τό παρακάτω ἄρθρο τοῦ καθηγητῆ Δημήτρη Κιτσίκη ( τακτικοῦ μέλους τῆς καναδικῆς Ἀκαδημίας, καθηγητοῦ Πανεπιστημίου Ὀττάβας, ἐπίτιμου προέδρου τοῦ " Ἱδρύματος Δημήτρη Κιτσίκη" -ΝΠΔΔ) , δημοσιεύτηκε στό τεῦχος 170 τοῦ περιοδικοῦ ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ.
Ἑβραῖοι καὶ Θεσσαλονίκη
Ἡ ἐφαρμογὴ, ἀπὸ τὶς ἑκάστοτε Μεγάλες Δυνάμεις, τοῦ διαίρει καὶ βασίλευε
• Ὁ μηχανισμὸς πίεσης κατὰ τοῦ ἐθνοκράτους,
μέσῳ τῶν μειονοτήτων
• Τὰ τρία «δόρατα κατὰ τῆς ρωσικῆς καθόδου»
• Τὸ ὅραμα ἵδρυσης ἑβραϊκοῦ κράτους τοῦ Ναπολέοντα
α) Τὸ γενικὸ πρόβλημα
Ἀνέκαθεν ἡ ὅποια μεγάλη δύναμις διῆρε καὶ ἐβασίλευε. Ἀκόμη καὶ ἡ Κίνα, ἐνώπιον τῆς εἰσβολῆς τῶν μεγάλων δυνάμεων ἐπὶ τοῦ ἐδάφους της προσεπάθησε νὰ τὶς διαίρεση, συμμαχώντας μὲ τὴν τσαρικὴ Ρωσσία, κατὰ τῆς Ἀγγλίας. Τὸ συμπέρασμα εἶναι ὅτι ὅταν συμβῆ νὰ θέληση μία χώρα, ὅπως ἡ Ἑλλάς, νὰ προστατευθῆ κατὰ τῶν δολοπλοκιῶν τῶν Μεγάλων Δυνάμεων, πρέπει ὑποχρεωτικῶς νὰ διαίρεση τοὺς μεγάλους γιὰ νὰ βασιλεύση.
Ἡ δημιουργία τῶν κρατῶν-ἐθνῶν στὴν Εὐρώπη στὸν ΙΘ΄ (19ο) αἰώνα καὶ ἡ συνέχιση τοῦ ἐγχειρήματος στὸν Κ΄(20ο) αἰώνα, στὸν Τρίτο Κόσμο, εἶχε δύο πλευρές: μία θετικὴ βραχυπρόθεσμα, ὡς ἀμυντικὸ ὅπλο κατὰ τοῦ δυτικοῦ ἰμπεριαλισμοῦ. Μία ἀρνητικὴ μακροπρόθεσμα, ὅταν ἐχρησιμοποιήθη ἀπό τούς Μεγάλους ὡς ἰδανικὸ ὅπλο στὴν διαιώνιση τῆς πολιτικῆς τοῦ διαίρει καὶ βασίλευε.
Οἱ σημερινοὶ ἐθνικιστὲς προσκολλῶνται στὴν πρώτη καὶ θετικὴ φάση τοῦ ἐγχειρήματος, ἐνῷ παραβλέπουν τὸ μπούμερανγκ στὰ χέρια τῶν μεγάλων δυνάμεων τῆς δευτέρας καὶ ἀρνητικῆς φύσεως αὐτοῦ τοῦ διαμελισμοῦ ἀκόμη καὶ τῶν κρατῶν-ἐθνῶν σὲ μικρότερες ἐδαφικὲς ὀντότητες, στὸ ἐπίπεδό τῆς ἀνεξαρτήτου ἐπαρχίας.
Ἔτσι (ὅπως τὸ ἐξηγήσαμε στὸ προηγούμενο ἄρθρο στὸ Τ.Μ. 169), οἱ καπιταλιστικὲς δυνάμεις διαιροῦν, στὸ ἰδεολογικὸ ἐπίπεδο, τὸν φασισμὸ καὶ τὸν κομμουνισμό, γιὰ νὰ ἀναμετρηθοῦν στὸ πολεμικὸ μέτωπο μὲ τὴν μία, κατόπιν δὲ καὶ μὲ τὴν ἄλλη, ὥστε νὰ δυνηθοῦν νὰ τὶς νικήσουν χωριστὰ (τὸ 1945 τὸν φασισμό, τὸ 1989 τὸν κομμουνισμό), μὲ τὸν ἴδιο τρόπο δὲ ἐντείνουν τὶς διαφορὲς καὶ τὸ μῖσος μεταξὺ τῶν ἀποκαλουμένων μειονοτήτων καὶ τοῦ κυρίου λαοῦ, ἐντός τοῦ ἐθνοκράτους, μὲ στόχο νὰ πιέσουν τὸ τελευταῖο πρὸς ὄφελός τους καὶ ἐνδεχομένως νὰ τὸ ἀντικαταστήσουν μὲ μικρότερα κρατίδια.
Οἱ πολυεθνικὲς αὐτοκρατορίες τοῦ παρελθόντος (αὐτοκρατορικὴ Ρωσία, Αὐστροουγγρικὴ Αὐτοκρατορία, Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία, Σοβιετικὴ Ἕνωση) ἠμύνθησαν προβάλλοντας τὸ ἐπιχείρημα ὅτι τὸ πολυεθνικὸ σύστημα τῶν μιλλετίων ἐξησφάλιζε ἰσχὺ στὸ σύνολο, οἰκονομικὰ προνόμια καὶ καλύτερη ζωὴ στοὺς πολίτες.
Ἀντίθετα, τὰ ἐθνοκράτη εὑρέθησαν ἀνίκανα νὰ ὑπεραμυνθοῦν τὴν ἑνότητα τοῦ χώρου τους, ὅταν μία μειονότητα προωθούμενη ἀπὸ τὴν μεγάλη δύναμη διεκδικοῦσε –μὲ τὰ ἴδια ἐπιχειρήματα πού εἶχαν χρησιμοποιηθῆ γιὰ τὴν συγκρότηση τῶν ἐθνοκρατῶν - τὴν ἵδρυση νέου ἐθνοκράτους, στὸ ὄνομα τοῦ δικαιώματος τῶν λαῶν στὴν αὐτοδιάθεση...
Ἔτσι, τί ἠδύνατο νὰ ἀπάντηση τὸ τουρκικὸ ἐθνοκράτος στὴν ἀπαίτηση τῶν Κούρδων γιὰ συγκρότηση ἐθνοκράτους; Εἶναι δὲ γνωστὸ ὅτι, χωρὶς ἐξαίρεση καὶ μὲ κίνδυνο νὰ αὐτοκαταργηθῆ, κάθε ἐθνοκράτος ἰσχυρίζεται, εἴτε ὅτι δὲν συμπεριλαμβάνει μειονότητες (σὲ ἀντίθεση μὲ τοὺς ἰσχυρισμοὺς τῶν μεγάλων δυνάμεων), εἴτε ὅτι οἱ μειονότητες αὐτὲς ἀπολαμβάνουν πλήρους ἐλευθερίας καὶ δὲν ἔχουν κανένα λόγο νὰ ἀποσχισθοῦν ἀπὸ τὸν κεντρικὸ κορμό...
Ὁ ἰσχυρισμὸς οἱουδήποτε ἐθνοκράτους ὅτι ἀναγνωρίζει μόνον τὶς μειονότητες ποὺ ἔχουν συμπεριληφθῆ ὡς τέτοιες σὲ διεθνεῖς συνθῆκες, οὐδόλως τὸ προστατεύει ἀπὸ διαμελισμό, πρῶτον διότι ἡ μεγάλη δύναμις δύναται μὲ εὐχέρεια νὰ προκαλέση μειονοτικὴ ἐξέγερση μὲ πρόσχημα ὅτι οἱ ἀνεγνωρισμένες ἀπὸ τὴν συνθήκη ἐλευθερίες παραβιάζονται καί, δεύτερον, ὅτι τὸ δικαίωμα στὴν αὐτοδιάθεση ὑπερβαίνει οἱαδήποτε συνθήκη: ἔτσι, ἂν καὶ οἱ Κοῦρδοι τῆς Τουρκίας δὲν ἀναγνωρίζονται ἀπὸ καμμία συνθήκη, τὸ δικαίωμα τοῦ αὐτοπροσδιορισμοῦ τους ἀναγνωρίζεται ἀπὸ τὴν διεθνῆ ἠθικὴ μὲ τὸ σκεπτικὸ ὅτι κάθε τμῆμα πληθυσμοῦ ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ αὐτοπροσδιορισθῆ, ἔστω καὶ σὲ ἀντίθεση μὲ τοὺς νόμους τοῦ ἐθνοκράτους.
β) Ἐθνικισμὸς ἢ ἑλληνοκεντρισμός;
Οἱ Ἕλληνες ὑπέρμαχοι τοῦ ἀκραίου ἐθνικισμοῦ -ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸν ὑγιῆ πατριωτισμὸ- δὲν ἀντιλαμβάνονται ὅτι οἱ θέσεις τους ἀποβαίνουν «τακτικῶς» παρωχημένες καὶ ὅτι ἄθελά τους, σκάβουν τὸν λάκκο τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους. Καὶ αὐτὸ γιὰ τοὺς ἑξῆς λόγους:
Τὸ ἑλληνικὸ ἐθνοκράτος ἔχει ἤδη σχηματισθῆ ἀπὸ τὸν ΙΘ' (19ο) αἰώνα καὶ συνεπῶς εὑρίσκεται σὲ ἀμυντικὴ θέση ἐνώπιον νέων σχηματισμῶν προωθούμενων ἀπὸ τὶς μεγάλες δυνάμεις.
Ἐφ' ὅσον ὅλα τὰ ἐθνοκράτη χωρὶς ἐξαίρεση ἐπέτυχαν νὰ σχηματίσουν πληθυσμιακὴ ὁμοιογένεια -κατόπιν εἴτε ἀνταλλαγῆς πληθυσμῶν, ὅπως ἡ Ἑλλὰς τὸ 1919-1923, εἴτε μὲ ἐθνικὴ κάθαρση ὅπως ἡ Γαλλία τοῦ 1789- ἡ ἐδαφικὴ συρρίκνωση τοϋ ἐθνικοῦ στοιχείου ὑπῆρξε ἀναπόφευκτη.
Ἔτσι ὁ ἑλληνικὸς πληθυσμὸς ὁ ὁποῖος ἐξετείνετο πρὸ τοῦ 1821 ἀπὸ τὴν Τεργέστη, τὴν Ρουμανία καὶ τὴν Ρωσία, μέχρι τὴν Αἴγυπτο, τὴν Βαγδάτη καὶ τὸν Καύκασο, συρρικνώθηκε στὸ σημερινὸ ἑλλαδικὸ κράτος... ὀλλανδικῶν διαστάσεων καὶ προσδοκιῶν.
Χωρὶς βιομηχανία, χωρὶς ἀξιόλογα πανεπιστήμια καὶ ἐπιστημονικὴ ἔρευνα, μὲ γηρασμένο πληθυσμὸ καὶ ὑπογεννητικότητα, χωρὶς ἡ 'Ἑλλὰς νὰ εἶναι σὲ θέση νὰ ἀξιοποίηση τὴν παγκοσμιότητα τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας, οἱ ἀξιώσεις της θεωροῦνται ὑπερφίαλες καὶ παραμένει μὲ ἀφεντικὰ τὶς ΗΠΑ καὶ τὴν ΕΕ, ἄλλα χωρὶς συμμάχους.
Ἀντὶ τοῦ ἀκραίου ἐθνικισμοῦ θὰ ἔπρεπε νὰ προωθοῦμε τὸν ἑλληνοκεντρισμό. Ὁ ἐθνικισμὸς βασίζεται στὸ ἔδαφος πού εἶναι σήμερα ἀσήμαντων διαστάσεων 132.000 τ.χλμ., καὶ ἐλάχιστο πληθυσμὸ 11 ἑκατομμυρίων καὶ αὐτὸν ἄκρως γηρασμένο καὶ μὲ μεγάλο ποσοστὸ μεταναστῶν. Αὐτά, σὲ μία ὑφήλιο ὅπου μετροῦν τὰ ποσοτικὰ μεγέθη, μὲ τὸ κράτος τῆς Κίνας νὰ ἐκτείνεται σὲ σχεδὸν 10 ἑκατομμύρια τ.χλμ., κατοικημένο ἀπὸ 1 δισεκατομμύριο 350 ἑκατομμύρια πληθυσμό! Στὸ ἐπίπεδο τῶν ἐθνικισμῶν ἡ ἀναμέτρηση Ἑλλάδος - Κίνας εἶναι τελείως ἀδύνατη.
Ἀντιθέτως, στὸ ποιοτικὸ ἐπίπεδο τοῦ ἑλληνοκεντρισμοῦ -δηλαδὴ στὸ ἐπίπεδό τοῦ πολιτισμοῦ- Ἑλλὰς καὶ Κίνα εἶναι ἰσότιμες! Ὁ ἑλληνοκεντρισμὸς προωθεῖ τὸν ἑλληνισμὸ καὶ ὄχι τὴν Ἑλλάδα. Ὁ ἑλληνισμὸς καλύπτει ὅλην τὴν Ἐνδιάμεση Περιοχὴ καὶ ὅλην τὴν Δύση, ἐνῷ εἰσχωρεῖ ἀκόμη στὴν Ἰνδία καὶ τὴν Κίνα. Μὲ ἄλλα λόγια ὁ ἑλληνισμὸς εἶναι παγκόσμιος, καλύπτοντας ὅλον τὸν πλανήτη, ἐνῷ ἡ Ἑλλὰς εἶναι μία μικροσκοπικὴ ἐπικράτεια.
γ) Τὸ πρόβλημα τοῦ Ἰσραὴλ
Τὸ Ἰσραὴλ ὑπέπεσε στὸ ἴδιο θανάσιμο λάθος μὲ τὸ ἑλληνικὸ κράτος: παράτησε τὸν πλανήτη καὶ συρρικνώθηκε σὲ ἐθνοκρατίδιο. Ἀπό τούς Φράγκους οἱ Ἑβραῖοι εἶχαν ὑποστῆ τά πάνδεινα. Στὶς 31 Μαρτίου 1492 οἱ Ρωμαιοκαθολικοὶ βασιλεῖς τῆς Ἱσπανίας, Φερδινάνδος καὶ Ἰσαβέλλα, εἶχαν ὑπογράψει τὸ Διάταγμα τῆς Ἀλάμβρας ποὺ ἔλεγε τὰ ἑξῆς:
«Γνωρίζετε κάλλιστα ὅτι στὰ ἐδάφη μας κατοικοῦν μερικοὶ κακοὶ χριστιανοὶ ποὺ ἑβραιοποιήθησαν καὶ εἶναι ἔνοχοι ἀποστασίας ἔναντι τῆς ἁγίας Καθολικῆς μας πίστεως. Οἱ περισσότεροι ἐξ’ αὐτῶν ὑπέστησαν τὴν ἑβραιοποίηση κατόπιν ἐπαφῶν μεταξὺ Ἑβραίων καὶ Χριστιανῶν. Γιὰ τὸν λόγο αὐτό, τὸ 1480 διετάξαμε νὰ ἀπομονωθοῦν οἱ Ἑβραῖοι ἀπὸ τὰ χωριὰ καὶ τὶς πόλεις μας καὶ νὰ τοὺς παραχωρηθοῦν χωριστὲς συνοικίες (τὰ ἀποκαλούμενα γκὲττο) χωρὶς ὅμως ἀποτέλεσμα. Κατόπιν αὐτοῦ ...ἀπεφασίσαμε νὰ διατάξουμε σὲ ὅλους τους Ἑβραίους καὶ Ἑβραῖες νὰ ἐγκαταλείψουν τὰ ἐδάφη μας μέχρι τέλος Ἰουλίου τούτης τῆς χρονιᾶς καὶ τοὺς ἀπηγορεύσαμε νὰ ἐπανέλθουν... Ὅποιος Ἑβραῖος δὲν ὑπακούση στὸ παρὸν διάταγμα καὶ εὑρεθῆ στὰ ἐδάφη μας ἢ ἐπιστρέψη σὲ αὐτὰ θὰ καταδικάζεται σὲ θάνατο καὶ θὰ δημεύεται ἡ περιουσία του... Ἐδιαβάσθη στὴν ἐδῶ πόλη τῆς Γρανάδας, τὴν 31η Μαρτίου τοῦ ἔτους τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, 1492».
Μερικὲς δεκάδες χιλιάδες Ἑβραῖοι ἐπέλεξαν νὰ
ἀλλαξοπιστήσουν, ἐνῷ ἑκατοντάδες χιλιάδες ἄλλοι διεσπάρησαν σὲ διάφορα μέρη τῆς Μεσογείου. Πολλοὶ ἐξ αὐτῶν κατέληξαν στὴν Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία ὑπό τὴν προστασία τοῦ σουλτάνου Βαγιαζὶτ Β' (περίοδος 1481 -1512), ὁ ὁποῖος καὶ τοὺς καλοδέχτηκε μὲ τὴν ἑξῆς παρατήρηση: «Ἀποκαλεῖτε τὸν Φερδινάνδο ἕναν σώφρονα βασιλέα. Ἀλλὰ αὐτὸς μὲ τὸ νὰ διώξη τοὺς Ἑβραίους ἐπτώχυνε τὴν χώρα του καὶ μᾶς ἔκαμε ἐμᾶς πλουσίους!»
Γρήγορα, τὸ κέντρο αὐτῶν τῶν ἀποκαλουμένων σεφάρδων Ἑβραίων, ἢ Σεφαραδιτῶν, ἔγινε ἡ Θεσσαλονίκη. Ἐκεῖ ἐσυνέχισαν νὰ ὁμιλοῦν τὴν μητρική τους ἱσπανικὴ καστιλιανικὴ γλώσσα, ἡ ὁποία μὲ τὸν καιρὸ διεφθάρη σὲ διάλεκτο, πού ἐπωνομάσθη ἱσπανοεβραϊκά ἢ λαντίνο, δηλαδὴ λατινικά. Γρήγορα δὲ οἱ Ἑβραῖοι στὴν Θεσσαλονίκη ξεπέρασαν σὲ ἀριθμὸ τὶς ἄλλες ἐθνότητες τῆς μεγαλουπόλεως αὐτῆς, μὲ ἀποτέλεσμα ἡ Θεσσαλονίκη νὰ ἐπωνομασθῆ Νέα Ἱερουσαλημ.
Στὰ τέλη τοῦ ΙΗ΄ (18ου) καὶ στὸν ΙΘ΄(19ο) αἰώνα, οἱ ἐναπομείναντες κατατρεγμένοι Ἑβραῖοι τῆς Δύσεως ἔλαβαν ἐπιτέλους ἴσα δικαιώματα, κάτι πού εἶχαν ἐξ ἀρχῆς στὴν Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία, χάριν τοῦ συστήματος τῶν μιλλετίων. Ἔτσι διαδοχικά, οἱ ΗΠΑ τὸ 1776, ἡ Γαλλία τὸ 1791, ἡ Ἑλλὰς τὸ 1830, τὸ Βέλγιο τὸ 1831, ἡ Ὀλλανδία τὸ 1848, ἡ Δανία τὸ 1849, ἡ Ἀγγλία τὸ 1858, ἡ Αὐστρία τὸ 1866, ἡ Οὐγγαρία τὸ 1867, ἡ Ἰταλία καὶ ἡ Σουηδία τὸ 1870, ἡ Ἐλβετία τὸ 1874, ἡ Νορβηγία τὸ 1891, εἰσάγουν νόμους πού ἐξισώνουν τοὺς Ἑβραίους μὲ τοὺς ἄλλους πολίτες τῆς χώρας.
Κατὰ τὴν διάρκεια τῆς περιόδου αὐτῆς μία τεράστια ἐλπίδα συναρπάζει τοὺς Ἑβραίους διανοουμένους: ὅτι ἐὰν ξεχάσουν τὴν θρησκεία τους, ἐξευρωπαΐσουν τὰ ὀνόματά τους, γίνουν γνήσιοι φιλελεύθεροι ἤ σοσιαλιστὲς Εὐρωπαῖοι, τὰ χιλιόχρονα βάσανά τους θὰ λάβουν τέλος.
Οἱ Γερμανοὶ Ἑβραῖοι, οἱ ὁποῖοι μέχρι τὰ τέλη τοῦ ΙΗ΄(18ου) αἰῶνος δὲν εἶχαν ἐπώνυμα, κατόπιν πρωτοβουλίας τῶν γερμανικῶν ἀρχῶν ἐπῆραν γερμανικὰ ἐπώνυμα (ἀποτελούμενα ἀπὸ δύο μέρη) παρμένα συχνὰ ἀπὸ ἀντικείμενα τῆς φύσεως ὡς Γκόλτμπλουμ (χρυσὸ λουλούδι), Ρόζενταλ (κοιλάδα ρόδων) ἤ Ρότσιλδ (ἐρυθρὰ ἀσπὶς) ἤ καὶ ἁπλῶς Στάϊν (πέτρα), ἀντὶ τοῦ προτεραίου πατρώνυμου (ὅπως Ἠλίας τοῦ Ἰακώβου), σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία ὅπου οἱ παραδοσιακὲς ἑβραϊκὲς ὀνομασίες ἐσυνέχισαν νὰ ἰσχύουν. Κατόπιν ἐπεμβάσεως δὲ τοῦ Ναπολέοντος, τὸ 1808, ὅλες οἱ ἑβραϊκὲς οἰκογένειες τῆς Εὐρώπης ἔπρεπε νὰ ἐπιλέξουν ἐπώνυμο μὲ τὴν ἑξῆς ἀπαγόρευση: «Δὲν ἐπιτρέπονται ἐπώνυμα ἀπὸ ὀνόματα προερχόμενα ἀπὸ τὴν Παλαιὰ Διαθήκη ἤ ἀπὸ ὀνομασία πόλεων».
Ὁ ἐθνικισμὸς ὅμως, ὡς Ρωμαῖος Ἰανός, πού εἶχε ἐξαπλωθῆ μετὰ τὴν Γαλλικὴ Ἐπανάσταση σὰν δασοπυρκαϊὰ σὲ ὅλην τὴν Εὐρώπη, χάριν τῶν ναπολεοντίων κατακτήσεων, εἶχε δύο πρόσωπα: τὸν ἰσότιμο ἐθνικισμὸ καὶ τὸν σωβινιστικό. Ὁ Ναπολέων ἔδειξε τὸ πρῶτο συμπαθητικὸ ἰσότιμο πρόσωπο στοὺς Ἑβραίους τῆς Εὐρώπης. Στὶς 9 Φεβρουαρίου 1797, ὡς στρατηγὸς Βοναπάρτης ἀκόμη, κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ἐκστρατείας του στὴν Ἰταλία, εἰσερχόμενος στὴν πόλη τῆς Ἀνκόνας, συναντᾶ γιὰ πρώτη φορὰ στὴν ζωὴ του μία ἑβραϊκὴ κοινότητα ὑπὸ μορφὴν γκέττου. Τὸ γκέττο τῆς Ἀνκόνας πού ἀπεμόνωνε τοὺς Ἰταλοὺς Ἑβραίους ἀπὸ τὸν ὑπόλοιπο πληθυσμὸ τῆς πόλεως, ἔκλεινε τὶς πύλες του τὴν νύκτα. Οἱ Ἑβραῖοι τοῦ γκέττου ἔπρεπε νὰ φοροῦν κίτρινους σκούφους καὶ περιβραχίονες μὲ τὸν ἀστέρα τοῦ Δαυῒδ γιὰ νὰ ἀναγνωρίζονται...
Ὁ Βοναπάρτης ἔδωσε ἀμέσως ἐντολὴ νὰ τοὺς ἀφαιρεθοῦν οἱ κίτρινοι σκοῦφοι καὶ οἱ περιβραχίονες καὶ νὰ ἀντικατασταθοῦν μὲ τὴν τρίχρωμη κονκάρδα τῆς Γαλλικῆς Ἐπαναστάσεως. Ἦταν ἡ πρώτη μία σειρᾶς πρωτοβουλιῶν του ὑπὲρ τῶν Ἑβραίων, πού ἐξησφάλισαν ἀργότερα στὴν κατακτημένη ἀπὸ τὸν Ναπολέοντα Εὐρώπη πλήρη ἰσότητα γιὰ τοὺς Εὐρωπαίους Ἑβραίους πού μέχρι τότε ὑπόκειντο στοὺς ἐξευτελιστικοὺς κανονισμοὺς τῆς Ἱερᾶς Ἐξετάσεως.
Τὸ 1806, ὡς αὐτοκράτωρ πλέον, ὁ Ναπολέων ὀργανώνει τοὺς Ἑβραίους ὑπὸ μορφὴν ὀθωμανικοῦ μιλλετίου μὲ πλήρη δικαιώματα, ὑπὸ τὸν ὄρο ὅμως νὰ ἀποδεχθοῦν τὸν γαλλικὸ ναπολεόντιο πολιτικὸ κώδικα καὶ νὰ "ὑπερασπίζουν τὴν Γαλλία μέχρι θανάτου".
Πράγματι, τὸ ἀρχαῖο Ἰσραὴλ ἐδιοικεῖτο στὴν Ἱερουσαλὴμ ἀπὸ ἕνα συνέδριο 71 μελῶν, τὸ Μεγάλο Σανχεδρὶν (λέξη πού προήρχετο ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ λέξη "συνέδριο") ὑπὸ τὴν προεδρία τοῦ προέδρου τοῦ μεγάλου Σανχεδρὶν πού ὠνομάζετο Νάσης. Ἡ τελευταία ἀπόφαση αὐτοῦ του συνεδρίου ἔχει ἡμερομηνία 358 μ.Χ., ὅταν ὤρισε τὸ ἑβραϊκὸ ἡμερολόγιο. Ὁ αὐτοκράτωρ Θεοδόσιος Β΄ κατήργησε τὸ Μεγάλο Σανχεδρὶν τὸ 429 μ.Χ.
Ὁ Ναπολέων, ἐπανίδρυσε τὸ Μεγάλο Σανχεδρίν, στὶς 30 Μαΐου 1806, στὸ Παρίσι, τὸ ὁποῖο καὶ ἀνέλαβε τὴν διοίκηση τοῦ ἑβραϊκοῦ μιλλετίου τῆς εὐρωπαϊκῆς του αὐτοκρατορίας ὑπὸ τὴν ὀνομασία «Κεντρικὸ Συμβούλιο τῶν Ἰσραηλιτῶν τῆς Αὐτοκρατορίας» («Consistoire Central des Israelites de l’ Empire».
Στὶς δὲ 28 Ἰουλίου 1808, ὁ Αὐτοκράτωρ ὑποχρεώνει
ὅλους τους Ἑβραίους νὰ ἀποκτήσουν ἕνα ἐπίσημο ἐπώνυμο, νομικὰ κατοχυρωμένο, ἐξισώνει δὲ τὴν ἑβραϊκὴ θρησκεία μὲ τὸν Καθολικισμὸ καὶ τὸν Προτεσταντισμό. Ὁ Ναπολέων ἐπανέλαβε μεγαλοφυῶς τὸ ὅραμα τοῦ Ὀθωμανοῦ αὐτοκράτορος Βαγιαζὶτ Β΄, νὰ φέρη τὴν εὐημερία στὸ βασίλειο του δεχόμενος μὲ ἀνοικτὲς ἀγκάλες τοὺς Ἑβραίους. Μία τέτοια κίνηση, κρατίδια σὲ πλήρη παρακμὴ πού φοβοῦνται καὶ τὸν ἴσκιο τους, δὲν εἶναι σὲ θέση νὰ κάμουν...
Ὁ Ναπολέων, ἔγκλειστος πλέον στὴν νῆσο τῆς Ἁγίας Ἑλένης, ἐξομολογήθηκε στὸν Ἰρλανδὸ ἰατρὸ του Barry Edward Ο’ Meara, τὰ ἑξῆς ἐκπληκτικά: «Τὸ πρῶτο μου μέλημα ἦταν νὰ ἀπελευθερώσω τοὺς Ἑβραίους καὶ νὰ τοὺς κάμω πολίτες μὲ πλήρη δικαιώματα. Ἤθελα νὰ τοὺς δώσω τὰ δικαιώματα ἐλευθερίας, ἰσότητος καὶ ἀδελφοσύνης ποὺ ἀπελάμβανον οἱ καθολικοὶ καὶ οἱ προτεστάντες. Ἡ ἐπιθυμία μου ἦταν νὰ συμπεριφερθοῦμε στοὺς Ἑβραίους ὡς ἀδέλφια ὡς νὰ εἴμεθα ὅλοι μέλη τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ. Μὲ ἔσπρωχνε ἡ ἰδέα ὅτι μία τέτοια στάση θὰ προσήλκυε στὴν Γαλλία πολλοὺς πλουσίους, ἐπειδὴ οἱ Ἑβραῖοι εἶναι πολλοὶ καὶ θὰ εἰσήρχοντο πολυάριθμοι στὴν χώρα μας στὴν ὁποία θὰ ἠσθάνοντο καλύτερα ἀπὸ ὅτι σὲ οἱανδήποτε ἄλλην χώρα. Χωρὶς τὰ γεγονότα τοῦ 1814, οἱ περισσότεροι τῶν Ἑβραίων τῆς Εὐρώπης θὰ εἶχαν ἔλθει στὴν Γαλλία».
Ἂν καὶ τὸ γεγονὸς ἀμφισβητεῖται, τὸ 1799, ὁ στρατηγὸς Βοναπάρτης, κατὰ τὴν διάρκεια τῆς πολιορκίας τῆς πόλεως τῆς Παλαιστίνης (στὸ σημερινὸ βόρειο Ἰσραὴλ) Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Ἄκρας (Saint Jean d’ Acre), εἶχε φαίνεται ἑτοιμάσει μία προκήρυξη ποὺ θὰ ἀνεκήρυττε τὴν ἵδρυση ἑβραϊκοῦ κράτους στὴν Παλαιστίνη (βλ. Bernhard Blumenkranz ed., Histoire des Juifs de France, Edouard Privat editeur, 1972). Δὲν πρόλαβε ὅμως νὰ τὴν δημοσιεύση διότι ἡ πολιορκία ἀπέτυχε.
Ἡ ἐθνικιστικὴ ἰδέα ἠνδρώθη σὲ ὅλην τὴν διάρκεια τοῦ ΙΘ (19ου) αἰῶνος καὶ κατέστρεψε ὁλοσχερῶς τὸ ὅραμα τῆς ἀφομοιώσεως τῶν Ἑβραίων μέσα στὴν εὐρωπαϊκὴ κοινωνία, ποὺ πρῶτοι εἶχαν ἀγκαλιάσει οἱ ἴδιοι οἱ Ἑβραῖοι. Ἔτσι στὴν μεταναπολεόντιο ἐθνικιστικὴ Γαλλία ξέσπασε (μὲ σύνθημα «Κάτω οἱ Ἑβραῖοι!») τὸ δράμα τοῦ φυλετικοῦ πλέον (καὶ ὄχι ἁπλῶς θρησκευτικοῦ) ἀντισημιτισμοῦ, μὲ τὴν πολύκροτη ὑπόθεση τοῦ ἀδικοκαταδικασμένου ὡς πράκτορα τῶν Γερμανῶν, τὸ 1894, Ἑβραιογάλλου ἀξιωματικοῦ Ἀλφρέδου Ντρέϋφους (1859 - 1935).
Τότε ἔφθασε ἀπὸ τὴν Βουδαπέστη (πόλη μὲ 20% ἑβραϊκοῦ πληθυσμοῦ) στὸ Παρίσι ὁ γνωστὸς ἀφομοιωμένος ἀντισιωνιστής(!) σοσιαλιστὴς Ἑβραιοούγγρος δημοσιογράφος, Θεόδωρος Χέρτζλ (1860 1904), πολιτιστικὸς διευθυντὴς τῆς μεγαλύτερης καὶ πλέον σεβαστῆς ἐφημερίδος τῆς Βιέννης, τῆς Neue Freie Presse.
Ὁ ἀντισιωνισμὸς τοῦ ἀστοῦ Χέρτζλ ἐξεφράζετο ἔντονα
στὴν παρουσίαση, ἀπὸ τὶς στῆλες τῆς ἐφημερίδος του, ἑνὸς θεατρικοῦ ἔργου τοῦ Ἀλεξάνδρου Δουμᾶ υἱοῦ, Ἡ σύζυγος τοῦ Κλαυδίου (La femme de Claude), ὅπου ἔγραφε: «Ὁ καλός μας Ἑβραῖος Δανιὴλ θέλει νὰ ἐπανεύρη τὴν χαμένη πατρίδα του καὶ νὰ συνάξη σὲ αὐτὴν τὰ διεσπαρμένα ἀδέλφια του. Ἀλλά, εἰλικρινά, ἕνας τέτοιος Ἑβραῖος ἔπρεπε νὰ γνωρίζη ὅτι δὲν θὰ ἐξυπηρετοῦσε τοὺς ὁμοθρήσκους του μὲ τὸ νὰ τοὺς ἐπαναφέρη στὴν ἱστορικὴ πατρίδα τους. Ἀλλά καὶ νὰ ἐπέστρεφαν οἱ Ἑβραῖοι κάποιαν ἡμέρα, θὰ διεπίστωναν τὴν ἑπομένη ὅτι δὲν ἔχουν πολλὰ κοινὰ μεταξύ τους. Εἶναι ριζωμένοι ἀπὸ πολλοὺς αἰῶνες στὶς νέες τους πατρίδες, ἀποεθνικοποιημένοι, διαφοροποιημένοι καὶ τὴν ὀλίγη ὁμοιότητα ποὺ διακρίνουν ἀκόμη μεταξύ τους προέρχεται μόνον ἀπὸ τὴν καταπίεση ποὺ ὑπέστησαν παντοῦ» (Jerome & Jean Tharaud, Petite Histoire des Juifs).
Παρακολουθώντας ὅμως, ὁ Χέρτζλ, στὸ Παρίσι ὡς δημοσιογράφος τὴν ὑπόθεση Ντρέϋφους, συνεταράχθη ἀπὸ τὴν ἀγριότητα τοῦ ἀντισημιτισμοῦ ποὺ αἰφνιδίως ξεσποῦσε στὴν πατρίδα τοῦ Ναπολέοντος. Δὲν ἐπίστευε τὰ μάτια του. Καὶ
τότε ἔγινε μέσα του μία βασικὴ ἀνατροπή. Ὅλες οἱ ἀφομοιωτικές του πεποιθήσεις κατέρρευσαν καὶ τό 1896 ἔγραψε τὸ μανιφέστο τοῦ σιωνισμοῦ, γιὰ τὴν συγκρότηση ἑβραϊκοῦ ἔθνοκρατους, τὸ Der Judenstaat (To κράτος τῶν Ἑβραίων). Ὁ ἐθνικισμὸς αὐτομαστιγώνετο καὶ αὐτοκατεστρέφετο...
δ) Ἑβραῖοι καὶ Ἕλληνες μετὰ τὸ 1912
Ἂν ἡ Βουδαπέστη μὲ τὸ παρατσούκλι Judapest, εἶχε τὸ 1910, 23,1% Ἑβραίους, μὲ συνολικὸ πληθυσμὸ 880.371, καὶ ἡ Βαρσοβία τὸ 1939 εἶχε 30% Ἑβραίους (ἤτοι 350.000 ἐπὶ συνολικοῦ πληθυσμοῦ 1.300.000) ἡ Θεσσαλονίκη εἶχε τὸ 1882 33,5%! Ἡ Θεσσαλονίκη ἦταν σὲ ποσοστὸ πληθυσμοϋ, ἡ δεύτερη ἑβραϊκὴ πόλη τῆς Ἐνδιάμεσης Περιοχῆς, μετὰ τὴν Ἱερουσαλὴμ πού εἶχε (τὸ 1845), 7.120 Ἑβραίους ἐπὶ συνολικοῦ πληθυσμοῦ 16.410, δηλαδὴ 43,4% (μὲ 5.000 Μουσουλμάνους καὶ 3.390 ντόπιους Χριστιανούς).
Τὸ 1882, ἡ Θεσσαλονίκη εἶχε, κατὰ τὴν ὀθωμανικὴ ἀπογραφή, 34.523 Ἑβραίους ἐπὶ συνολικοῦ πληθυσμοῦ τοῦ καζά: 103.044 (μὲ 34.985 Ἕλληνες καὶ 29.489 Μουσουλμάνους): Βλέπε, Ρένα Μόλχο, οἱ Ἑβραῖοι τῆς Θεσσαλονίκης, 1856-1919 (Ἀθήνα, Θεμέλιο, 2001, σ. 32).
Ἰδίως ὅμως ἡ Θεσσαλονίκη ἦτο γνωστὴ ὡς ἡ "Ἱερουσαλὴμ τῶν Βαλκανίων" καὶ ὡς ἡ "μητέρα πόλις του Ἰσραὴλ" (Madre de Israel). Σημασία δὲν εἶχαν τόσο οἱ ἀριθμοὶ τοῦ πληθυσμοῦ ὅσο ἡ συναισθηματικὴ φόρτιση ποὺ εἶχε αὐτὴ ἡ πόλη γιὰ τοὺς Ἑβραίους. Ἦταν ἡ πόλις ὅπου εἶχαν καταφύγει γιὰ νὰ εὕρουν τὴν ἐλευθερία τους καὶ ὅπου ἔζησαν 500 χρόνια εὐημερεύοντες μὲ ὅλα τὰ ἀνθρώπινα δικαιώματα, τὴν ἐποχὴ πού στὴν ὑπόλοιπη Εὐρώπη ἐγνώριζαν ταπεινώσεις καὶ προσβολές. Ἡ ἐπιλογὴ τῆς παλαιᾶς Ἱερουσαλὴμ ἀπό τους Σιωνιστὲς γιὰ τὴν ἵδρυση ἐθνοκράτους καὶ ἡ καταστροφὴ τῆς Νέας Ἱερουσαλὴμ τῶν Βαλκανίων ἀπὸ τὸν ἐθνικισμό, ὑπῆρξε, στὴν οὐσία, ἧττα γιὰ τὸν Ἑβραϊσμό.
Ὅταν τὸ 1912, ἡ Θεσσαλονίκη περιῆλθε στὸ ἑλληνικὸ κράτος, κατὰ τὶς ἑλληνικὲς ἀπογραφές, τὸ μὲν 1913 ἡ Θεσσαλονίκη σὲ συνολικὸ πληθυσμὸ 157.889 εἶχε 61.439 Ἑβραίους (δηλαδὴ 39% τοῦ συνολικοῦ πληθυσμοῦ τῆς πόλεως) καὶ 39.956 Ἕλληνες, τὸ δὲ 1916 εἶχε 61.400 Ἑβραίους καὶ 68.205 Ἕλληνες ἐπὶ συνολικοῦ πληθυσμοῦ 165.705. Ἐὰν ὅμως συμπεριλάβουμε στὸν ἑβραϊκὸ πληθυσμὸ καὶ τὸν μουσουλμανικὸ (45.889 τὸ 1913), ποὺ στὴν μεγάλη του πλειοψηφία ἦσαν ντονμέδες (Σαββατιανοὶ ἤ Σελανικλῖδες, ἤτοι Θεσσαλονικεῖς), δηλαδὴ ἑβραϊκῶν συμφερόντων ἐφ’ ὅσον ἦσαν οἱ περίφημοι κρυπτοεβραῖοι τοῦ Ἑβραίου Μεσσία ἀπὸ τὴν Σμύρνη, Σαββατάϊ Ζεβὶ (1626-1676), τότε εἴχαμε τὸ 1913 ἄνω τῶν 100.000 Ἑβραιογενῶν σὲ σύνολο πληθυσμοῦ περὶ τῶν 160.000. (Γιὰ τοὺς ντονμέδες, βλέπε Δ. Κιτσίκη, Ἱστορία τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας, 1280-1924, Βιβλιοπωλεῖον τῆς Ἑστίας, 4η ἔκδοση, 2003).
Ἀπὸ τὸ 1912, οἱ Ἑβραῖοι τῆς Θεσσαλονίκης εὑρέθησαν μεταξὺ δύο ἀνοδικῶν τάσεων: τοῦ ἑλληνικοῦ ἐθνικισμοῦ καὶ τοῦ ἰσραηλιτικοῦ ἐθνικισμοῦ ( σιωνισμοῦ). Ἤδη, πρὸ τοῦ 1912, ἡ πολιτικὴ τῶν Ἀθηνῶν ἀπέβλεπε στὴν ἐνδυνάμωση τοῦ ἑλληνικοῦ στοιχείου τῆς ὀθωμανικῆς Θεσσαλονίκης μὲ μυστικὲς ἐπιχορηγήσεις τῶν ἑλληνικῶν σχολείων καὶ τῆς οἰκονομικῆς εὐρωστίας τῶν Ἑλλήνων ἐμπόρων. Ἑλληνικὲς Τράπεζες εἶχαν ἐγκατασταθῆ στὴν πόλη οἱ ὁποῖες χρηματοδοτοῦσαν ἐπιχειρηματίες, σὲ μία προσπάθεια νὰ ἐκτοπίσουν τοὺς Ἑβραίους ἀντιπροσώπους καὶ μεσάζοντες (βλ. τὸ κεφάλαιο «Ἡ ἐξάπλωση τοῦ ἑλληνικοῦ ἐθνικισμοῦ καὶ οἱ ἀνθεβραϊκὲς ἐκδηλώσεις στὴν Θεσσαλονίκη», σ. 230-233, τοῦ βιβλίου τῆς Ρένας Μόλχο).
Ἡ νεοτουρκικὴ ἐπανάσταση τοῦ 1908 εἶχε ἀνοίξει τοὺς ἀσκοὺς τοῦ Αἰόλου τοῦ ἐθνικισμοῦ μεταξὺ ὅλων τῶν πρώην μιλλετίων τῆς Αὐτοκρατορίας. Ὁ ἀνταγωνισμὸς Ἑλλήνων καὶ Ἑβραίων στὴν Θεσσαλονίκη ἔγινε ἀδυσώπητος. Ὑπῆρξε ἀκόμη καὶ ἄρνηση τῶν Ἑλλήνων πυροσβεστῶν νὰ σβήσουν πυρκαϊά σὲ ἑβραϊκὴ συνοικία τῆς Θεσσαλονίκης. Οἱ ἑλληνικὲς ἐφημερίδες τῆς Θεσσαλονίκης ἔρριχναν φωτιά, προτρέποντας σὲ οἰκονομικὸ πόλεμο κατὰ τῶν Ἑβραίων, κατηγορώντας τοὺς τελευταίους ὅτι δὲν ὑπεστήριζαν τὴν ὀθωμανικὴ κοινὴ πατρίδα!
Ὁ Ἑβραῖος Σεφαρδίτης, Ἀβραὰμ Μπεναρόγια (1887 - 1979), εἶχε ἱδρύσει τὸν Ἰούλιο τοῦ 1909 στὴν Θεσσαλονίκη τὴν, ἑβραϊκὴ κατὰ τὸ πλεῖστον, Σοσιαλιστικὴ Φεντερασιὸν ὑπὸ τὴν γαλλικὴ ὀνομασία Federation socialiste ouvriere, ἤ Federacion στὰ ἱσπανοεβραϊκά (λαντίνο), μὲ τέσσερα τμήματα τῶν τεσσάρων ἐθνοτήτων τῆς πόλεως: ἑβραϊκό, βουλγαρικό, ἑλληνικὸ καὶ τουρκικὸ καὶ μὲ δημοσιεύσεις στὶς τέσσερις γλῶσσες.
Ἡ Φεντερασιὸν εἶχε ὡς ὁμοσπονδιακὸ μοντέλο τὸ σοσιαλδημοκρατικὸ κόμμα τῆς Αὐστρίας καὶ ὑπὸ τὴν ἡγεσία τοῦ Μπεναρόγια ἔγινε τὸ ἐπικρατέστερο σοσιαλιστικὸ κόμμα τῆς Ὀθωμανίας. Τὸ 1910-1911 ὁ Μπεναρόγια ἐξέδιδε στὰ Ἱσπανοεβραϊκά τὴν ἐφημερίδα Solidaridad Obradera.
Σημειωτέον ὅτι ὁ Μπεναρόγια εἶχε γεννηθῆ στὸ Βιδίνι τῆς Βουλγαρίας (Vidin) ἀπὸ πατέρα σιωνιστή, ἂν καὶ ὁ ἴδιος παρέμεινε ὅλην του τὴν ζωὴ ἀντισιωνιστής, δηλαδὴ πολέμιος τοῦ ἐθνικισμοῦ.
Βαλκάνιος Ἑβραῖος εἶχε ἐργασθῆ ὡς δἀσκαλος στὸ Βελιγράδι προτοῦ ἔλθη στὴν Θεσσαλονίκη τὸ 1908, ὅπου καὶ ἔγινε ἐργάτης τυπογράφος. Τὸ 1953 μετενάστευσε στὸ Ἰσραήλ, χωρὶς ποτὲ νὰ ἀποδεχθῆ τὸν ἰσραηλινὸ ἐθνικισμὸ (σιωνισμό). Ἔγινε δὲ περιπτερὰς στὸ Χόλον, στὰ περίχωρα τοῦ Τὲλ Ἀβίβ, ὅπου καὶ ἀπεβίωσε στὶς 17 Μαΐου 1979 πάμπτωχος...
Ὁ Μπεναρόγια ἐσημείωνε σὲ βιβλίο του ὅτι μετὰ τὴν ἀνακίνηση τοῦ κρητικοῦ ζητήματος, «τινὲς ἐκ τῶν Θεσσαλονικέων [Ἑλλήνων] προκρίτων ἐφιγουράρησαν ὡς ρήτορες τῶν τουρκικῶν συλλαλητηρίων. Μόνον ἡ μικρὰ Φεντερασιὸν τῶν Ἰσραηλιτῶν ἐτόλμησε ἐν ὀνόματι τῶν δικαιωμάτων τῶν ἐθνοτήτων νὰ διατύπωση τὴν γνώμην ὅτι ὁ κρητικὸς λαὸς ἔχει τὸ δικαίωμα ν’ ἀποφασίση διὰ τὴν τύχην του» (Ἀβρ. Μπεναρόγια, Ἡ πρώτη σταδιοδρομία τοῦ ἑλληνικοῦ προλεταριάτου, Ἀθήνα, Ὁλκός, σ. 67).
Ταυτόχρονα, οἱ ἑλληνικὲς ἐφημερίδες τῆς Θεσσαλονίκης ἐδημοσίευαν "ἀναγνώσματα" μὲ δεισιδαιμονίες καὶ ἀναφορὲς σὲ δῆθεν ἑβραϊκὲς τελετουργικὲς ἀπαγωγὲς καὶ δολοφονίες χριστιανοπαίδων. (Βλ. Δημ. Δῶδος, οἱ Ἑβραῖοι τῆς Θεσσαλονίκης στὶς ἐκλογὲς τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους, 1915-1936, Ἀθήνα, Σαββάλας,2005).
Ἡ στρατιωτικὴ κατάληψη τῆς Θεσσαλονίκης ἀπὸ τὸν ἑλληνικὸ στρατό, στὶς 26 Ὀκτωβρίου 1912, ἔδωσε τὴν λύση ὑπὲρ τῶν Ἑλλήνων καὶ εἰς βάρος τῶν ἄλλων μιλλετίων, πού καὶ αὐτοὶ εἶχαν εἰσέλθη στὴν ὁδό τοῦ ἐθνικισμοῦ καὶ διεκδικοῦσαν τὴν ἀποκλειστικὴ ἰδιοκτησία τῆς πόλεως.
Ἡ σύγκρουση αὐτή τῶν ἐθνικισμῶν ὑπῆρξε μοιραία γιὰ τοὺς Ἑβραίους, οἱ ὁποῖοι δὲν εἶχαν σὰν τοὺς Βουλγάρους ἤ τοὺς Τούρκους ὀπίσω τους ἕνα κράτος ποὺ νὰ ὑποστηρίζη τὸν ἐθνικισμό τους, τὸν σιωνισμό. Ἡ ξενηλασία, ὅπως ὠνομάζετο τότε ἡ ἀνταλλαγὴ πληθυσμῶν, δὲν ἦτο πραγματοποιήσιμη ὅσον ἀφορᾶ τούς Ἑβραίους, ἐφ’ ὅσον δὲν ὑπῆρχε κράτος τοῦ Ἰσραήλ. (Βλ. Σπύρος Μαρκέτος, «Ἡ ἐνσωμάτωση τῆς σεφαραδικῆς Θεσσαλονίκης στὴν Ἑλλάδα», στὸ Ὁ ἑλληνικὸς ἑβραϊσμός, ἐπιστημονικὸ συμπόσιο, 3-4 Ἀπριλίου 1998, Ἀθήνα, Ἑταιρεία Σπουδῶν Νεοελληνικοῦ Πολιτισμοῦ καὶ Γενικῆς Παιδείας, 1999, σ. 65).
Οἱ ἐκπρόσωποι τῆς ἑβραϊκῆς κοινότητος ἐζήτησαν ἀπὸ τὸ βουλγαρικὸ ἐπιτελεῖο νὰ προστατεύση μὲ περιπόλους τὴν ἑβραϊκὴ συνοικία. Ὁ δὲ Ἄγγλος πρόξενος ἀνέφερε στὴν κυβέρνηση του περὶ βιαιοπραγιῶν τοῦ ἑλληνικοῦ πληθυσμοῦ, βιασμῶν γυναικῶν καὶ ὅτι «σχεδὸν οὐδεὶς ὅσων ἐφόρουν φέσι δὲν ἐγλίτωσε ἀπὸ τὶς ἐπιθέσεις». Ἡ Ρένα Μόλχο γράφει τὰ ἑξῆς: «Κατὰ τὴ διάρκεια τῶν δύο μηνῶν πού ἀκολούθησαν τὴν εἴσοδο τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ στὴν πόλη, ὁ ἑλληνικὸς πληθυσμὸς ἀσυγκράτητος, καὶ σὲ πολλὲς περιπτώσεις βοηθούμενος ἀπὸ στρατιῶτες, προέβη σὲ ἀγριότητες πού θύμιζαν πογκρόμ. Ἀναφέρεται πώς περισσότερες ἀπὸ 50 Ἑβραῖες κατήγγειλαν ὅτι βιάσθηκαν, ἐνῷ λεηλατήθηκαν 400 ἑβραϊκὰ μαγαζιὰ καὶ περισσότερα ἀπὸ 300 σπίτια...» (σ. 244, 245).
ε) Ἡ θέση τῶν σιωνιστῶν τὸ 1912
Ὑπῆρχε τὸ 1912 ἕνα αὐστριακὸ σχέδιο διεθνοποιήσεως τῆς Θεσσαλονίκης ποὺ ὑπεστηρίχθη ἀπὸ τοὺς Ἑβραίους σιωνιστὲς τῆς πόλεως. Τὴν τελευταία λέξη ὅμως ἔπρεπε νὰ τὴν δώση ἡ Κεντρικὴ Σιωνιστικὴ Ὀργάνωση πού μόλις εἶχε μεταφερθῆ στὸ Βερολῖνο ἀπὸ τὴν Βιέννη. Κατόπιν ὅμως διεξοδικῆς μελέτης ἡ τελευταία ἀπέρριψε τὴν πρόταση τῶν Θεσσαλονικέων σιωνιστῶν, πιστεύοντας ὅτι τὸ ὀλιγώτερο κακὸ γιὰ τοὺς Ἑβραίους ἦταν ἡ προσάρτηση στὸ ἑλληνικὸ κράτος, ἐφ’ ὅσον ἡ ὥρα τῶν ἐθνοκρατῶν εἶχε σημάνει.
Μετὰ τὴν προσάρτηση τῆς Θεσσαλονίκης στὸ ἑλληνικὸ
κράτος, μὲ τὴν συνθήκη τοῦ Βουκουρεστίου (28 Ἰουλίου/10 Αὐγούστου 1913), πολλοὶ πλούσιοι Ἑβραῖοι Θεσσαλονικεῖς ἐγκαταλείπουν τὴν πόλη καὶ ἐγκαθίστανται σὲ ἄλλες χῶρες, ἰδίως στὴν Γαλλία, ἤ φροντίζουν γιὰ τὴν ἀπόκτηση κάποιας εὐρωπαϊκῆς ὑπηκοότητος. Ἡ Φεντερασιὸν ἐγκαταλείπει τὴν θέση τῆς αὐτονομήσεως τῆς περιοχῆς καὶ προσαρμόζεται στὴν νέα πραγματικότητα, μὲ ἀντάλλαγμα τὴν αὐξανόμενη της ἐπιρροὴ μέσα στὸ ἑλληνικὸ ἐργατικὸ κίνημα. Ἔτσι στὶς 28 Ὀκτωβρίου 1918 ἡ Φεντερασιὸν θὰ παίξη σημαντικὸ ρόλο στὴν συγκρότηση τῆς ΓΣΕΕ καὶ τοῦ ΣΕΚΕ (Σοσιαλιστικὸ Ἐργατικὸ Κόμμα τῆς Ἑλλάδος) τὸν Νοέμβριο τοῦ 1918. Τοιουτοτρόπως ἡ Φεντερασιὸν θὰ καταστῆ ὁ πυρὴν τοῦ ΚΚΕ, κάτι πού θὰ ἐνίσχυση τὴν ἀντικομμουνιστικὴ προπαγάνδα ὅτι ὁ ἑλληνικὸς κομμουνισμὸς εἶναι ἑβραϊκῆς προελεύσεως ἂν καὶ πάντα ἀντισιωνιστικός, ἐφ’ ὅσον ἀντιεθνικιστικός.
στ) Ἡ πυρκαϊά τῆς Θεσσαλονίκης τοῦ 1917
Σὲ μία μακρὰ συνέντευξη πού ἔδωσε στὶς 29 Μαρτίου 2008 στὸν Alex Penman, στὴν
Κωνσταντινούπολη, ἡ Σεφαρδίτισσα Θεσσαλονικιὰ γνωστὴ ἱστορικὸς Ρένα Μόλχο ἐδήλωσε τὰ ἑξῆς: «Οἱ κατηγορίες ὅτι τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἦταν πίσω ἀπὸ τὴν πυρκαϊά τῆς Θεσσαλονίκης τὸ 1917 δὲν ἔχουν βάση. Παρὰ ταῦτα, ἡ πυρκαϊά προσέφερε μία ἐξαιρετικὴ εὐκαιρία στὶς ἀρχὲς νὰ ἀνοικοδομήσουν τὴν πόλη στὰ πλαίσια τοῦ ἑλληνικοῦ ἰδεώδους. Ἡ πυρκαϊά εἶχε ἰσοπεδώσει τὸ κέντρο ἐξαφανίζοντας τὶς ἑβραϊκὲς συνοικίες καὶ τὶς Συναγωγές.
... Ἡ ὀθωμανικὴ πόλις καὶ τὸ ἑβραϊκό της κέντρο ἐξηφανίσθησαν καὶ ἀντεκατεστάθησαν ἀπὸ μία σύγχρονη πόλη μὲ φαρδεῖς λεωφόρους καὶ μεγάλα δημόσια κτίρια νεοβυζαντινοῦ ἐκλεκτισμοῦ.
Ἐφ’ ὅσον τὸ κέντρο ἐκαλύφθη μὲ δημόσια κτίρια, ὁ ἑβραϊκὸς χαρακτήρας τῆς πόλεως ἐχάθη. Ἡ ἔλευση ἑκατὸ χιλιάδων Ἑλλήνων προσφύγων μετὰ τὴν μικρασιατικὴ καταστροφὴ ἔκαμε τοὺς Ἕλληνες πλειοψηφία γιὰ πρώτη φορὰ μετὰ τὸ 1430. Ἡ ἔνταση μεταξὺ τῶν Ἑβραίων καὶ τῶν νεοφερμένων ηὐξήθη».
Μερικοὶ συνέκριναν τὴν πυρκαϊὰ τῆς Θεσσαλονίκης τοῦ 1917 μὲ τὴν πυρκαϊὰ τῆς Σμύρνης τὸ 1922. Καὶ στὶς δύο περιπτώσεις τὸ ἀποτέλεσμα, ἀσχέτως τῶν αἰτίων, ὑπῆρξε συγκρίσιμο: ἡ Θεσσαλονίκη ἔγινε ἀκραιφνῶς ἑλληνική, ἡ Σμύρνη ἀκραιφνῶς τουρκική. Ὁ ἐθνικισμὸς εἶχε μετατρέψει τὶς δύο πολυεθνικὲς μητροπόλεις τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας σὲ μονοεθνικὰ λιμάνια...
Ἀμέσως μετὰ τὴν πυρκαϊά, ὁ ὑπουργὸς Συγκοινωνιῶν Ἀλέξανδρος Παπαναστασίου, γενικὸς διευθυντὴς τοῦ ὁποίου ἦταν ὁ πατέρας μου - καθηγητὴς τοῦ Πολυτεχνείου ἀπὸ τὸ 1916 - Νῖκος Κιτσίκης, ἐξέδωσε ἕνα πολεοδομικὸ σχέδιο ἀνασυγκροτήσεως, μὲ πρόεδρο τῆς «Διεθνοῦς Ἐπιτροπῆς Σχεδίου Θεσσαλονίκης» τον Γάλλο Ἐρνέστο Ἐμπράρ ( Hernest Hebrard, 1875-1933) καί συνεργάτη τον ἀδελφό τοῦ πατέρα μου, τον ἀρχιτέκτονα Κων/νο Κιτσίκη (1893-1969). Τό σχέδιο αὐτό για τήν ἀνοικοδόμηση τῆς Θεσσαλονίκης εἶχε στόχο τήν ἐξαφάνιση τῆς παραδοσιακῆς ὀθωμανοεβραϊκῆς ρυμοτομίας.
ζ) τό ἑβραϊκό νεκροταφεῖο τῆς Θεσσαλονίκης.
Ἦταν τό μεγαλύτερο της Εὐρὠπης μέ 500.000 τάφους καί εὑρίσκετο στο κέντρο της καμένης πόλεως! Τήν τραγωδία ἠκολούθησε τό ἀντισημιτικό πογκρόμ τῆς 29ης Ἰουνίου 1931, πού ἔκαψε τήν ἑβραϊκή παραγκούπολη Κάμπελ τῆς Θεσσαλονίκης. Ἡ φτωχογειτονιὰ τοῦ Κάμπελ κατοικεῖτο ἀπὸ 220 οἰκογένειες Ἑβραίων ποὺ εἶχαν ἐγκατασταθῆ ἐκεῖ μετὰ τὴν πυρκαϊὰ τοῦ 1917.
Τὸ Ἀριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ἱδρύθηκε τὸ 1925 ὕστερα ἀπὸ ἀπόφαση τοῦ Παπαναστασίου ἀκριβῶς ἐπάνω στὸ ἑβραϊκὸ νεκροταφεῖο καὶ τὴν ἑβραϊκὴ πόλη. Ἡ φιλοσοφικὴ σχολὴ ἦταν ἡ πρώτη ποὺ ἐλειτούργησε τὸ 1926 καὶ ἐστεγάσθη ἀρχικῶς στὴν βίλλα Ἀλλατίνι, τῆς μεγάλης ἑβραϊκῆς ὁμωνύμου οἰκογενείας, ἡ ὁποία χρησιμοποιεῖται σήμερα ἀπό τὴν νομαρχία Θεσσαλονίκης.
Ἐπίσης εἶχαν καταστραφῆ τὰ μουσουλμανικὰ νεκροταφεῖα καὶ τὸ νεκροταφεῖο τῶν ντονμέδων ποὺ εὑρίσκετο δίπλα στὸ ἑβραϊκό εἶχε κατασχεθῆ ἀπὸ τὸ ἑλληνικὸ κράτος.
Στὶς ἀρχὲς τοῦ 1930, ἀπεφασίσθη μὲ νόμο νὰ μετακινηθοῦν οἱ ἐναπομείναντες νεκροὶ σὲ ἕνα περιφερειακὸ νεκροταφεῖο. Τὸ δὲ 1937, τὸ πανεπιστήμιο ἐπεξετάθη σὲ πρόσθετα 12.500 τ.μ., καταστρέφοντας ἕνα ἀπὸ τὰ ἀρχαιότερα τμήματα τοῦ ἑβραϊκοῦ νεκροταφείου , ὑποχρεώνοντας τοὺς Ἑβραίους νὰ ξεθάψουν τοὺς νεκρούς τους.
Τέλος, ἦλθε τὸ 1941 ἡ γερμανικὴ Κατοχὴ ποὺ ἀπετελείωσε τὸ ἔργο καταστροφῆς τοῦ νεκροταφείου. Οἱ Γερμανοι κατέλαβαν τὴν Θεσσαλονίκη στὶς 9 Ἀπριλίου 1941 καὶ παρέμειναν εἰς αὐτὴν μέχρι τὶς 30 Ὀκτωβρίου 1944. Ἡ Ρένα Μόλχο ἀφηγεῖται: «Ἕλληνες δωσίλογοι ἐζήτησαν ἀπό τους Γερμανοὺς νὰ καταστρέψουν τὸ νεκροταφεῖο. Ἐπί δεκαετίες οἱ δημαρχιακὲς ἀρχὲς ἤθελαν νὰ χρησιμοποιήσουν τὴν ἔκταση τοῦ νεκροταφείου γιὰ νὰ κτίσουν κτίρια. Κανένα ἄλλο νεκροταφεῖο δὲν κατεστράφη στὴν κατακτημένη Εὐρώπη. ... Ἕνας ἡλικιωμένος Ἑβραῖος Θεσσαλονικιὸς μᾶς εἶπε: Ὅταν ἐπεστρέψαμε ἀπὸ τὸ στρατόπεδο, ἡ οἰκία μας εἶχε καταλειφθῆ ἀπὸ Ἕλληνες ποὺ εἶχαν ἐγκατασταθῆ μέσα καὶ οἱ ὁποῖοι μᾶς ἐδήλωσαν: τόσοι πολλοὶ ἀπέθαναν, ἔπρεπε ἐσεῖς νὰ ἐπιζήσετε; Ἐχρειάσθη νὰ πᾶμε στὰ δικαστήρια γιὰ νὰ πάρουμε πίσω τὸ σπίτι μας» ( Ρένα Μόλχο στὸν Alex Penmann, στὶς 29 Μαρτίου 2008).
η) Ό Τσέβι Κόρετζ καὶ ὁ ρόλος του.
Ό Zvi Koretz (Tzevi Koretz, 1884-1945) ὑπῆρξε ὁ ἀρχιραββῖνος τῆς ἑβραϊκῆς κοινότητος Θεσσαλονίκης ἀπὸ τὸ 1933 ἕως τὸ 1943. Ἦταν γεννημένος στὴν Αὐστρία, εἶχε κάνει τὶς θεολογικές του σπουδὲς στὸ Βερολῖνο ὅπου εἶχε λάβει τὴν διδακτορική του διατριβή. Ἂν καὶ ὁ ἴδιος ἦταν Ἀσκενάζι, δηλαδὴ Ἑβραῖος τοῦ βορρᾶ, ἐπελέγη τὸ 1933 γιὰ ἀρχιρραβῖνος ἀπὸ τὴν σεφαρδιτικὴ κοινότητα τῆς Θεσσαλονίκης. Ἔμαθε λαντίνο καὶ ἔγινε φίλος της ἑλληνικῆς βασιλικῆς οἰκογενείας καὶ τοῦ Μεταξᾶ. Ἀλλὰ πολὺ γρήγορα κατεκρίθη ἀπὸ τὸν ἑβραϊκὸ κοινοτικὸ Τύπο γιὰ τὴν πολυέξοδη ζωή του.
Στὶς 15 Ἀπριλίου 1941, οἱ Γερμανοὶ τὸν συνέλαβαν στὴν Ἀθήνα καὶ τὸν ἔστειλαν ἔγκλειστο στὴν Βιέννη. Ἐπέστρεψε ἀλλαγμένος στὴν Θεσσαλονίκη μετὰ ἀπὸ ἐννέα μῆνες κρατήσεως, ὅπου οἱ Γερμανοὶ τὸν ἐπανατοποθέτησαν στὴν θέση τοῦ ἀρχιραββίνου. Τὴν Ἄνοιξη τοῦ 1942, πάλι συλλαμβάνεται γιὰ λίγο, λόγῳ διαφωνιῶν μὲ τὸν Saby Saltiel, πρόεδρο τοῦ φιλοναζιστικοῦ ἑβραϊκοῦ συλλόγου (Judenrat). Ἀλλὰ ἀπελευθερώνεται ἀπὸ τὸν βιομήχανο Müller καὶ τὸν Δεκέμβριο 1942 ἀναλαμβάνει τὴν θέση τοῦ Saby Saltiel, ὡς δωσίλογος μεσάζων μεταξὺ τῶν γερμανικῶν ἀρχῶν κατοχῆς καὶ τῆς ἑβραϊκῆς κοινότητος. Τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1943 ἔβοηθησέ τούς Γερμανοὺς νὰ στείλουν στὰ στρατόπεδα τῆς Πολωνίας τοὺς συμπατριῶτες του! Τελικὰ δὲν ἀπέφυγε τὴν ἐκτόπισή του, τὸν Αὔγουστο τοῦ 1943 στὸ στρατόπεδο τοῦ Bergen-Belsen, μαζὶ μὲ 74 Ἑβραίους προύχοντες τῆς πόλεως. Ἀπεβίωσε ἀπὸ τύφο, ὅταν ἀπηλευθερώθη τὸν Μάρτιο τοῦ 1945.
θ) Ἡ Θεσσαλονίκη χωρὶς τοὺς Ἑβραίους
Τὸ 1945 οἱ ὀλίγοι Ἑβραῖοι πού ἀπηλευθερώθησαν ἀπὸ τὰ στρατόπεδα ἐπροτίμησαν νὰ παραμείνουν στὴν Δυτική Ευρωπη ἤ νὰ μεταναστεύσουν στήν Αμερικὴ καὶ τὸ Ἰσραήλ. Αὐτοὶ πού ἐπέστρεψαν στὴν Θεσσαλονίκη, κατὰ τούς υπολογισμοὺς τῆς Τραπέζης τῆς Ἑλλάδος, διεπίστωσαν ὅτι 1.800 σπίτια τους εἶχαν ἀγορασθῆ ἀπὸ Ἕλληνες πού τούς τὰ εἶχαν πωλήσει οἱ Γερμανοί! Οἱ νέοι ἰδιοκτῆτες ἠρνήθησαν νὰ ἐπιστρέψουν τά σπίτια. Οἱ δυνάμεις τοῦ ΕΛΑΣ ὑπεστήριζαν τὸ αἴτημα τῶν Ἑβραίων, ἀλλά τέσσερις μῆνες ἀργότερα, ὅταν ἡ κυβέρνηση τῶν Ἀθηνῶν, πού ἠλέγχετο ἀπὸ δωσιλόγους, ἀνέλαβε τὴν διοίκηση τῆς πόλεως μὲ τὴν ὑποστήριξη τῶν Βρεταννῶν, ἡ ἐπιστροφὴ τῶν οἰκιῶν στοὺς Ἐβραίους δικαιούχους ἐσταμάτησε. Τὸ 1945, ἐνώπιον τῆς τραγικῆς αὐτῆς καταστάσεως, μερικοὶ ἐπαναπατρισθέντες Ἑβραῖοι ἐπροτίμησαν νὰ ἀλλαξοπιστήσουν καὶ νά γίνουν χριστιανοὶ ὀρθόδοξοι. Τὸ 1951, μία ἀπογραφὴ διεπίστωνε ὅτι εἶχαν παραμείνει ζωντανοὶ στὴν Θεσσαλονίκη 1.783 Ἑβραῖοι! Σήμερα μόνον 1.300 Ἑβραῖοι κατοικοῦν στὴν Θεσσαλονίκη...
Τὰ τρία δόρατα ἐφαρμογῆς τοῦ Διαίρει καὶ Βασίλευε
Τὸ σχέδιο τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως καὶ τῶν ΗΠΑ εἶναι πλέον ξεκάθαρο: Ἡ Ἑλλὰς πρέπει νὰ διαμελισθῆ! Ἡ ΕΕ προωθεῖ τὴν ἀντικατάσταση τῶν ἐθνοκρατῶν τῆς Ἑνώσεως μὲ περιοχὲς (regions). Ἡ Κρήτη εἶναι σαφῶς στὸ στόχαστρο καὶ ἀπειλεῖται μὲ ἀπόσχιση ἀπὸ τὸν ἑλληνικὸ κορμὸ (ποὺ μερικοὶ προβλέπουν ὅτι θὰ πραγματοποιηθῆ τὸ 2012, μέσῳ ἐνδεχόμενου δημοψηφίσματος). Ὅταν στὶς ἀρχὲς Φεβρουαρίου 2009,-οἱ Κρῆτες παραγωγοὶ ἐδέχθησαν στὸν λιμένα τοῦ Πειραιῶς τὴν ἄγρια ἐπίθεση τῶν δυνάμεων τῶν ΜΑΤ ἠπείλησαν, ὅταν θά ἐπέστρεφαν ἄπρακτοι στὴν Κρήτη νὰ προωθήσουν τὴν αὐτονόμηση τῆς μεγαλονήσου « ἡ ὁποία, στὸ κάτω κάτω, εἶχε, ἐνσωματωθῆ στὸ ἑλληνικὸ κράτος μόνον πρὸ ἑκατὸ ἐτῶν». Ἄλλωστε καὶ ἡ Κύπρος εἶχε σχέδιο νὰ ἐνσωματωθῆ στὴν Ἑλλάδα καὶ τελικῶς αὐτὸ ἀπέτυχε, κάτι ποὺ μερικοὶ Ἑλληνοκύπριοι ὑποστηρικτὲς τῆς "κυπρότητος" τῆς Κύπρου, θεωροῦν ὅτι ὑπῆρξε μία σωτήριος ἐξέλιξη...-
Οἱ ΗΠΑ ἐξάλλου προωθοῦν τὴν συγκρότηση διευρυμένου Μακεδονικοῦ κράτους ποὺ θὰ συμπεριλάβη τὰ Σκόπια καὶ τὴν Θεσσαλονίκη, ὡς τρίτο δόρυ κατὰ τῆς ρωσικῆς καθόδου καὶ τὸν ἔλεγχο τῶν πετρελαϊκῶν διοδίων. :
• Τὸ πρῶτο δόρυ ὑπῆρξε ἡ ἀπόβαση τῶν ἑλληνικῶν δυνάμεων στὴν Σμύρνη τὸ 1919 καὶ ἡ συγκρότηση τῆς βενιζελικῆς Μεγάλης Ἑλλάδος γιὰ τὸν ἀγγλοσαξωνικό (τότε βρεταννικὸ) ἔλεγχο τῶν προσφάτως (στὶς παραμονὲς τοῦ πρώτου παγκοσμίου πολέμου) ἀνακαλυφθέντων πετρελαιοπηγῶν τῆς Μέσης Ἀνατολῆς. Τὸ δόρυ αὐτὸ ἐθρυμματίσθη τὸ 1922 καὶ ὁ ἑλληνισμὸς ἐσυρρικνώθη στὰ σημερινὰ ὅρια τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους, ἐνῷ πρὸ τοῦ 1922 ἐπεξετείνετο ἀπὸ τὴν Ἀδριατικὴ καὶ τὸν Δούναβη μέχρι τὸ Σουδάν καὶ τὴν Αἰθιοπία καὶ μέχρι τὸν Περσικὸ Κόλπο ( παράδειγμα ἡ οἰκογένειά μου ποὺ κατάγεται ἀπὸ τὴν Τεργέστη, τὸ Κάϊρο, τὴν Κρήτη, τὴν Μυτιλήνη καὶ τὴν Ἀθήνα)
• Τὸ δεύτερο δόρυ ὑπῆρξε ἡ ἵδρυση τοῦ ἐθνοκράτους τοῦ, Ἰσραήλ, τὸ 1948, πού ὅπως καὶ γιὰ τὸν ἑλληνισμὸ τὸ 1922 συρρίκνωσε τὸν ἑβραϊσμό, ὁ ὁποῖος ἐπεξετείνετο σὲ ὅλην τὴν Εὐρώπη μέσα στὶς ἰσχυρὲς ἑβραϊκὲς μητροπόλεις τῆς Θεσσαλονίκης, Βουδαπέστης, Βιέννης, Βερολίνου, Παρισίων, Βαρσοβίας καὶ ἀλλαχοῦ. Τὸ Ἰσραὴλ κινδυνεύει νὰ θρυμματισθῆ μὲ τεράστιες καταστροφικὲς συνέπειες ὄχι μόνον γιὰ τὸν ἑβραϊσμό, ἄλλα καὶ γιὰ ὁλόκληρο τὸν πλανήτη.
