Ἡ ἄγνοια

Ἡ ἐνημέρωση μᾶς πληροφορεῖ γιά ἐκεῖνα τά πράγματα τά ὁποῖα θά πρέπει νά γνωρίζουμε. Μέ ἄλλα λόγια ἡ ἐνημέρωση δέν εἶναι τίποτα περισσότερο ἀπό μιά διαταγή ἡ ὁποῖα πρέπει νά διαδοθεῖ. Ὁ σκοπός τῆς ἐνημέρωσης λοιπόν εἶναι ἡ μεταβίβασις πληροφοριῶν τίς ὁποῖες ἔχουμε τήν ὑποχρέωση νά γνωρίζουμε καί νά πιστεύουμε. Ἤ ὄχι νά πιστεύουμε ἀλλά νά ἐνεργοῦμε σάν νά τίς πιστεύουμε. Δέν καλούμεθα νά πιστεύουμε τίς πληροφορίες πού μᾶς μεταβιβάζονται μέσω τῆς ἐνημέρωσης -καθώς αὐτό εἶναι μιά ἐλεύθερη ἐπιλογή μας- ἀλλά εἶναι ὑποχρέωσή μας νά συμπεριφερόμαστε σάν νά τίς πιστεύουμε. Στήν ἐποχή τῆς ψηφιακῆς ἐπιτάχυνσης θά πρέπει νά μειωθεῖ καί ἡ κατανόησις τῶν πληροφοριῶν πού μᾶς παρέχονται καθώς ἡ μείωση τῆς κατανοήσεως αὐτομάτως σημαίνει καί αὔξηση τῶν πληροφοριῶν πού μποροῦν δυνάμει νά διαδοθοῦν. Ἡ κατανόηση ἐπιβραδύνει τή συσσώρευση τῆς ἀξίας καί τῆς ταχύτητας μέ τίς ὁποῖες οἱ πληροφορίες θά πρέπει νά διαδίδονται. Αὐτό συμβαίνει διότι ἡ κατανόηση χρειάζεται χρόνο. Ἐπομένως, σύγχυσις καί μείωσις τῆς κατανοήσεως, συνοδεύουν ἀπαραιτήτως τήν ἐπιτάχυνση τῆς ροῆς τῶν πληροφοριῶν. Ὑπό αὐτούς τούς ὅρους, το περιβάλλον μας εἶναι ἕνας χῶρος χωρίς νόημα, ὅπου ἡ γλῶσσα καί κατά συνέπεια ἡ σκέψη εἶναι ὑποταγμένες στήν ψηφιακή οἰκονομική μηχανή. Τό παράδοξο εἶναι ὅτι ἡ πλήρης κατανόησις εἶναι ἐνδεχομένως ἐπικίνδυνη ἐπειδή μπορεῖ νά μᾶς ἀποθαρρύνει ἀπό τή δράση. Κουραζόμαστε παγιδευμένοι στήν ἐργασία ἐπίλυσης ψευδοπροβλημάτων χωρίς τέλος, προβλημάτων τά ὁποῖα τίθενται ἐκ τῶν ἄνω. Ἡ ἐργασία μᾶς ὁδηγεῖ στήν πεποίθηση ὅτι τά προβλήματα μᾶς δίδονται ἔτοιμα καί ὅτι ἐξαφανίζονται μέ ἔτοιμες λύσεις. Βεβαιώνουμε ἀποκαλύψεις πού δέν ἀποκαλύπτουν τίποτα παρά τήν ἴδια τήν ἀποκάλυψη. Ἡ πλήρης γνώση αὐτοακυρώνεται καί ἀπό αὐτή τήν ἄποψη ἡ καθημερινή ζωή τροφοδοτεῖται ἀπό τήν ἄγνοια.

Τό ἀπρόσβατο (Δημήτρης Α. Δημητριάδης Ἰούλιος 2011)

Οἱ καιροί πού ζοῦμε ἔχουν φτάσει ὀριστικά καί σταθερά στό σημεῖο τοῦ Ἀμείλικτου, δηλαδή ἐκείνου πού θέτει τό ἴδιο πλέον τούς δικούς του ἱστορικούς ὄρους, μήν ἐπιτρέποντας καμία ἀπολύτως παρέκκλιση ἀπ’ αὐτό καί τήν ἀδήριτη ἀναγκαιότητά του. Αὐτό σημαίνει, μεταξύ πολλῶν ἄλλων ἀλλά κυρίως, ὅτι πλέον ὅλα ὅσα λέγονται καί γίνονται, θά ἔχουν τήν διάσταση τῆς ἀνυποχώρητης ὡμότητας, μέ ἄλλα λόγια: θά λέγεται καί θά γίνεται ὅ,τι καί ὅπως δέν ἔχει εἰπωθεῖ καί γίνει ποτέ πρίν, χωρίς ἐξιδανικεύσεις και ὡραιοποιήσεις, χωρίς ἡμίμετρα καί παραχωρήσεις, τολμώντας τήν κίνηση πού δηλώνει πώς ὅ,τι θεωρήθηκε μέχρι τώρα ἀπαράδεκτο, εἶναι καιρός, χωρίς καμία ἀναβολή, νά ἀντιμετωπισθεῖ ἰσάξια μέ τό παραδεκτό. Ἡ τόλμη αὐτή καί τό ἄλμα πού θά ἐπιτελέσει θά θίξει μέ τέτοιον τρόπο ὅλα τά ζητήματα, κυρίως τά ζητήματα τῆς ζωῆς, ὥστε τό ἀνθρώπινο θά ἐκτεθεῖ καί θά δοκιμαστεῖ ὅπως δέν ἔχει ἐκτεθεῖ καί δοκιμαστεῖ ποτέ ἄλλοτε, μέ μία εὐθύτητα καί μία εὐθυβολία οἱ ὁποῖες θά πλήξουν τήν ἀλήθεια τοῦ ἀνθρώπου στήν καρδιά της καί θά ἐπιφέρουν ὡς συνέπεια τό νά περάσει ὁ ἄνθρωπος, θέλοντας καί μή, ἀφοῦ κανείς δέν τόν ρωτάει πλέον, στήν περιοχή τοῦ ἀπρόσβατου, τήν περιοχή δηλαδή τοῦ ἔως τώρα ἀνείπωτου καί ἄθικτου. Ἔτσι, ἡ περιοχή τοῦ ἀπρόσβατου γίνεται ἀναπόδραστα προσβάσιμη χάρις στήν ἄνευ ὅρων προσπάθεια πού θά καταβληθεῖ στό νά προσβληθεῖ ὅ,τι ἦταν μέχρι τώρα περιχαρακωμένο καί προστατευμένο ἀπό ἕνα τεράστιο καί οἰκουμενικό σύστημα ἐρμηνειῶν καί πεποιθήσεων οἱ ὁποῖες δέν ἐπέτρεψαν, στό ὄνομα εἴτε τοῦ ἀνθρωπισμοῦ εἴτε τοῦ δόγματος, ἰδεολογικοῦ, θεολογικοῦ καί ἄλλου, εἴτε καί τῶν δύο σέ ἐντελή ἀλληλοϋποστήριξη καί ἀλληλοδιαιώνιση, τήν πρόσβαση τῆς γλώσσας, τῆς σκέψης καί τῆς πράξης ἐκεῖ ὅπου ἐδράζεται τό ἀπρόσβλητο καί τό ἀπαγορευμένο, δηλαδή τό θεοποιημένο ἤ τό ἐξιδανικευμένο. Τώρα, ἔχει ἔρθει ἡ στιγμή νά πληγεῖ τό θεοποιημένο καί τό ἐξιδανικευμένο προκειμένου νά ἀποκαλύψουν τόν πραγματικό τους χαρακτήρα.

Ἡ ἔνδεια

Τό ἀνθρώπινο μάτι, τίς περισσότερες φορές, δέν μπορεῖ νά δεῖ καί κατά συνέπεια νά ἀντιληφθεῖ τήν ἀληθινή φύση τῆς πραγματικότητας. Ἄλλωστε κανείς δέν μπορεῖ νά δεῖ τίποτα ἐάν δέν γνωρίζει τί βλέπει. Ἡ ἐσωτερικότητα τῶν ἀντικειμένων ἡ προσωπικότητά τους αὐτό πού θά παραμείνει ἀξέχαστο ἀπό τό παρελθόν τους, καί εἶναι ἤδη ὑπαρκτό στό μέλλον τους ἀποκαλύπτεται ἀπό τήν ἐμπειρία καί μόνον ὅταν ὁ θεατής ἔχει ἀπομακρυνθεῖ ἀπό τό ἀδρανές ὑλικό ἀντικείμενο, καί μόνον τότε, μπορεῖ νά δεῖ κάτι περισσότερο κάτι πού προσεγγίζει τήν ἀλήθεια του.

Οἱ παραστάσεις μας ὄχι μόνο τοῦ ἐξωτερικοῦ ἀλλά καί τοῦ ἠθικοῦ κόσμου ἔχουν ὑποστεῖ μεταβολές οἱ ὁποῖες στό παρελθόν θά θεωροῦνταν ἀδιανόητες. Ἡ ἐπική πλευρά τῆς ἀλήθειας -ἡ φρόνηση- ἀργοπεθαίνει και σταδιακά ἀντικαθίσταται ἀπό τίς παραγωγικές δυνάμεις τῆς ἱστορίας. Οἱ ἱστορίες μας ὅλο καί περισσότερο περιέχουν καί ἐπικοινωνοῦν “πληροφορίες” καί ὄχι “ἐμπειρίες”. Οἱ πληροφορίες εἶναι πρακτικές, ἀλλά μἐ ἕναν ἄμεσο τρόπο –στεροῦνται τήν αἰνιγματική ἀφθονία τῆς ἐμπειρίας. Οἱ πληροφορίες ἁπλά ἐφοδιάζουν ἐκείνους πού τίς ἀπορροφοῦν, μέ τά μέσα πού διευκολύνουν τήν πλοήγησή τους στόν ἄμεσο περίγυρο, καί ἔτσι μᾶς κλειδώνουν μέσα τους. Ἡ ἐμπειρία, πού προέρχεται ἀπό τό μακρυνό παρελθόν, ἐπικοινωνεῖ φανταστικές ἱστορίες καί ἡ ἀλήθεια πού ἐκφράζουν ξεπερνᾶ τήν ἐπαλήθευση. Οἱ πληροφορίες, σέ ἀντίθεση, πρέπει νά ἠχοῦν “εὔλογες”. Καί ἔτσι, κάθε πρωί μᾶς ἔρχονται εἰδήσεις ἀπό ὅλη τήν ὑδρόγειο, καί ὅμως παραμένουμε φτωχοί ὅσον ἀφορᾶ τήν γνώση ἀξιοσημείωτων ἱστοριῶν… στίς μέρες μας κανένα γεγονός δέν φτάνει στ’αὐτιά μας χωρίς ἐξήγηση. Κατά περιόδους αἰσθάνεται κανείς ἀδυναμία νά διαπεράσει τήν ἄποψη ἑνός σχολιαστῆ τῆς τηλεόρασης ἤ τοῦ ραδιοφώνου, καί κατά συνέπεια δέν μπορεῖ νά παρακολουθήσει τήν ξέφρενη καί ἐξαγριωμένη βιασύνη τῆς πολιτικῆς καί νά φθάσει στήν πραγματική κατανόηση.

Μπορεῖ νά ἔχετε παρατηρήσει ὅτι ἀπό τό 1990 καί μετά αὐτό τό φαινόμενο ἔχει ἐνταθεῖ. Οἱ πληροφορίες ἔχουν πολλαπλασιαστεῖ τόσο πολύ πού πλέον προδίδουν τήν ἔννοια τῆς ἐνημέρωσης. Ὑπάρχουν τόσα πολλά γεγονότα πού κανένα τους δέν φαίνεται χρήσιμο καί ἡ ἐκμάθηση τοῦ πώς εἶναι ὁ κόσμος πραγματικά δέν φαίνεται νά μπορεῖ νά βοηθήσει κανένα νά κάνει τίποτα παρά μόνο νά πνιγεῖ μέσα του.

Ἡ Τάνια εἶχε πάντοτε τήν δυνατότητα νά ἀντιμετωπίζει τά παράξενα, ἐπιφανειακά πράγματα μέ ἀνοικτό μυαλό καί περιέγραφε τίς ἐμπειρίες της μέ μιά εὐελιξία πού μποροῦσε νά ἀνταμείψει τήν περιέργεια. Στήν ἀρχή, ἔλεγε ἡ Τάνια, ἤμουν ἀπίστευτα συγκινημένη ὅταν βοηθοῦσα στήν ἐκπλήρωση τῶν ἐπιθυμιῶν τῶν παιδιῶν στήν παιδική φιλανθρωπική ὀργάνωση στήν ὁποῖα ἐργαζόμουν. Κανόνιζα τά εἰσιτήρια γιά μακρυνά ταξίδια, ἀγόραζα δῶρα, καί ρύθμιζα τίς περιηγήσεις, γενικά ὅλα ἐκεῖνα γιά τά ὁποῖα τά παιδιά εἶχαν ἐκφράσει ἐπιθυμία νά ἀποκτήσουν. Ὁ ἀριθμός τῶν αἰτήσεων πού ἔφταναν στά χέρια μου αὐξήθηκε γρήγορα καί ἔτσι ἔγιναν ἄβολα συνειδητά ἡ ἀποσύνδεση καί ὁ σχεδόν αὐτοματοποιημένος καί πανομοιότυπος χαρακτῆρας τῆς διαδικασίας τῆς ἐκπλήρωσης τῶν παιδικῶν ἐπιθυμιῶν. Ἐπιπλέον, δέν μποροῦσα νά ἀγνοήσω τό συχνό καί ἐπαναλαμβανόμενο φαινόμενο τῶν παιδιῶν πού ἀποκτοῦσαν τή μαγική ἐμπειρία τῆς ἐπιθυμίας τους καί μετά ἐπέστρεφαν στή ρουτίνα τῶν λογαριασμῶν ἰατρικῆς περίθαλψης καί τούς περιορισμένους πόρους τῆς καθημερινῆς τους ζωῆς. Ναί, ἕνα μικρό διάλειμμα μιά ἀναβολή στήν ἀντιμετώπιση τῶν προβλημάτων εἶναι συχνά εὐπρόσδεκτα, ἀλλά ὅλα αὐτά δέν παρέχουν μιά ὀριστική λύση στά πράγματα γιά τά ὁποῖα αὐτά τά παιδιά χρειάζονται μιά μόνιμη διαφυγή.

Ἡ ἔνδεια δέν προκαλεῖται ἀπό τό ποτό, τό κάπνισμα, ἤ τήν τεμπελιά οὔτε εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ὑπερπαραγωγῆς ἤ τοῦ ὑπερπληθυσμοῦ. Εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ἐπινόησης τῶν ἀερόσακκων μέσα στούς ὁποίους τά μονοπώλια ἔχουν συμπιέσει ὅλη τήν ἀτμόσφαιρα καί τώρα μᾶς ἀναγκάζουν νά ἐργαζόμαστε προκειμένου νά ἀποκτήσουμε τά χρήματα γιά νά ἀγοράσουμε τόν ἀέρα πού μᾶς εἶναι ἀπαραίτητος ὥστε νά μποροῦμε νά ἀνασαίνουμε. Καί ἔτσι τώρα ἑκατομύρια ἄνθρωποι δυσκολεύονται νά ἀνασάνουν λόγω τῆς ἔλλειψης ἀέρα ἤ καλύτερα τῶν χρημάτων γιά νά τόν ἀγοράσουν. Βλέπουμε λαχανιασμένους ἀνθρώπους νά λένε ὁ ἕνας στόν ἄλλο πώς δέν δικαιοῦνται τήν ἀπόλαυση κανονικῆς ἀναπνοῆς καθώς δέν ἔχουν τά χρήματα γιά νά πληρώσουν τόν ἀέρα πού τούς χρειάζεται. Μέ τόν ἴδιο τρόπο πού πρίν λίγα χρόνια ἀποδεχόμασταν πώς εἶναι σωστό λίγοι ἄνθρωποι νά εἶναι κάτοχοι ὁλόκληρης τῆς γῆς, ἀκριβῶς στό ἴδιο πνεῦμα πού λέγαμε τότε ὅτι εἶναι “ὁ τόπος τους” εἶναι “τό νερό τους” εἶναι “τά μεταλεύματά τους” ἔτσι τώρα λέμε εἶναι ὁ “ἀέρας τους”καί διερωτώμεθα μέ ποιό δικαίωμα ἀπαιτοῦμε πρόσβαση στήν ἀναπνοή ἀφοῦ δέν ἔχουμε νά πληρώσουμε γιά τόν ἀέρα πού ἀνήκει σέ ἄλλους.

Συγχρόνως μέ τήν ἐπιβολή τῆς ἀσφυξίας τά μονοπώλια ἐξακολουθοῦν νά κηρύσσουν τήν ἀδελφοσύνη, νά δίδουν συμβουλάς στά κυριακάτικα περιοδικά καί τίς ἐφημερίδες γιά τήν “χριστιανική ἀγάπη” καί τήν “ἀλληλεγγύη” γιά τό “χριστουγεννιάτικο φιλανθρωπικό καθῆκον” καί νά ἐκφράζουν ἄποψη γιά τάς ἠθικάς ἀρχάς πού θά πρέπει νά καθοδηγοῦν τήν νεολαία. Ἐν τῶ μεταξύ ἄνθρωποι πεθαίνουν ἕνα γύρω ἐλλείψει χρημάτων γιά τήν ἀγορά μερικῶν κυβικῶν ἑκατοστῶν ἐμφιαλωμένου ἀέρα πού τά μονoπώλια φυλάσσουν στούς ἀεροσάκκους τους.

Καθώς ὅλοι τώρα σέρνουμε τήν ἄθλια λαχανιασμένη ὕπαρξή μας ἐάν ἕνας ἀπό μᾶς προτείνει τό ἄνοιγμα μιᾶς τρύπας στά πλευρά τοῦ ἀερόσακκου θά πέσουμε ὅλοι πάνω του στό ὄνομα τοῦ "νόμου καί τῆς τάξης" γιά νά τόν κατασπαράξουμε καί νά τόν σύρουμε θριαμβευτικά στό κοντινότερο ἀστυνομικό τμῆμα γιά νά τόν παραδώσουμε στά χέρια τῆς "δικαιοσύνης" μέ τήν ἐλπίδα πώς σέ ἀντάλλαγμα γιά τό κατόρθωμά μας θά μᾶς δοθοῦν μερικές εἰσπνοές ἀέρα.

Παραδοσιακές μελωδίες

Πολλοί ἐρευνητές θεωροῦν πώς τά πολιτιστικά γνωρίσματα, πού ποικίλουν μεταξύ διαφορετικῶν ἀτόμων, μεταβιβάζονται ἀπό γενιά σέ γενιά ὡς προϊόν μίμησης ἤ ἄλλων μορφῶν μάθησης, μέσω ἐξελικτικῶν διαδικασιῶν παρόμοιων μέ ἐκεῖνες τῆς βιολογικῆς ἐξέλιξης. Ἡ πολιτιστική ἐξέλιξη μπορεῖ, σέ γενικές γραμμές, νά προχωρεῖ ἀνεξάρτητα ἀπό τή βιολογική ἐξέλιξη ἀλλά στίς περισσότερες περιπτώσεις, οἱ δύο διαδικασίες συνδέονται. Δεδομένου ὅτι τά πολιτιστικά γνωρίσματα ἐξελίσσονται, οἱ προκύπτουσες ἀλλαγές ἔχουν ἄμεσες ἐππτώσεις στήν ἐπιβίωση καί τήν ἀναπαραγωγή τῶν βιολογικῶν ὀργανισμῶν καί συλλογικά μπορεῖ ἐπίσης νά τροποποιοῦν τό περιβάλλον στό ὁποῖο ζεῖ κάποιος πληθυσμός. Κατά συνέπεια, οἱ πολιτιστικές μεταβολές ἐνδεχομένως νά ἐπηρεάζουν τή βιολογική ἐξέλιξη τῶν φυσικῶν χαρακτηριστικῶν καί ἡ μεταβίβαση γενετικῶν καί περιβαλλοντικῶν-πολιτιστικῶν ἀλλαγῶν τελικῶς μπορεῖ νά μεταβάλλει μέ τήν πάροδο τοῦ χρόνου καί τήν συμπεριφορά τῶν ἀτόμων.

Ὁ πολιτισμός βέβαια δέν περιορίζεται στίς ἀνθρώπινες κοινωνίες ἀλλά ἡ ὕπαρξή του μπορεῖ νά παρατηρηθεῖ καί σέ ἄλλα ζῶα. Γιά παράδειγμα στά ὡδικά πτηνά ὁ κοινωνικός περίγυρος διαδραματίζει βασικό ρόλο στήν διαδικασία μάθησης μέσω τῆς ὁποίας τά πτηνά άποκτοῦν πληροφορίες οἱ ὁποῖες καθορίζουν τή δομή τῶν μελωδιῶν τίς ὁποῖες παράγουν. Ἡ μελέτη τῶν σχημάτων πού διαμορφώνουν οἱ μελωδικές μεταβολές μέ τήν πάροδο τοῦ χρόνου στίς πολιτιστικές παραδόσεις τῶν ὡδικῶν πτηνῶν μπορεῖ νά βοηθήσει στήν ἀποκάλυψη μηχανισμῶν μέ τούς ὁποίους ἐξελίσσεται ἡ πολιτιστική παράδοση τῶν πτηνῶν καί νά παράσχει τήν δυνατότητα νά ἀποσαφηνιστοῦν οἱ ἀναπτυξιακοί κανόνες πού διαμορφώνουν τήν διαφοροποίηση τῶν μελωδιῶν μεταξύ διαφορετικῶν πληθυσμῶν. Μιά προσέγγιση γιά τήν ἀνίχνευση τῶν σχημάτων πολιτιστικῶν μεταβολῶν μετρᾶ τήν ποικιλομορφία, τή σχετική ἀφθονία, καί τή γεωγραφική κατανομή διαφορετικῶν τύπων μελωδιῶν καί συμπεραίνει ἀπό αὐτά τά στοιχεῖα τά ποσοστά καί τούς μηχανισμούς τῶν ἀλλαγῶν. Μιά ἐναλλακτική προσέγγιση μετρᾶ πολιτιστικές ἀλλαγές ἄμεσα, ἀκολουθώντας τύπους μελωδιῶν γιά μιά προσδιορισμένη χρονική περίοδο σέ ἕναν συγκεκριμένο πληθυσμό. Τέτοιου εἴδους μελέτες κατέληξαν στό συμπέρασμα πώς δύο ξεχωριστές διακριτές μεταξύ τους  “πολιτιστικές παραδόσεις” διαμορφώνουν δύο κατηγορίες μελωδιῶν, κάθε μιά μέ τίς δικές της ἰδιαίτερες μορφές μεταβολῶν στήν πάροδο τοῦ χρόνου. Οἱ μελωδίες πού παράγουν τά ὡδικά πτηνά καθορίζονται ἀπό τήν συνεξέλιξη τοῦ περιβάλλοντος καί τοῦ πολιτισμοῦ ἐντός τοῦ ὁποίου διαβιοῦν σέ συνδυασμό μέ αὐτή τῶν γονιδίων τους. Θά μποροῦσε κατά συνέπεια νά θεωρηθεῖ πώς οἱ μελωδίες τῶν ὡδικῶν πτηνῶν ἀντανακλοῦν τήν πολιτιστική τους παράδοση.

Κατ΄ἀντιστοιχίαν οἱ ἤχοι πού παράγουν οἱ ἀνθρώπινες κοινωνίες ἀντανακλοῦν καί τό ἐπίπεδο τοῦ πολιτισμοῦ τους. Εἶναι σαφές πώς ἐάν κανείς δουλεύει μὲ ἕναν ἐπιστάτη νὰ οὐρλιάζει μὲς στά αὐτιά του, δὲν ἔχει τὴν ψυχραιμία νὰ ἀφήσει τὴ σκέψη του νὰ περιπλανηθεῖ στὰ μονοπάτια τῆς Ἐπικούρειας θεωρίας καί εἶναι εἰς θέσιν νά παράξει μόνον ποδοσφαιρικές ἰαχές. Γιά νά διασωθεῖ ἀπό τά οὐρλιαχτά κλείνει τά αὐτιά του ὅπως ἔκανε κάποτε ὁ Ὁδυσσεύς. Ἔτσι οἱ ἄνθρωποι προτιμοῦν νά ζοῦν μέ κλειστά αὐτιά σέ μεγάλα στρατόπεδα συγκέντρωσης, εἴτε αὐτά λέγονται ἐργασιακοί χῶροι, εἴτε κέντρα διασκέδασης, εἴτε εἶναι τό ψηφιακό σύμπαν καί τά κοινωνικά δίκτυα περιορίζοντας τήν πρόσληψη ἠχητικῶν ἐρεθισμάτων τελικῶς ἀδυνατώντας νά σκεφτοῦν αὐτό γιά τό ὁποῖο ἀξίζει νά ζεῖ κανείς αὐτή τή ζωή. Προφανῶς, ὁ καθένας εἶναι ἱκανός γιά ὅλα ἀλλά πρόσφατα ἔχουν πληθύνει τά παραδείγματα ἀνθρώπων πού ἔχουν μετατραπεῖ σέ βασανιστές, πληρωμένους δολοφόνους, διεφθαρμένους πολιτικούς πού δέν χάνουν εὐκαιρία νά προβάλλουν τήν κενή περιεχομένου αὐτοπεποίθησή τουςὑπενθυμίζοντας ὅτι τό ἀνθρώπινο εἶδος ἐξακολουθεῖ νά διαμορφώνει καί νά μεταβιβάζει στίς ἐπερχόμενες γενιές πολιτιστικές παραδόσεις οἱ ὁποῖες κυβερνῶνται ἀπό κατώτερα κίνητρα σέ ἀντίθεση μέ αὐτές τῶν ὡδικῶν πτηνῶν.

Ἀλλοδύνη

Στίς σύγχρονες κοινωνίες ὑπάρχει μιά πολιτικοπολιτιστική μονοπολικότητα, ἕνας πόλος ἐγκυρότητος ὁ ὁποῖος καθορίζει τί εἶναι σωστό καί τί λάθος καί ἐπιβάλλει τήν συμμόρφωση σέ μιά ὁμοιομορφία ἡ ὁποῖα ἀδιαφορεῖ γιά τήν φυσική ποικιλομορφία ἤ τήν ἀτομικότητα ἀλλά καί τά ἰδιαίτερα χαρακτηριστικά τοῦ ἑαυτοῦ. Στίς σύγχρονες “ἀνεπτυγμένες” κοινωνίες μάλιστα ἡ ὁμοιομορφία τῆς συμπεριφορᾶς εἶναι τόσο σημαντική πού ἡ χρήση φαρμάκων γιά τήν ἐπιβολή “φυσιολογικῆς” συμπεριφορᾶς τῶν παιδιῶν στό σχολεῖο ἔχει ἐφαρμοστεῖ πρίν ἀπό πολλά χρόνια. Ἡ συνιστώμενη θεραπεία -πού εἶναι γνωστή ὡς Ritalin- ρυθμίζει τή λειτουργία τοῦ μυαλοῦ καί οἱ προσπάθειες ρύθμισης τῆς λειτουργίας τῆς κοινωνίας περιορίζονται στήν χημική καταστολή κοινωνικῶν ζητημάτων καί στήν ἔρευνα γιά τήν ἀνακάλυψη νέων νευροδιαταραχῶν καί νέων φαρμάκων γιά τήν ἀντιμετώπισή τους.

Τίς προάλλες ἔπεσα πάνω σέ μιά γνωστή πού μέ ρώτησε ἐάν εἶχα μάθει τά νέα τῆς Ἀγγελικῆς. "Ἔχει ἕναν ὄγκο στόν κροταφικό λοβό πού εἶναι ἀδύνατο νά ἐγχειριστεῖ. Οἱ γιατροί λένε ὅτι ἔχει τέσσερις μῆνες ζωῆς. Ἴσως νά θέλεις νά περάσεις νά πεῖς ἕνα γειά." "Ναί..., ἀλλά δέν τήν ξέρω καλά..." δίστασα. "Λέγαμε ἕνα γειά στούς διαδρόμους καί τά κυλικεῖα ἀλλά δέν τήν ξέρω... Δέν νομίζω πώς μιλήσαμε ποτέ γιά πάνω ἀπό πέντε λεπτά." “Δέν πειράζει” εἶπε. “Δέν ἔχει τίποτα ἄλλο νά κάνει παρά νά δέχεται ἐπισκέψεις." Κοιτάζοντας ἐπίμονα τό πάτωμα καί χωρίς νά σηκώσει τό κεφάλι της μιλοῦσε γιά τήν Ἀγγελική πού ἦταν στενή της φίλη. Εἶχε τηλεφωνήσει πρίν ἀπό ἕνα μῆνα γιά νά τήν πεῖ ὅτι εἶχε διαγνωσθεῖ μέ ὄγκο στόν κροταφικό λοβό τοῦ ἐγκεφάλου. Ὁ κροταφικός λοβός –ἐξήγησε- εἶναι ὑπεύθυνος γιά τήν ἀκοή, τήν ἀντίληψη σύνθετων εἰκόνων, τήν κατανόηση τῆς ὀμιλίας καθώς καί γιά τή διαμόρφωση συναισθημάτων.  Οἱ γιατροί τήν εἶπαν ὅτι θά ἔχανε βαθμιαῖα τή μνήμη της --ὄχι τήν δυνατότητά της νά διαμορφώνει νέες μνῆμες, ἀλλά τήν δυνατότητά της νά ἀνακαλεῖ τίς παλιές... ἐν ὁλίγοις, νά καταλαβαίνει ποιά ἦταν." Μέ ἔδωσε τό τηλέφωνό της καί μέ συμβούλεψε νά τηλεφωνήσω πρίν πάω νά τή δῶ γιατί εἶναι μέ τίς μέρες της.

Ἡ Ἀγγελική ἦταν ἕνας ἀπό ἐκείνους τούς ἀνθρώπους πού ὅλοι ἔχουν στή ζωή τους. Μιά εὐχάριστη παρουσία, κάποια πού εἶχα βγεῖ κάποιες φορές γιά φαγητό μαζί μέ μιά μεγάλη ὁμάδα ἀπό ἄλλους ἀλλά ποτέ οἱ δυό μας. Ἡ αἴσθηση ἀπό τήν ἀλληλεπίδρασή μου μέ τήν Ἀγγελική ἦταν αὐτή πού ἀποκομίζει κανείς μιλώντας μέ κάποιον ἄμεσο, εὐθύ καί εἰλικρινή ἄνθρωπο, σχεδόν σέ βαθμό πού ἔδινε τήν αἴσθηση πώς ἔπασχε ἀπό κάποια μορφή ἀλλοδύνης. Ἡ ὁποιοδήποτε ἀβλαβής δραστηριότητα ὅπως τό νά ἀκούει ἐπώδυνες ἱστορίες, ἡ χειραψία, τό ἄγγιγμα, ὁ ἐναγκαλισμός μέ κοντινούς της ἀνθρώπους ἔδινε τήν  ἐντύπωση πώς προκαλοῦσε κάποια μορφή  πόνου στήν Ἀγγελική.

"Δέν ξέρω ἄν σᾶς εἶπε κάποιος" ἄρχισε σχεδόν εὔθυμα, "ἔχω ἕναν ὄγκο στόν ἐγκέφαλο πού ἔχει ἐπηρρεάσει τή μνήμη μου". Ἔγνεψα καταφατικά. "Παρακαλῶ συγχωρεῖστε με γι αὐτή τήν ἐρώτηση, ἀλλά τήν κάνω σέ ὅλους. Θά μπορούσατε νά μοῦ ὑπενθυμίσετε τό ὄνομά σας καί ἀπό πού σᾶς ξέρω;" "… τό ὄνομά μου εἶναι Κώστας. Ἤμασταν στήν ἴδια σχολή καί ἐργαζόμασταν γιά λίγο καιρό μαζί..."

"Ἤμασταν λοιπόν συμφοιτητές. Ὑποθέτω αὐτό θά ἦταν πρίν ἀπό πολλά χρόνια. Διατηρήσαμε ἐπαφή ἀργότερα; Ἤμασταν φίλοι; "Τήν κοίταξα χωρίς νά ἀπαντήσω. Θά ἦταν ἀγενές νά πῶ ὅτι δέν σκέφτηκα ποτέ πώς ἤμασταν φίλοι. Ἐννοῶ, ἐάν ἕνα άτομο θεωρεῖ κάποιον φίλο, καί ὁ ἀλλος τό ἀρνηθεῖ, αὐτό θά ἦταν μᾶλλον ἐπώδυνο.  Ἀλλά ἡ Ἀγγελική δέν εἶχε καμμιά μνήμη ἔτσι κι ἀλλοιῶς. Καθώς τά σκεφτόμουν ὅλα αὐτά  ἄρχισε νά μιλᾶ. "Ἐντάξει... Συμβαίνει συχνά αὐτό... ὑπάρχουν γκρίζες περιοχές στίς ἀνθρώπινες σχέσεις, ἔτσι δέν εἶναι; Συναντᾶμε ἀνθρώπους, τούς βλέπουμε καθημερινά στό τραῖνο ἤ στή δουλειά, τούς λέμε γειά, ἀλλά δέν τούς ξέρουμε πραγματικά. Λέμε εἶναι φίλοι μας, ἀλλά δέν μπορεῖ νά εἶναι κανείς φίλος μέ ἑκατοντάδες ἀνθρώπους πού συναντᾶ καθημερινά. Εἶναι ἀρκετό ὅτι εἴχαμε κοινή ἱστορία. Ἤμασταν ἕνα μικρό μέρος ὁ ἕνας στήν ἱστορία τοῦ ἄλλου." 

Ἀκολούθησε μιά μικρή παύση καί μετά συνέχισε: "Σᾶς εὐχαριστῶ πάντως πού κάνατε τόν κόπο νά ἔρθετε. Ἐκτιμῶ τίς ἐπισκέψεις ἀνθρώπων πού γνώρισα στό παρελθόν. Ξέρετε ἡ ἀπώλεια τῆς μνήμης ἰσοδυναμεῖ μέ τήν ἀπώλεια ὁλόκληρης τῆς αἴσθησης τοῦ ἑαυτοῦ μας. Ἡ αἴσθηση τοῦ ἑαυτοῦ ἀπαιτεῖ τήν παρουσία ἄλλων, μιᾶς κοινότητας, ὄχι μόνο γιά νά παρέχει μιά γλῶσσα, ἀλλά γιά νά παρέχει τίς κοινωνικές ἔννοιες τῆς ἀτομικότητας οἱ ὁποῖες βοηθοῦν στήν ἄρθρωση τῆς ἐρμηνείας τοῦ ἑαυτοῦ. Ὁ καθένας ἔχει ἕνα παρελθόν καί ἡ  ἀποκοπή  ἀπό  ἐκεῖνο τό παρελθόν παραμορφώνει τίς σχέσεις του, ἀλλοιώνει τήν ἐρμηνεία τοῦ ἑαυτοῦ του." 

Θεωρώντας πώς τά σχόλιά μου θά κατάφερναν νά ἀπαλύνουν τήν αἰχμηρότητα τῶν παρατηρήσεών της ὑπέδειξα πώς κατά πάσα πιθανότητα ὑπερτονίζει τή σημασία τῆς σχέσης μεταξύ μνήμης-κροταφικοῦ λοβοῦ καί ἀτομικῆς ταυτότητας. "Κροταφικός λοβός ἤ ὄχι σοῦ ἀρέσουν τά ἴδια πράγματα, οἱ αἰσθήσεις δέν ἀλλάζουν. Τά βασικά γνωρίσματα τῆς προσωπικότητας δέν ἐπηρρεάζονται ἀπό τόν κροταφικό λοβό." Ἡ Ἀγγελική παρέμεινε  ἀτάραχη. "Πολλοί ἀπό μᾶς ἀδυνατοῦν νά κατανοήσουν τή σύνδεση μεταξύ τῆς μνήμης καί τοῦ ἑαυτοῦ"ἀπάντησε. "Αὐτό πού εἶναι κάποιος εἶναι τό σύνολο τῶν ἐμπειριῶν του. Τό πού πῆγε σχολεῖο, ποιοί ἦταν οἱ φίλοι του, ὅλα ὅσα ἔχει κάνει καί ἐξίσου σημαντικά ὅλα αὐτά πού εἶχε ἐλπίσει πώς θά κάνει. Τό ἄν προτιμῶ παγωτό βανίλια ἤ σοκολάτα, ταινίες δράσης ἤ κωμωδίες, ὅλα ἀνήκουν στήν ἱστορία, ἀλλά ἡ δυνατότητά μου νά γνωρίζω αὐτές μου τίς προτιμήσεις μέσω τῆς συσσωρευμένης μνήμης εἶναι αὐτό πού μέ καθορίζει ὡς πρόσωπο. Εἶμαι ὄχι μόνο κάποια πού τῆς ἀρέσει τό παγωτό σοκολάτα, εἶμαι κάποια πού γνωρίζει, πού θυμᾶται πώς τῆς ἀρέσει τό παγωτό σοκολάτα. Καί θυμᾶται καί τά μέρη πού προτιμοῦσε νά τό ἀγοράζει καί τούς ἀνθρώπους μέ τούς ὁποίους τό ἔτρωγε."

Ἡ καλοσύνη δέν ἔχει πολλές παραστάσεις. Δέν εἶναι μιά ἀπό τίς θεολογικές ἀρετές -πίστη, ἐλπίδα  ἤ  φιλανθρωπία. Οὔτε ἔχει καμμιά σχέση μέ τίς βασικές ἀρχές -δύναμη, φρόνηση, σύνεση, μετριοπάθεια. Τό τί εἶναι ἡ καλοσύνη παραμένει μυστήριο. Ἡ καλοσύνη εἶναι ἄχρηστη. Τουλάχιστον, δέν ἀνήκει στόν κόσμο τῆς χρησιμότητας. Εἶναι κάτι περισσότερο ἀπό χριστιανική, εἶναι ὀρθόδοξη, εἶναι ἀναρχική. Ἡ καλοσύνη κατοικεῖ στήν ἐξτρεμιστική καρδιά, τό ξίφος της ἀνυψώνεται ἐναντίον τῶν νεωτερισμῶν, τοῦ φιλελευθερισμοῦ, τῆς "δημοκρατίας", τοῦ σοσιαλισμοῦ, τῆς δεξιᾶς, τῶν δωροδοκιῶν... Ἡ καλοσύνη λέγουν πολλοί ἀνήκει στή φαντασία. Μερικοί αὐτό τό ἀποκαλοῦν προσωπικότητα, ἄλλοι τό λένε "ψυχή". Ὅταν εἶδα τήν Ἀγγελική ἡ καλοσύνη της ἦταν ἀκόμα ἐκεῖ. Ὅπως καί νά τό πεῖ κάποιος ὁ ὄγκος πῆρε τή μνήμη τῆς Ἀγγελικῆς ἀλλά αὐτό τό πράγμα δέν τό ἄγγιξε.

Ἔρωτας καί ἐπανάσταση

Ἄν ἡ ἀφομοίωση στό περιβάλλον εἶναι γιά τόν ἄνθρωπο ἕνα τόσο σύνθετο ἔργο ὅσο δέν εἶναι γιά τά ὑπόλοιπα ζωντανά ὄντα, κι ἄν γιά νά ζήσει ὁ ἄνθρωπος, χρησιμοποεῖ αἰσθήματα καί κρίσεις, αὐτό σημαίνει ὅτι ἔχει ἀνάγκες διαφορετικές ἀπό ἐκεῖνες τῶν ὑπολοίπων ὄντων. Μόνον ὁ ἄνθρωπος δημιουργεῖ πολιτισμό καί ἀναπτύσσεται σέ σχέση μ’αὐτόν. Κάτι τέτοιο λοιπόν πρέπει νά σημαίνει ὅτι ὁ πολιτισμός ἀντιστοιχεῖ σέ ἀνάγκες εἰδικά ἀνθρώπινες. Ἀλλά οἱ ζωτικές ἀνάγκες τοῦ ἀνθρώπου, σέ σχέση μέ τήν ἐπιθυμία, ὅπως ἄλλωστε καί οἱ ἀνἀγκες ὅλων τῶν ζώων, ἀνάγονται εἴτε στή διατροφή εἴτε στό σέξ. Πρέπει συνεπῶς τώρα ν’ἀνακαλύψουμε σέ ποιά ἀπό τίς δύο λειτουργίες ἀντιστοιχεῖ ὁ πολιτισμός. Δέ μποροῦμε νά καταλήξουμε μέ σύγκριση, ἐφόσον ἡ ἁπλή παρατήρηση τῶν γεγονότων δέν θά μᾶς ἐπέτρεπε νά ταχθοῦμε ὑπέρ τῆς μιᾶς κι ὄχι ὑπέρ τῆς ἄλλης, διότι καί ἡ διατροφή καί ἡ σεξουαλική ζωή τοῦ πολιτισμένου ἀνθρώπου διαφέρουν ἀπό τήν διατροφή καί τή σεξουαλική ζωή τοῦ ἄγριου ἤ τοῦ ζώου.

Τό συγκεκριμένο δεδομένο τοῦ ὁποίου ἡ μελέτη θά μᾶς ἐπέτρεπε νά ἀνακαλύψουμε τή φύση τῆς ἀνάγκης τοῦ ἀνθρώπου, πρέπει νά εἶναι κάτι πού χαρακτηρίζει τόν πολιτισμό. Αὐτό πού διακρίνει τό περιβάλλον τοῦ πολιτισμένου εἶναι, ὅπως ἤδη ἔχουμε δεῖ ὅταν μελετούσαμε τό σύμβολο, ἡ διαμόρφωση στό ὑπαρκτό περιβάλλον μιᾶς νέας ἔννοιας, πού δέν ἀφορᾶ ἄμεσα οὔτε στή διατροφή οὔτε στό σέξ: τῆς ἔννοιας τῆς ἀξίας. Τά ἀντικείμενα ἔχουν γιά τόν ἄνθρωπο ἀξία καθεαυτήν ἄρα θά πρέπει νά προχωρήσουμε μέ τή μελέτη τῆς ὑπάρχουσας σχέσης μεταξύ τοῦ ἀντικειμένου ἀξίας καί τῆς ἀνάγκης. Ἡ ἀξία εἶναι εἰδική ἔννοια, εἶναι ἡ κοινωνική μορφή πού τό πολιτισμένο ὄν δίνει στήν ἐπιθυμία του γιά τό ἀντικείμενο. Νά γιατί ἡ δυναμική κίνηση τῆς κοινωνίας δέν ἀνάγεται οὔτε στή διατροφή οὔτε στό σέξ, ἀλλά εἶναι εἰδική καί συνιστᾶ οἰκονομική κίνηση. Κάθε ἀντικείμενο πού ἐπιθυμεῖ ἡ κοινωνία ἔχει οἰνομική ἀξία. Γιά νά γνωρίσουμε τήν προέλευση τοῦ πολιτισμοῦ καί γιά νά καταλάβουμε τόν ψυχολογικό ρόλο τῆς ἀξίας θά πρέπει νά μελετήσουμε τό ἀντικείμενο ὡς σύστοιχο τῆς κοινωνικῆς ἐπιθυμίας σέ σχέση μέ τήν ἐπιθυμία καθεαυτή. Ξέρουμε ὅμως ὅτι τό ἀντικείμενο ἔχει γιά τήν ἐπιθυμία ἀξία σεξουαλική. Ἄρα θά μπορέσουμε ἴσως νά ἀνακαλύψουμε καί τήν προέλευση καί τόν μηχανισμό τῆς δυναμικῆς τοῦ πολιτισμοῦ μέ τή μελέτη τῆς σχέσης μεταξύ τοῦ ἀντικειμένου καί τῆς σεξουαλικῆς ἐνέργειας. Ἡ ἠθική μας θά πρέπει τότε νά εἶναι σύμφωνη μέ τούς νόμους πού καθορίζουν τήν ἐξέλιξη τῆς κοινωνικῆς ἐπιθυμίας. Νά γιατί ἡ ἠθική μας δέ θά πρέπει νά εἶναι ἀντίθετη μέ τή διαλεκτική τῆς οἰκονομικῆς κίνησης τῆς κοινωνίας.

Γνωρίζουμε ὅτι ἡ ἐπιθυμία ἀναζητᾶ τήν ἡδονή: τήν πλήρη καί ὁριστική ἡδονή πού τό Ἐγώ μας συλλαμβάνει προκαταβολικά καί πού τό ὀνομάζουμε εὐτυχία. Γιά τήν κοινωνία, ἡ εὐτυχία θά εἶναι ἡ ὁλοκλήρωση τῆς ἐπιθυμίας της. Ἡ εὐτυχία εἶναι, ἄρα, ἡ ἰδανική ἡδονή, καί τό ἰδανικό τοῦ ἀνθρώπου δέν μπορεῖ νά εἶναι ἄλλο ἀπό τήν ἀνακάλυψη τῆς εὐτυχίας. Ἡ εὐτυχία εἶναι ἡ ἀπόλυτη ἡδονή. Ἡ ἡδονή ἱκανοποιεῖ  ὁλόκληρη τήν προσωπικότητα, στήν συγκινησιακή της ζωή, συνειδητή καί ἀσυνείδητη, στά συναισθήματα καί στό πνεῦμα της. Ἔτσι ἐνῶ τό ζῶο μπορεῖ νά ἀναζητᾶ, καί ὄντως ἀναζητᾶ, τήν ἡδονή, δέν κυνηγάει τήν εὐτυχία, πού εἶναι τέλεια ἡδονή καί πού μόνο ὁ πολιτισμένος μπορεῖ νά συλλάβει, γιατί μόνον αὐτός εἶναι ἱκανός νά ἐκφέρει κρίση καί νά τήν προκαταλάβει. Ὅ,τι χαρακτηρίζει τή συμπεριφορά τοῦ πολιτισμένου ἀνθρώπου, λοιπόν, εἶναι ἡ ἀναζήτηση τῆς εὐτυχίας. Ἐπειδή ὁ ἄνθρωπος εἶναι τό μόνο ὄν πού τήν ἀναζητᾶ, εἶναι καί τό μόνο ὄν πού ἀνακάλυψε μιά συμπεριφορά πού εἶναι ἡ ἀπόλυτη ἄρνηση τῆς ἡδονῆς καί ἡ ἀντίθεση τῆς εὐτυχίας: τήν αὐτοκτονία. Ὑποστηρίχθηκε ὅτι ὑπάρχουν ζῶα πού αὐτοκτονοῦν. Εἶναι λάθος. Ὅπως κάποιοι ἄνθρωποι, ἔτσι καί κάποια ζῶα μποροῦν νά πεθάνουν ἀπό πόνο, μποροῦν δηλαδή νά χάσουν τήν ἐνέργεια πού τούς εἶναι ἀπαραίτητη γιά νά ἀντισταθοῦν στόν πόνο. Ὅμως ἡ αὐτοκτονία δέν εἶναι τό ἀποτέλεσμα ἔλλειψης ἐνέργειας. Ἀντίθετα γιά νά αὐτοκτονήσεις θά πρέπει νά δράσεις. Ἡ αὐτοκτονία εἶναι ἀποτέλεσμα συνειδητῆς δράσης, πού κατευθύνεται ἐναντίον τῆς ἴδιας τῆς πηγῆς της, ἐναντίον τῆς ζωῆς της δηλαδή.

Ἀφοῦ ἡ εὐτυχία εἶναι σύστοιχο τῆς ἐπιθυμίας, ἡ προέλευσή της θά πρέπει νά εἶναι σεξουαλική. Κι ἐφόσον ἡ εὐτυχία εἶναι διευρυμένη ἐπιθυμία – διότι εἶναι ἐπιθυμία πού ἐκπηγάζει ἀπό ὅλη τήν προσωπικότητα καί ὄχι μόνο ἀπό τό Ἐγώ - ὡς ἐπιθυμία εἶναι, προφανῶς διευρυμένη σεξουαλικότητα. Αὐτό σημαίνει ὅτι τό ἀντικείμενο τῆς εὐτυχίας πρέπει νά εἶναι ἕνα διευρυμένο σεξουαλικό ἀντικείμενο, κι ὅτι, κατά συνέπεια, δέ μπορεῖ νά εἶναι καθαρά φυσιολογικό. «Ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι μόνο προϊόν τῆς φύσης, ἀλλά ἀκόμη, σ΄ἕναν πιό ὑψηλό βαθμό, προϊόν τοῦ συνόλου τῶν κοινωνικῶν σχέσεων», γράφει ὁ Ριάζανοφ. Αὐτή ἡ επιθυμία τῆς εὐτυχίας κι αὐτό τό ἀντικείμενο τῆς εὐτυχίας, ἀποτελοῦν ὅ,τι ὀνομάζουμε ἔρωτα. Ὅ,τι εἶναι ἡ σεξουαλικότητα γιά τήν ἐπιθυμία, εἶναι καί ὁ ἔρωτας γιά τό συναίσθημα, τό ὁποῖο εἶναι ἡ μορφή ἐκείνη τῆς ἐπιθυμίας πού περιβάλλει ὅλη τήν προσωπικότητα. Ἡ ἠθική τῆς εὐτυχίας-ἐπιθυμίας εἶναι, λοιπόν, ἠθική τοῦ ἔρωτα.

Γιά νά βρεῖ τήν εὐτυχία, ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά ἐρωτευθεῖ!

Ὅταν λέμε ὅτι ὁ ἔρωτας ὡς ἀντικείμενο εἶναι διευρυμένη σεξουαλικότητα, σημαίνει ὅτι δέν μπορεῖ νά εἶναι οὔτε ἀντίθετος οὔτε ταυτόσημος μέ τό σεξουαλικό ἀντικείμενο. Ὁ ἔρωτας θά εἶναι, ἑπομένως, σεξουαλικότητα μετουσιωμένη. Ἀλλά στό ἀντικείμενο τῆς μετουσίωσης ἀντιτίθεται τό ἀντικείμενο τῆς νεύρωσης. Ὀνομάζουμε ἀντικείμενο ἐκεῖνο πού, ὑποχρεώνοντας τήν ἐπιθυμία, γιά τόν ἕνα ἤ τόν ἄλλο λόγο, νά καθηλωθεῖ σέ κάτι πού παρακωλύει τήν κανονική της ἐξέλιξη, ἐμποδίζει τόν ἄνθρωπο νά βρεῖ ἱκανοποίηση κατάλληλη γιά τή φυσική του ἀνάπτυξη. Ὁ νευρωτικός υἱοθετεῖ ἀπέναντι στόν φυσιολογικό σκοπό μιά στάση φυγῆς, διότι ἔχει τάση νά κατευθύνεται πρός μία πραγματικότητα ἀντίθετη πρός τά φυσιολογικά του ἐνδιαφέροντα. Κάθε φυγή εἶναι νεύρωση ἐνῶ ἡ μετουσίωση εἶναι διεύρυνση τοῦ κανονικοῦ σεξουαλικοῦ ἀντικειμένου. Ἀφοῦ ἡ ἐπιθυμία δέν εἶναι μόνο ἀτομική ἀλλά καί κοινωνική, θά ἐχουμε κατ’ἀνάγκην κοινωνικές νευρώσεις. Κι ἀφοῦ ἡ θρησκεία, ὅπως εἴδαμε, εἶναι φυγή, δέ μπορεῖ παρά ν’ ἀποτελεῖ κοινωνική μορφή νεύρωσης. Κάθε κοινωνική νεύρωση εἶναι καί νεύρωση τοῦ ἀτόμου, διότι σέ τελευταῖα ἀνάλυση θἀ ἀνακαλύπτουμε πάντα στή βάση μιᾶς κοινωνικῆς νεύρωσης μιάν ἠθική ἐπιταγή μή-λογικῆς προέλευσης πού ἀπαγορεύει τήν ἐκπλήρωση κάποιας ἀτομικῆς ἐπιθυμίας. Γιά τό ἄτομο ὅμως ἡ κοινωνική νεύρωση δέ εἶχε ποτέ τόσο τρομακτικές συνέπειες ὅσο ἡ ἀτομική νεύρωση διότι τό νά δεχθεῖς μιά κοινωνική νεύρωση σημαίνει ἤδη ὅτι συμμορφώνεσαι σ’ἕνα περιβάλλον, σημαίνει ὅτι προσαρμόζεσαι ἀντί νά φεύγεις - ἐντούτοις, μέ μόνη τή διαφορά ὅτι αὐτή ἡ προσαρμογή θά εἶναι μερική, ἀφοῦ κάθε φυγή ἀπό τήν πραγματικότητα, ἀκόμη καί ἡ συλλογική φυγή, ὑποχρεώνει τό ὄν νά δεχθεῖ μιάν ἠθική πού, τουλάχιστον σ’ἕνα σημεῖο, θά πρέπει ἐξ ὁρισμοῦ νά εἶναι ἀντίθετη πρός τήν ἠθική τῆς ἐπιθυμίας. Ἀπό τήν ἄλλη κάθε κοινωνική ἀπελευθέρωση δέν ἀποτελεῖ ἀναγκαστικά ἀτομική ἀπελευθέρωση. Εἶναι δυνατόν, καί συμβαίνει πολύ συχνά, μιά ἐπαναστατική ἠθική νά γίνεται ἀποδεκτή ἀπό ἄτομα γιά λόγους νευρωτικούς. Γι’αὐτούς τούς ἀνθώπους οἱ ἐπαναστατικές διεκδικήσεις, ἀντί νά εἶναι ἡ κανονική συνέπεια ἑνός ἀγῶνα γιά μεγαλύτερη ἀπελευθέρωση, γίνονται μέσον γιά νά ἐπιταχύνουν τό ρυθμό τῆς ἀτομικῆς τους νεύρωσης. Εἶναι ὁ λόγος γιά τόν ὁποῖο συχνά οἱ ἐπαναστάτες δροῦν καί στή συνέχεια καταλήγουν νά σκέφτονται μέ τρόπο ἀντιεπαναστατικό. Ἡ προσωπική τους νεύρωση τούς ἐμποδίζει νά σχηματίσουν σωστή ἀντίληψη τῆς ἐπαναστατικῆς συμπεριφορᾶς. Ἡ παρέκκλιση, πού ἡ νεύρωσή τους κάνει στήν ἐπιθυμία τους νά ὑποστεῖ, ἐπηρεάζει τίς πράξεις τους καί στή συνέχεια τίς ἰδέες τους. Νά γιατί τόσοι καί τόσοι ἐπαναστάτες καταλήγουν τόσο συχνά νά περνοῦν στήν ἀντίδραση. Ἡ ἀναπόφευκτη μετάθεση πού ἀναπτύσσεται ὁρισμένες στιγμές μεταξύ ἀτομικῆς καί κοινωνικῆς ἐπιθυμίας, παράγει ἀπογοητεύσεις, ἀκὀμη καί προδοσίες. Ὅμως αὐτός ὁ κίνδυνος, ἰδωμένος ἀπό τή γωνία τοῦ κοινωνικοῦ γίγνεσθαι, εἶναι σχετικά ἀσήμαντος, γιατί δέν προσδιορίζει παρά μόνο τή συμπεριφορά κάποιων ἀτόμων καί ὄχι τό ἴδιο τό ἐπαναστατικό κίνημα. Εἶναι διαφορετικά ὅταν οἱ δυσκολίες τῶν συνθηκῶν τοῦ ἀγῶνα λυγίζουν τήν ἐπαναστατική ἐπιθυμία τῶν μαζῶν καί τήν ὑποκινοῦν νά βρεῖ νευρωτικό ἀντιστάθμισμα στήν παρεμποδιζόμενη ἐπιθυμία τους, διότι τότε κοινωνική πρωτοπορία ἀναζητᾶ ὑποκτάστατο τῆς συγκεκριμένης πραγματικότητας καί ἀναπτύσσει μιά ψύχωση πού μεταβάλλει τόν ἔρωτα τῆς ἐπανάστασης σέ λατρεία τῆς ἐπανάστασης καί τήν ἐκτίμηση γιά τόν ἀρχηγό σέ τυφλή λατρεία τοῦ προσώπου του.

 Ἄν τό πρόβλημα τοῦ ἔρωτα εἶναι τόσο δυσεπίλυτο γιά τό ἄτομο καί τήν κοινωνία, εἶναι γιατί ἡ ἀνακάλυψή τοῦ ἀντικειμένου τοῦ ἔρωτα γίνεται ἀργά καί μετά ἀπό μακρόχρονη ὀντογενετική καί φυλογενετική ἐξέλιξη, πού σήμερα δέν ἔχει ἀποπερατωθεῖ. Ὅπως κάθε ἐξέλιξη, ἔτσι καί ἡ ἐξέλιξη τῆς ἐπιθυμίας γίνεται κοπιαστικά. Ἄν γιά τό ζωικό εἶδος πού φτάνει σ’αὐτό τό βαθμό ἀνάπτυξης πού ὀνομάζεται ἄνθρωπος ἡ σεξουαλική ἐπιθυμία εἶχε βρεῖ ἕνα ἀντικείμενο τοῦ ὁποίου ἡ ἀναζήτηση γινόταν ἤδη μέσω κληρονομικῶν συνηθειῶν, δηλαδή ἀπό ἔνστικτο, δέ συνέβαινε τό ἴδιο γιά τήν ἐπιθυμία ὡς συναίσθημα. Ἡ ἀνάπτυξη τῆς συναισθηματικῆς ἐπιθυμίας δέν ἀρχίζει παρά μέ τήν ἐμφάνιση τοῦ πολιτισμένου ἀνθρώπου.

Ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο “Ἑστίες Πυρκαγιᾶς” τοῦ Νικόλα Κάλας (Nicolas Calas)

Μετάφραση Γιάννα Σαββίδου

Ἐκδόσεις Gutenberg, Ἀθῆνα 1997  

Ἀκρόπολη

Στό πρῶτο πλάνο
ὁ Παρθενός
ὁ δηλητηριασμένος μέ ψυχαρική μελάνη
ὁ ψεύτικος, ὁ νεκρός
ὁ σκοτωμένος μέ φακό σέ πλούσιο χαρτί
ἀπό τόν Μπουασονά
νεκροθάπτη τῆς Ἑλλάδας –
γιά φόντο χέρια σταυρωμένα
μπλεγμένα
σέ θέση προσευχῆς
ἐντατικῆς προσευχῆς
τά χέρια φλύαρα χοντρά
ἐξόχως χοντρά
στά δάχτυλα γιά δαχτυλίδια

σύρματα ἠλεκτρικά
πού τρεμοσβοῦν τή λέξη
Ρ ε ν ά ν
– ὁ ἐπίσημος τῆς Ἀκρόπολης
κανδηλανάφτης –
πάνου στά μάρμαρα
πόδια, κοιλιά, στήθια, χέρια
μαλλιά ξέπλεκα
τῆς Νταλιλᾶς
ἀλλά οἱ τρίχες κομμένες
εἶναι χορεύτρα πού βαρέθηκε τά παρκέτα
καί πηδᾶ
σέ παλιά μάρμαρα
προκλητικά
πηδᾶ άνάμεσα σέ κολόνες
τοποθετημένες φανταστικά
ἀπό ποιητή μεγαλόπνοο πολύ
τόν Χέρ Κάρλ Μπέντεκερ –
κι ὅλα αὐτά

κάποιας ἔκθεσης Ζαππείου ὁ προβολέας
ρεκλάμα οἴκου γαλλικοῦ
τά χτυπάει σαδικά
μέ μπουνιές στ’ αὐτιά μας
ἔχει ἀπόφαση ὁ ἀθεόφοβος
νά ριμάρει μέ τό φεγγάρι
ἐνῶ σέ νύχτες πανσελήνου
ὁ φορατζῆς εἰσπράττει τά φιλιά
πού κρύβει ψεύτικης καρυάτιδας ἡ φούστα
κι ἀφήνει σ’ αὐτές
χοντρές κοιλιές
σ’ αὐτούς σωληνάρια ἑξακόσια ἕξ
μόνο κύλινδροι φαίνονται ἐδῶ πέρα
κολόνες ἴσιες πεσμένες
μαρμάρινες και ἄλλες
ρόλ-φίλμ, ἀγκφά, κοντάκ
νομισμάτων – τά ρέστα
ἀλλαγμένων δολαρίων καί στερλινῶν
κυλινδρικά ἐπίσης οἱ λέξεις ἐτοῦτες
ζουμερά πέφτουν
λέξεις ἐμπνευσμένες
ἀπό τή φρίκη πού μᾶς προξενοῦν
οἱ κανονιές τοῦ Μοροζίνη –
τά κανόνια κι αὐτά κυλινδρικά
κάθε μέρα γκρεμίζουν τίς ἀκρόπολες
κάθε μέρα γκρεμίζουν τίς ἀκροπόλεις
πού ἀναστηλώνουν ἄλλοι σέ πλάκες ἀρνητικές
φωνάζουν τά κλίκ τῶν κοντάκ
λέξεις πού ἀπαγγέλλει
μέ ρυθμό μηχανῆς ἄντλερ
κυρία ἠθοποιός
ἐκπορνεύει τ’ αὐτιά μας
μ’ ἀδύναμο λάρυγγα
ὀχετό τῆς ψυχῆς της
πού χύνει τελικά
σέ χειροκροτήματα
– μαῦροι ἀφροί θάλασσας ἐνετικῆς.

