειασμα τοξικῶν ἀποβλήτων, στήν ληστεία τοῦ πλούτου της, στὴν βοήθεια μετὰ τὸν σεισμό καὶ πῶς γίνεται ἡ διανομή της, στήν σύγκριση τῆς χρηματικῆς βοήθειας πού ἔδωσαν διάφορες χῶρες λαμβανομένου ὑπ’ ὄψιν τοῦ μεγέθους τους, στήν διαφορετική στάση Η.Π.Α., Κούβας, καί Ἰσραήλ, στὸν ρόλο τῶν Μ.Κ.Ο., στὰ ἐπενδυτικὰ κεφάλαια πού θὰ ἀναλάβουν τὴν «ἀνασυγκρότησή» της. Ζητήματα πού ἀπὸ τὴν πλειονότητα τῶν Μ.Μ.Ε. μένουν στὸ σκοτάδι.
A Roadmap to Recovery - Human Rights and Haiti
A Q & A with the State Department on Haiti - Sending in the Marines
Unexpected Partners - Muslims Helping Haiti
The Fourth Invasion - Securing Disaster in Haiti
On the Ground in Port au Prince - Haitians are Helping Haitians
The U.S. Stretches Out Its Hands ... With Deadly Conditions - Plan of Death in Haiti
A Strictly Humanitarian Mission - We Send Doctors, Not Soldiers
Media Failures on Haiti - Great Television, Bad Journalism
The Worst Just Got Worse - The Tragedy of Haiti ... and Us
Tweets from Port au Prince - "A Hungry Man is an Angry Man ... "
Excluding the Government Now Will Prove Problematic in the Future - Working with the Haitian Government
A State of Austerity - Haiti's Classquake
Haiti's Robespierre - The Tragedy of Toussaint L'Ouverture
Breaking Haiti - Why the U.S. Owes Haiti Billions
If the Marines Don't Kill You, the Loans Will - Profiting From Haiti's Misery
The Coup Five Years On - Haiti's Harsh Realities
Dumping Ground of the Caribbean - Haiti and Toxic Waste
-The incapacitation of Haiti Before and After the Quake - The Incapacitation of Haiti
When Haitian Ministers Take a 50 Percent Cut of Aide Money It's Called "Corruption," When NGOs Skim 50 Percent It's Called "Overhead" - Crushing Haiti, Now as Always
The Latin American / Middle Eastern Media - A Thorn in the Side of the U.S. Military in Haiti
From the Dust of Haiti- Earthquake in the Red Zone
Haiti's Bill of Particulars - No, Mister, You Can't Share My Pain
Tweets from Haiti - The Streets are Now Haiti's Living Room, Bedroom and Morgue
Class and Race Fear - The Rescue Operation's Priorities in Haiti
Return to Haiti - The American Learning Zone
Πηγές: α) Ἐντουάρντο Γκαλεάνο : Οἱ ἀνοιχτές φλέβες τῆς Λατινικῆς Ἀμερικῆς, ἐκδόσεις Κουκίδα, μετάφραση Φώντα Κονδύλη (Les veines ouvertes de l' Amerique Latine)
β) Νόαμ Τσόμσκυ: Ἔτος 501, ἡ κατάκτηση συνεχίζεται, ἐκδόσεις ΤΟΠΟΣ, μετάφραση Νῖκος Ράπτης ( YEAR 501: The conquest continues)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου