Ἡ "ἀντιμνημονιακή" μπογιά μετά τίς ἐκλογές θά ξεβάψει...

Lluis Llach -L' estaca, Πάνος Φαλάρας - Βασίλης Παπακωνσταντίνου - Τώρα τώρα τώρα

Ἄν κάποιος διατρέξει τήν ἱστορία τοῦ ἑλλαδικοῦ κράτους θά προσέξει ὅτι βρίθει κοινοβουλευτικῶν ἤ στρατιωτικῶν πραξικοπημάτων. Ἀδιάφορο τοῦ τί τά προσδιορίζει καί τοῦ θορύβου πού προκαλοῦν, ὅλα τά πραξικοπήματα, ἐξ ὁρισμοῦ, ἀποκλείουν τήν συμμετοχή τῆς κοινωνίας, τήν ὁποίαν ἐπιδιώκουν νά ἀφήσουν στό περιθώριο. Πρόκειται γιά ἐπιχειρήσεις συνήθως ἀναίμακτες, καί σέ αυτό διαφέρουν ἀπό τίς ἐπαναστάσεις στίς ὁποῖες ἀφ’ ἑνός τό αἷμα ρέει ποτάμι, τά δέ κοινωνικά στρώματα συμμετέχουν πλήρως.

Αὐτή ἡ ἀπουσία τῆς κοινωνίας ἀπό τίς πολιτικές ἐξελίξεις, ἐπιδίωξη ἀλλά καί προαπαιτούμενο μαζί τῶν πραξικοπημάτων, φαίνεται καί σέ μια ἄλλη πτυχή τῆς πολιτικῆς μας ἱστορίας. Ὡς ἀνωμαλία φυσικά. Στόν σχηματισμό ἀπό τά πάνω πληθώρας κομματικῶν σχηματισμῶν, πού δέν ἐπιδιώκουν νά ἐκφράσουν κοινωνικές τάξεις ἀλλά περισσότερο συνιστοῦν προσπάθεια ἀναπαλαίωσης ἑνός ὑπό κατάρρευσιν σκηνικοῦ. Τρανταχτό παράδειγμα ἕνας πληθωρισμός ὁμίλων, κινημάτων, κομμάτων πού σχηματίσθηκαν τούς τελευταίους μῆνες, τήν ἐποχή τοῦ μνημονίου. Ὡρισμένοι κατεβαίνουν στίς προσεχεῖς ἐκλογές, εἴτε μόνοι τους εἴτε συνεργαζόμενοι, ἀφήνοντας σέ κάθε περίπτωση τήν αἴσθηση ὅτι τήν ἑπομένη τῶν ἐκλογῶν ἤ θά ἐξαϋλωθοῦν ἤ θά ἀπορροφηθοῦν ἀπό κάποιους πιό καπάτσους. Σίγουρα λοιπόν μπροστά τους ἡ Ἕνωση Κεντρώων τοῦ Βασίλη Λεβέντη διαθέτει περισσότερη σοβαρότητα. Κυριολεκτῶ. Σοβαροί ἤ ἀσόβαροι, στημένοι ἀπό τά πάνω ἤ ἀπό ἕνα καπρίτσιο, ἀποτελοῦν ἕνα ἐπί πλέον ἐρέθισμα καί ἐπηρεάζουν τήν προσεχῆ ἐκλογική ἀναμέτρηση. Ἄς δοῦμε τό πῶς. Ἀδυνατῶντας νά ἀποφύγω τούς πλατιασμούς μπαίνω κατ’ εὐθεῖαν στό θέμα.

Πρίν τήν ἀνάσταση

Πρὶν τὴν Ἀνάσταση

Ἴσως νὰ ἦταν περὶ τὸ μεσονύχτι,

πρὶν ἢ μετά, δὲν ξέρω, ξύπνησα

στὸ σκοτάδι ὅμως, θαρρεῖς,

δὲν ἀνοίγουν τὰ μάτια.

Τί ὥρα πηγαίναμε στὴν ἐκκλησία τότε;

Κάποτε δὲν κοιμόμασταν, περιμένοντας,

ἢ μᾶς ἔπιανε ὕπνος ἐλαφρὺς

καὶ ξυπνούσαμε καλοδιάθετοι,

μὲ τὶς πρῶτες καμπάνες.

Χρόνια τώρα, δὲν πηγαίνω στὴν ἐκκλησία.

Χάνεται μέσα μου ἡ σημασία της,

ὥσπου πιὰ καθόλου...

Εἶναι δυνατόν, τίποτα νὰ μὴν ἀπομένει

ἀπ' τὴν εὔχαρι τοῦ ἀνθρώπου ἡλικία;

Πόσο εἶχα παρακαλέσει, ὥσπου ἔπαψα.

Ἀνάσταση περίμενα ἀπ' τὶς φτωχές μου αἰσθήσεις,

τοῦ σώματος.

Ἂν ὄχι τίποτ' ἄλλο, τώρα, πού δὲν πιστεύω,

Γνωρίζω τὴν ἁμαρτία μου.

Πόσο ἦταν ὡραία, τότε...

Στεκόμασταν στὸν αὐλόγυρο,

γεμάτον κόσμο ἐλεύθερο.

Γελοῦσαν, μιλοῦσαν οἱ ἄνθρωποι.

Ἡ ὀρθοδοξία ἀφήνει ἀκέριο τὸ πνεῦμα τῆς προσφορᾶς.

Ἐλεύθερα νὰ προσέλθω σὲ σένα, Κύριε.

Οἱ ἄνθρωποι φαίνονταν ξεκούραστοι,

τὴν γιορτὴ περιμένοντας, τὸ αὔριο

νάρθει τῆς χαρούμενης μέρας,

ἔλαμπε τὸ βλέμμα, τὸ πρόσωπο.

Ἀθόρυβο καί ἐνεργητικό ἀντάρτικο.

Ὁ θάνατος τοῦ δικομματισμοῦ - ἐν εἴδει παραπλανητικοῦ τρύκ - διαφημίζεται ἐντατικά στίς μέρες μας. Τό ἴδιο καί τό ὑπάρχον "πολιτικό" σύστημα, μιά μπανανόφλουδα πού ἡ χρήση της ἀποδεικνύεται πλέον ἀναποτελεσματική.  Ἐκ τῶν πραγμάτων, μετά τά μύρια ὅσα δεινά πού ἐπροκάλεσε, ἀποσύρεται πλέον. Οἱ ἱστορικές αἰτίες πού τό δημιούργησαν, καλά κρυμμένες, ἐξακολουθοῦν καί παραμένουν ἀνενόχλητες γιά νά παίξουν τήν τελευταῖα πράξη τοῦ "δράματος".

Ἕνας λαός πού βρίσκεται κάτω ἀπό καθεστώς συστηματικῆς ψυχικῆς καί πνευματικῆς ἐξουθένωσης εὔκολα πατᾶ τίς νέες μπανανόφλουδες, πού σερβίρονται παρασκηνιακά ἀπό τούς ἰδιους μπανανοπαραγωγούς σέ ἀντικατάσταση τῆς ἤδη σάπιας καί ξοφλημένης. Ὁ δικομματισμός πέθανε, ζήτω ὁ δικομματισμός...

Ἡ σιωπὴ

Ἡ σιωπὴ εἶναι ἕνα ἀναπόσπαστο μέρος τῆς ἀνθρώπινης φύσης, τῆς φιλοσοφίας, τοῦ λόγου, τῆς σκέψης. Ἐκφραζόμαστε μέσῳ τῆς γλώσσας μὲ λέξεις, γραμματικὲς δομές, ἀκόμα καὶ μὲ τὴ γλῶσσα τοῦ σώματος. Καί, ὅταν ἔχουμε ἐξαντλήσει ὅλα τὰ ἀκουστικὰ καὶ ὀπτικὰ μέσα, χρησιμοποιοῦμε τὴ σιωπὴ γιὰ νὰ ὁλοκληρώσουμε. Ἔρχεται αὐθόρμητα. Ἡ σιωπὴ ἀπὸ μόνη της εἶναι ἕνα εἶδος γλώσσας χωρὶς δικό της λεξικό.

Δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ ἐκφράσει κανεὶς τὴ σιωπὴ παρὰ μόνο νὰ τὴν αἰσθανθεῖ, νὰ τὴν νοιώσει, νὰ ἀπολαύσει τὴν ἐμπειρία της. Ἀλλὰ ποιὰ εἶναι ἡ αἴσθηση τῆς σιωπῆς; Πῶς μπορεῖ ἡ ἐμπειρία της νὰ συνειδητοποιηθεῖ; Ἡ σιωπὴ μπορεῖ νὰ γίνει αἰσθητὴ σὲ ὅλες τὶς καθημερινὲς δραστηριότητες, εἰδικὰ ὅταν κάποιες ἰδιαίτερες στιγμὲς θέλουμε νὰ τὶς παγώσουμε μέσα στὴν ψυχή μας καὶ γι’ αὐτὸ σιωποῦμε. Οἱ ἐραστὲς σιωπηλοὶ ἀπολαμβάνουν τὴν παρουσία τοῦ συντρόφου τους, οἱ γονεῖς παρακολουθοῦν εὐτυχισμένοι σιωπηλὰ τὸ παιδί τους νὰ παίζει μόνο. Πολλοὶ θρηνοῦν τὸ χαμὸ ἀγαπημένων τους προσώπων στὴ σιωπή. Μία λογομαχία συνήθως ἀκολουθεῖται ἀπὸ σιωπή, γιατί μέσα της ἡ διαφωνία γιγαντώνεται. Ἡ σιωπὴ μπορεῖ νὰ γίνει αἰσθητὴ ἀκόμα καὶ ἐν μέσῳ τῶν ἐκκωφαντικῶν ἤχων τῆς πόλης.