Νικόλας Κάλας -Γραφή καί φῶς

Ὁ ὀρθὸς λόγος ὑπὸ ( προοδευτικὸ) διωγμὸ...

Ἀριστερὰ ἕνα ζωντανὸ παράδειγμα ἁρμονικῆς συνύπαρξης πίστεως καὶ ὀρθοῦ λόγου.  Δεξιὰ ἡ κλασσικὴ περίπτωση τοῦ πῶς ἡ " ἐλευθερία τῆς ἔκφρασης" μεταπίπτει σὲ σκοταδισμὸ, ὅταν λειτουργεῖ ὡς σημαία εὐκαιρίας.

«Πρόσφατα πέθανε ἕνας διακεκριμένος ἀστροφυσικός, ὁ Στῆβεν Χόκινγκ. Ἔσβησε κι αὐτὸς ὅπως τόσοι ἄλλοι. Θαμπωμένος ἀπὸ τά ἐπιστημονικά του ἐπιτεύγματα, γεμάτος ἔπαρση καὶ ἀλαζονεία ἰσχυριζόταν ὅτι δὲν χρειάστηκε τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ δημιουργήσει τὸ σύμπαν, ἀλλὰ ἔγινε μόνο μὲ τὴν δύναμη τῶν νόμων τῆς φύσης. Ὁ Θεὸς ἀποσύρθηκε ἀπὸ τὸ σύμπαν καὶ τὸν ἄνθρωπο καὶ ὡς ἐκ τούτου ἡ μεταθανάτια ζωὴ εἶναι ἕνα παραμύθι. Βέβαια αὐτὸς καὶ ὅσοι τὸν ἀκολουθοῦν ξεχνᾶνε ὅτι ὑπάρχουμε, ἐπειδὴ ὑπάρχει ὁ Θεός. Ζοῦμε, γιατί τὸ θέλει Ἐκεῖνος. Ἡ ἀναπνοὴ μας εἶναι στὰ χέρια Του. Ὅσοι, λοιπόν, σκοτώνουν τὸν Θεὸ στὸν οὐρανό, ἀφήνουν τὸν ἄνθρωπο στὴ γῆ ὀρφανό, μόνο του καὶ ἀπελπισμένο στὶς ὀδύνες καὶ τά ἀδιέξοδά του». (Μητροπολίτης Κηφισιᾶς Κύριλλος,  πηγὴ )

Ὁ κ. Παπαδημούλης, μαζὺ καὶ ἡ «ἀριστερὰ» τῶν πάσης φύσεως κινημάτων καὶ συλλογικοτήτων, σπρωγμένοι ἀπὸ τὴν ἰδεολογικὴ χρεωκοπία τους ( λίγο τὄχεις νὰ δηλώνεις ἀνεξίθρησκος -ἄθεος καὶ τὴν ἴδια στιγμὴ νὰ προσκυνᾶς νυχθημερὸν τὸ ἱερατεῖο τῶν Βρυξελλῶν ὡς θρησκόληπτος;), ἐξεμάνησαν διαδικτυακῶς μὲ τὰ παραπάνω καὶ, ταράζοντας τὸν ὕπνο τοῦ Βολταίρου, ἔβγαλαν ἀπὸ τὸ συρτάρι τὴν "'ἐλευθερία τῆς ἔκφρασης" ὡς σημαία εὐκαιρίας ( ἐδῶ ), συνοδευόμενη ἀπὸ τὴν γνωστὴ συνταγὴ σπίλωσης, ποὺ ἐφαρμόστηκε καὶ γιὰ τὴν παρουσία τοῦ Μίκη Θεοδωράκη στὸ Σύνταγμα. Ὁ μητροπολίτης Κηφισιᾶς Κύριλλος ἀναγκάστηκε μὲ νέα του δήλωσι νὰ διευκρινίσει, μὲ νηφαλιότητα, τὰ αὐτονόητα…

Ὁ Μίκης καὶ οἱ σκορπιοὶ...

Ἀριστερὰ ὁ παραδοσιακὸς αὐριανισμὸς. Δεξιὰ ἡ ἀριστερόστροφη ἐκδοχὴ του, πολὺ πιὸ μοχθηρὴ καὶ ἐπικίνδυνη. Ἄς μὴν ξεγελᾶ ὁ ἐκλεπτυσμένος λόγος τῆς Ε.τ.Σ. ἔναντι τῆς ἐφημερίδος Kontra. Πρόκειται περὶ γκαιμπελισμοῦ καραμπινάτου.

Μετὰ τὴν ὁμιλία τοῦ  Μίκη Θεοδωράκη στὸ Σύνταγμα, στὶς 4/2/2018, ὑπουργοὶ καὶ στελέχη τοῦ ΣΥΡΙΖΑ συνεπικουρούμενα ἀπὸ τόν φιλοκυβερνητικὸ τύπο ( ἡ γκαιμπελίστικη ἀριστερίστικη, ὡς διάδοχος τοῦ Ἰοῦ τῆς Ἐλευθεροτυπίας, ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ καὶ οἱ 53 ἔδωσαν τὸν τόνο…), καὶ συντονισμένα μὲ τὰ τρὸλς τοῦ διαδικτύου, ξεχύθηκαν σὲ μιὰ ἀήθη καὶ ἐμετικὴ ἐπίθεση ἐναντίον του, ὅτι τάχα μὲ τὴν παρουσία του καὶ τὸν λόγο του νομιμοποίησε τὴν Χρυσῆ Αὐγὴ. Χρησιμοποίησαν φωτογραφίες, ἐπικαλέστηκαν τὰ ( σαφῶς προβοκατόρικα) χειροκροτήματα τοῦ Κασιδιάρη. Προκαλεῖ τουλάχιστον ἀπορία, πῶς ἡ τόσο ἐξασκημένη στὸ νὰ ξεσκεπάζει τὶς προβοκάτσιες ἀριστερὰ αὐτὸ, ὄχι μόνο τὸ κατάπιε ἀμάσητο, ἀλλὰ ξεδιάντροπα τὸ χρησιμοποίησε ὡς ἐπιχεὶρημα. Ὅλοι αὐτοὶ, οἱ ἐκπρόσωποι τῆς γονατισμένης καὶ ροζουλὶ ἀριστερᾶς θυμήθηκαν ἀκόμη, γιὰ τὴν ἀντικειμενικὴ ἐνημέρωσή μας,  ὅτι εἶχε διατελέσει ὑπουργὸς στὴν κυβέρνηση Μητσοτάκη τὸ 1990, ἀποσιωπῶντας ὅτι ἕνα χρόνο πρὶν, τὸ 1989, ὁ τότε Συνασπισμὸς τὴς ψευτοανανέωσης εἶχε συμμετάσχει στὴν κυβέρνηση Τζανετάκη, πιασμένος ἀγκαζὲ μὲ τὴν Νέα Δημοκρατία τοῦ Κώστα Μητσοτάκη στὴν πιὸ βρώμικη πολιτικὴ σκευωρία τῆς μεταπολίτευσης εἰς βάρος τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου, μὲ σκοπὸ τὸ διαγούμισμα τῶν πασοκικῶν ψήφων. Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι τὴν σημερινὴ ἐπίθεση λάσπης καὶ σπίλωσης τοῦ Μίκη  ἀνέλαβαν νὰ φέρουν σὲ πέρας τὰ πιὸ ξετσίπωτα νεώτερης ἡλικίας στελέχη, καὶ ὄχι ἡ παλαιὰ φρουρὰ τοῦ 1989. Σὲ ἀντιδιαστολὴ, γιὰ παράδειγμα, θὰ εἶχε ἐνδιαφέρον μιὰ εὐθεῖα τοποθέτηση τοῦ Γιάννη Δραγασάκη.

Ἡ δυναμικὴ τῶν Βαλκανίων

"Ξένος ἐδῶ, ξένος ἐκεῖ", μὲ τὸ ἀηδόνι τῆς Μακεδονίας τὴν Ξανθίππη Καραθανάση...Ὡς ξένο δὲν ἐνδείκνυται οὔτε γιὰ συλλαλητήρια, οὔτε γιὰ ἀντιεθνικιστικὲς, φασιστικοῦ τύπου ἀντισυγκεντρώσεις.

Μπορεῖ ὁ τηλεοπτικὸς σταθμὸς ΜΕΓΚΑ νὰ πνέει τὰ λοίσθια – κάτι ποὺ γεμίζει τὸν γράφοντα ἀνείπωτη εὐχαρίστηση – φρόντισαν ὅμως σύσσωμοι οἱ ἐναπομείναντες σταθμοὶ νὰ μᾶς θυμίσουν τὸν γκαιμπελίστικο χαρακτῆρα του, καλλιεργῶντας μιὰ χυδαία προπαγάνδα ἀντίστοιχη αὐτῆς ποὺ ἐπικράτησε τὸ καλοκαίρι τοῦ 2015, τὶς ἡμέρες τοῦ δημοψηφίσματος. Τὰ κανάλια τῶν «μενουμευρωπαίων» ΣΚΑΪ, ΑΝΤΕΝΝΑ, ΑΛΦΑ καὶ ΣΤΑΡ, στοιχήθηκαν τώρα μαζὺ μὲ τὰ  τὰ 3 κρατικὰ ΕΡΤ1, ΕΡΤ2, ΕΡΤ3 κατὰ τοῦ λεγομένου ἐθνολαϊκισμοῦ, συναγωνιζόμενα σὲ ἕνα ἀγῶνα ἀδιαφορίας καὶ ἀπαξίωσης τοῦ συλλαλητηρίου τῆς 21^ης Ἰανουαρίου στὴν Θεσσαλονίκη.

Ὅταν ἡ προσέλευση τοῦ κόσμου – σὲ πεῖσμα κομμάτων, ΜΜΕ, καὶ τῆς ἐπίσημης Ἐκκλησίας -  τοὺς ξεβράκωσε, τότε ἡ κυβερνητικὴ ΕΡΤ κάνοντας γαργάρα ὅτι δὲν ἔστειλε οὔτε μιὰ κάμερα νὰ καλύψη τὸ γεγονὸς, τῇ συνδρομῇ τῶν διανοουμένων πορνῶν τῆς « ἀνεξάρτητης» δημοσιογραφίας, ἔπεσαν ὅλοι μαζὺ μὲ τὰ μοῦτρα στὴν σπίλωση, παραδίδοντας μαθήματα τῆς δημοκρατίας καὶ ἀγωγῆς τοῦ (μουγγοῦ) πολίτου ποὺ ψηφίζει ἀνὰ τετραετία. Ἀνέλυσαν δὲ μὲ ὑπεροπτικὴ ξυνίλα τὴν ἀνθρωπογεωγραφία… τῆς συγκέντρωσης, χαρακτηρίζοντας τὴν σύνθεσή της ὡς πὸτ πουρὶ... Συνιστᾷ ὅμως, ὄχι μόνον σοβαροφάνεια, ἀλλὰ καὶ μνημειώδη ὑποκρισία, αὐτοὶ ποὺ πολτοποίησαν πνευματικὰ τὸν ἑλληνικὸ λαὸ, νὰ τὸν ψέγουν γιὰ χρυσαυγιτισμὸ ὅταν βγαίνει στὸν δρόμο νὰ παπαγαλίσει μὲ συνέπεια, μὲ ὅτι ἐπὶ δεκαετίες τοῦ φούσκωσαν τὰ μυαλὰ. Τὸ ἐπικοινωνιακὸ τμῆμα τοῦ ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται νὰ "ξεχνᾶ" ὅτι ὁ τότε Συνασπισμὸς συμμετεῖχε στὰ συλλαλητήρια τοῦ 1992, ὁ δὲ Λ. Κύρκος ἐξεστόμισε τὸν χαρακτηρισμὸ "...πλὴν Λακεδαιμονίων..." γιὰ νὰ λοιδωρήσει τὴν στάση τοῦ ΚΚΕ ποὺ ἀπεῖχε. Τὴν ἴδια ὥρα ποὺ ὁ ΣΥΡΙΖΑ ἀνησυχοῦσε γιὰ τὸ καπέλωμα ἀπὸ ἀκραῖες φωνὲς ( ἦταν ὁ Λ. Κύρκος ἀκραῖος τὸ 1992;),  ὁ κ. Μητσοτάκης, ὡς μετανοοῦσα Μαγδαληνὴ, ἐπιχειροῦσε, ( ὁμοῦ μετὰ τοῦ ΣΚΑΪ) , μιὰ κωλοτούμπα πρὸς τὸν ὑποτιθέμενο ἐθνολαϊκισμὸ, ποὺ μέχρι πρόσφατα ξόρκιζε. Παρόλο ὅτι ἦταν ἀρκούντως ἀγαπησιάρικη, ἦταν καὶ πολὺ πιὸ ἄχαρη ἀπὸ τὴν ἀντίστοιχη φιλοευρωπαϊκὴ τοῦ πρωθυπουργοῦ, τὸ βράδυ τοῦ δημοψηφίσματος.

Ἡ πολιτικὴ ὀρθότητα τοῦ ἀνθρώπινου ζώου

τῆς Ξένιας Πολίτη ( ἀπό ἐδῶ)

        

        Ρίχνοντας μιὰ πρόχειρη ματιὰ στὰ σύγχρονα σχολικὰ βιβλία Γλώσσας καὶ Λογοτεχνίας κυρίως, τοῦ Δημοτικοῦ καὶ τοῦ Γυμνασίου, κι’ ἐπιμελῶς ἀποφεύγοντας τὰ βιβλία Ἱστορίας πρὸς προστασίαν τοῦ εὐαίσθητου, πλέον, νευρικοῦ μας συστήματος, παρατηροῦμε μὲ φίλους μου, τά διάφορα εὐτράπελα καὶ κωμικοτραγικὰ ποὺ ὑποπίπτουν στὴν ἀντίληψή μας:  Οἱ γατοῦλες ἡρωοποιοῦνται ἢ ἀφοδεύουν μέσα στὰ Ἱερά, τά παιδάκια τῆς Δ΄Δημοτικοῦ καλοῦνται νὰ συνθέσουν νανουρίσματα γιὰ χταπόδια, τά σκυλάκια μποροῦν νὰ σκέφτονται (!) ἢ νὰ προσεύχονται ἔξω ἀπὸ τὶς ἐκκλησίες (!) μέσα στὶς ὁποῖες, οἱ ἅγιοι εἶναι κάτι ἄσχημοι γέροι, ἐνῷ τά μοναστήρια εἰκονογραφοῦνται χωρὶς σταυρό.

        Διαβάζουμε κείμενα Γλώσσας τῆς Α΄Γυμνασίου ὅπου δωδεκάχρονα κορίτσια, δεόντως ξεπεταγμένα, σχετίζονται μὲ ἐξωσχολικοὺς εἴκοσι-εἰκοσιπέντε ἐτῶν, γιὰ νὰ μὴν πῶ, ὅτι τά ἴδια τά βιβλία γέμουν ἐνδιαφερόντων θεμάτων π.χ. συνταγῶν (πῶς νὰ φτιάξετε μακαρόνια μὲ κιμά, κορμὸ κι’ ὀμελέτα), διαφημίσεων play station, ὁδηγιῶν χρήσεως καφετιέρας καὶ κλιματιστικοῦ, μὲ κερασάκι στὴν τούρτα βέβαια, τά μαθήματα ἀστρολογίας (βιβλίο Γλώσσας στὴ Γ΄Γυμνασίου). Οἱ φίλοι μου μὲ ξέρουν ὡς δεινὴ μαγείρισσα, γιὰ θαυμάστρια ἂς ποῦμε, τοῦ Ξενοπουλου (κι’ ὄχι βέβαια γιὰ τὸ κείμενο «ἡ γάτα τοῦ παπᾶ» που τά κάνει στὸ Ἱερό, κείμενο Γ’ Γυμνασίου), γιὰ ἀρκούντως φιλόζῳη, ἄθεη ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, ἀλλὰ καὶ γιὰ «φάν» τῆς Ἀστρολογίας. Τὸ σημειώνω αὐτὸ, μόνο καὶ μόνο πρὸς ἀποφυγὴν παρεξηγήσεων, μιὰ ποὺ οἱ καιροὶ εἶναι πονηροί…Αὐτὰ τὰ βιβλία, τὰ «περιοδικὰ ποικίλης ὕλης» ὅπως τά ἀποκάλεσε εὔστοχα ὁ δάσκαλος Δ. Νατσιός, δύνανται νὰ κλέψουν τὴ δουλειὰ καὶ τὴ δόξα τῶν ἐφηβικῶν περιοδικῶν περιπτέρου ὅμως τὰ πράγματα, κι’ ἂς μὴν εἴμαστε ἀφελεῖς, δὲν εἶναι τόσο ἁπλὰ.

Σύγχρονοι σοφιστὲς...

         

Ὁ "ἀντινεοφιλελεύθερος" ΕΞΑΝΤΑΣ προπαγανδίζει ἐμετικά καὶ ἀνθρωπιστικά

         Οἱ ἀρνητικές κρίσεις γιὰ τὴν πραγματικότητα τοῦ φιλελευθερισμοῦ, ἄν δὲν συνοδεύονται ἀπὸ τὴν ἰδεολογικὴ του ἀπόρριψη καὶ μιὰ συγκροτημένη ἀντιπρόταση, ἀποτελοῦν τὸν καλύτερό του σύμμαχο. Ὅλοι αὐτοὶ οἱ ἀμφισβητίες "ξεχνοῦν" ὅτι ἡ ἑκάστοτε ἰδεολογία ἀποτελεῖ ὄχι μόνον μέρος τῆς πραγματικότητος, ἀλλὰ τὸν ἀναγκαῖο καὶ ἱκανὸ παράγοντα ἔνταξης μιᾶς κονωνίας ἐντὸς της. Προσπαθοῦν νὰ ξεπεράσουν τὴν ἀρνητικὴ εἰκόνα ποὺ καταγγέλουν, μεταρρυθμίζοντας - μασκαρεύοντας τὴν ἰδεολογικὴ της βάση. Ὅμως οἱ δομὲς καὶ οἱ θεσμοὶ ἑνὸς συστήματος, ὅσο καὶ ἄν ἀμφισβητοῦνται ἤ πλήττονται σὲ ἐποχές κοινωνικῶν ἀναταραχῶν, ἀναπαράγονται αὐτούσια ἂν ἡ ἰδεολογία ποὺ τὶς δημιουργεῖ παραμείνει ἀνέπαφη. Ὑπ' αὐτὴν τὴν ἔννοια τὸ εὐπώλητο ΔΟΓΜΑ ΤΟΥ ΣΟΚ δὲν ἀφυπνίζει ἀλλὰ νανουρίζει. Οἱ προπαγανδιστὲς μιᾶς θολῆς Εὐρώπης τῶν λαῶν λειτουργοῦν ὡς ἀνάχωμα τῆς Ε.Ε. Ἡ δαιμονοποίηση τῆς ἀγορᾶς δὲν διαφέρει οὐσιωδῶς ἀπὸ τὴν θεοποίησή της, ὅταν ἡ ἔννοια τοῦ ὅρου μένει ἴδια καὶ ἀπαράλλαχτη. Καριερίστες ποὺ διαρρηγνύουν τὰ ἱμάτιά τους κατὰ τῆς τραπεζικῆς παντοδυναμίας καὶ τῶν μεγάλων οἰκονομικῶν συμφερόντων προπαγανδίζουν ἐμετικὰ καὶ δίνουν συγχωροχάρτι στὶς ἀνθρωπιστικὲς στρατιωτικὲς - ἀνθρωπιστικὲς ἐπεμβάσεις.  Ἐν τέλει τὰ σοφίσματα τῶν «ἀρνητῶν» τοῦ «καπιταλισμοῦ τῆς καταστροφῆς», οἱ ἀκτιβισμοὶ ἀλὰ Ρουβίκωνα κατὰ τῆς παγκοσμιοποίησης ἤ τῆς λιτότητας, καὶ οἱ ἐπιφανειακοὶ ἀρνητὲς τῆς πρωτοκαθεδρίας τῆς ἀγορᾶς, ἀσχέτως καλῶν προθέσεων ἤ ὑπολογισμῶν καριέρας, ὁδηγοῦν στὸν συμβιβασμὸ καὶ τὴν «κατάργηση» τῆς πλαστικῆς σακούλας ὡς κίνησης φιλικῆς πρὸς τὸ περιβάλλον…Tὸ ἑπόμενο βῆμα εἶναι ἡ ποινικοποίηση τῆς προσφορᾶς ἀνθοδέσμης, πρὸς τὸ ἀσθενὲς φύλο, ὡς σεξουαλικὴ παρενόχληση...