Ἂν καὶ τὸ ἰσραηλινὸ ἐγχείρημα ὑπῆρξε πιὸ μακροχρόνιο ἀπὸ τὸ ἑλληνικὸ καὶ ἡ διαφαινόμενη "μιρασιατικοῦ τύπου" καταστροφὴ τοῦ Ἰσραὴλ δὲν ἔχει ἀκόμη σημάνει, ἡ καταστροφὴ αὐτὴ θὰ εἶναι μεγαλυτέρων διαστάσεων διότι τὸ Ἰσραὴλ κατέχει τὴν πυρηνικὴ βόμβα καὶ δὲν θὰ διστάση νὰ τὴν χρησιμοποίηση.
• Τὸ τρίτο δόρυ, τὸ μακεδόνικο δόρυ, πού ἑτοιμάζεται νὰ εἰσέλθη σὲ ἐφαρμογή, θὰ ἔχη τὴν ἴδια τύχη ἐὰν δὲν τεθῆ τέρμα στὴν ἔξαρση τοῦ ἐθνικισμοῦ τῶν ἐθνοκρατῶν ποὺ χρησιμοποιεῖται σὲ ὄφελος τῶν ἰμπεριαλιστικῶν ἐπιδιώξεων τῶν Ἀγγλοσαξώνων.
Καὶ ἡ λύση γιὰ νὰ ἀποτραπῆ αὐτὴ ἡ τρίτη τραγωδία εἶναι οἱ δύο καταπονεμένοι λαοί, ὁ ἑλληνικὸς καὶ ὁ ἑβραϊκός, παραδοσιακοὶ οἰκονομικοὶ ἀντίπαλοι, νὰ συνεννοηθοῦν στὸν χῶρο τῆς διασπορᾶς, μεταξὺ Ἑλλήνων καὶ Ἑβραίων ἐπιχειρηματιῶν γιὰ νὰ μετατρέψουν τὴν (ἑλληνικῆς κυριαρχίας πάντα) Θεσσαλονίκη σὲ πρότυπο ἑλληνοεβραϊκῆς συνεργασίας στὸν διευρυνόμενο χῶρο τῶν Βαλκανίων.
Ἑβραῖοι καὶ Θεσσαλονίκη
Ἡ ἐφαρμογὴ, ἀπὸ τὶς ἑκάστοτε Μεγάλες Δυνάμεις, τοῦ διαίρει καὶ βασίλευε
• Ὁ μηχανισμὸς πίεσης κατὰ τοῦ ἐθνοκράτους,
μέσῳ τῶν μειονοτήτων
• Τὰ τρία «δόρατα κατὰ τῆς ρωσικῆς καθόδου»
• Τὸ ὅραμα ἵδρυσης ἑβραϊκοῦ κράτους τοῦ Ναπολέοντα
α) Τὸ γενικὸ πρόβλημα
Ἀνέκαθεν ἡ ὅποια μεγάλη δύναμις διῆρε καὶ ἐβασίλευε. Ἀκόμη καὶ ἡ Κίνα, ἐνώπιον τῆς εἰσβολῆς τῶν μεγάλων δυνάμεων ἐπὶ τοῦ ἐδάφους της προσεπάθησε νὰ τὶς διαίρεση, συμμαχώντας μὲ τὴν τσαρικὴ Ρωσσία, κατὰ τῆς Ἀγγλίας. Τὸ συμπέρασμα εἶναι ὅτι ὅταν συμβῆ νὰ θέληση μία χώρα, ὅπως ἡ Ἑλλάς, νὰ προστατευθῆ κατὰ τῶν δολοπλοκιῶν τῶν Μεγάλων Δυνάμεων, πρέπει ὑποχρεωτικῶς νὰ διαίρεση τοὺς μεγάλους γιὰ νὰ βασιλεύση.
Ἡ δημιουργία τῶν κρατῶν-ἐθνῶν στὴν Εὐρώπη στὸν ΙΘ΄ (19ο) αἰώνα καὶ ἡ συνέχιση τοῦ ἐγχειρήματος στὸν Κ΄(20ο) αἰώνα, στὸν Τρίτο Κόσμο, εἶχε δύο πλευρές: μία θετικὴ βραχυπρόθεσμα, ὡς ἀμυντικὸ ὅπλο κατὰ τοῦ δυτικοῦ ἰμπεριαλισμοῦ. Μία ἀρνητικὴ μακροπρόθεσμα, ὅταν ἐχρησιμοποιήθη ἀπό τούς Μεγάλους ὡς ἰδανικὸ ὅπλο στὴν διαιώνιση τῆς πολιτικῆς τοῦ διαίρει καὶ βασίλευε.
Οἱ σημερινοὶ ἐθνικιστὲς προσκολλῶνται στὴν πρώτη καὶ θετικὴ φάση τοῦ ἐγχειρήματος, ἐνῷ παραβλέπουν τὸ μπούμερανγκ στὰ χέρια τῶν μεγάλων δυνάμεων τῆς δευτέρας καὶ ἀρνητικῆς φύσεως αὐτοῦ τοῦ διαμελισμοῦ ἀκόμη καὶ τῶν κρατῶν-ἐθνῶν σὲ μικρότερες ἐδαφικὲς ὀντότητες, στὸ ἐπίπεδό τῆς ἀνεξαρτήτου ἐπαρχίας.
Ἔτσι (ὅπως τὸ ἐξηγήσαμε στὸ προηγούμενο ἄρθρο στὸ Τ.Μ. 169), οἱ καπιταλιστικὲς δυνάμεις διαιροῦν, στὸ ἰδεολογικὸ ἐπίπεδο, τὸν φασισμὸ καὶ τὸν κομμουνισμό, γιὰ νὰ ἀναμετρηθοῦν στὸ πολεμικὸ μέτωπο μὲ τὴν μία, κατόπιν δὲ καὶ μὲ τὴν ἄλλη, ὥστε νὰ δυνηθοῦν νὰ τὶς νικήσουν χωριστὰ (τὸ 1945 τὸν φασισμό, τὸ 1989 τὸν κομμουνισμό), μὲ τὸν ἴδιο τρόπο δὲ ἐντείνουν τὶς διαφορὲς καὶ τὸ μῖσος μεταξὺ τῶν ἀποκαλουμένων μειονοτήτων καὶ τοῦ κυρίου λαοῦ, ἐντός τοῦ ἐθνοκράτους, μὲ στόχο νὰ πιέσουν τὸ τελευταῖο πρὸς ὄφελός τους καὶ ἐνδεχομένως νὰ τὸ ἀντικαταστήσουν μὲ μικρότερα κρατίδια.
Οἱ πολυεθνικὲς αὐτοκρατορίες τοῦ παρελθόντος (αὐτοκρατορικὴ Ρωσία, Αὐστροουγγρικὴ Αὐτοκρατορία, Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία, Σοβιετικὴ Ἕνωση) ἠμύνθησαν προβάλλοντας τὸ ἐπιχείρημα ὅτι τὸ πολυεθνικὸ σύστημα τῶν μιλλετίων ἐξησφάλιζε ἰσχὺ στὸ σύνολο, οἰκονομικὰ προνόμια καὶ καλύτερη ζωὴ στοὺς πολίτες.
Ἀντίθετα, τὰ ἐθνοκράτη εὑρέθησαν ἀνίκανα νὰ ὑπεραμυνθοῦν τὴν ἑνότητα τοῦ χώρου τους, ὅταν μία μειονότητα προωθούμενη ἀπὸ τὴν μεγάλη δύναμη διεκδικοῦσε –μὲ τὰ ἴδια ἐπιχειρήματα πού εἶχαν χρησιμοποιηθῆ γιὰ τὴν συγκρότηση τῶν ἐθνοκρατῶν - τὴν ἵδρυση νέου ἐθνοκράτους, στὸ ὄνομα τοῦ δικαιώματος τῶν λαῶν στὴν αὐτοδιάθεση...
 |
| Ἡ Σμύρνη στὶς φλόγες τὸν Αὔγουστο τοῦ 1922. Τὸ κάθε ἐθνοκράτος εἶναι ὑποχρεωμένο σὲ κάποια φάση τῆς ἱστορίας του νὰ προβῆ σὲ ἐθνοκαθάρσεις ἢ/καὶ ἀνταλλαγὲς πληθυσμῶν. Ἡ Τουρκία ἀνήκει στὴν κατηγορία ἐθνοκρατῶν πού ἔχουν διαπράξει καὶ τὰ δύο... |
Ὁ ἰσχυρισμὸς οἱουδήποτε ἐθνοκράτους ὅτι ἀναγνωρίζει μόνον τὶς μειονότητες ποὺ ἔχουν συμπεριληφθῆ ὡς τέτοιες σὲ διεθνεῖς συνθῆκες, οὐδόλως τὸ προστατεύει ἀπὸ διαμελισμό, πρῶτον διότι ἡ μεγάλη δύναμις δύναται μὲ εὐχέρεια νὰ προκαλέση μειονοτικὴ ἐξέγερση μὲ πρόσχημα ὅτι οἱ ἀνεγνωρισμένες ἀπὸ τὴν συνθήκη ἐλευθερίες παραβιάζονται καί, δεύτερον, ὅτι τὸ δικαίωμα στὴν αὐτοδιάθεση ὑπερβαίνει οἱαδήποτε συνθήκη: ἔτσι, ἂν καὶ οἱ Κοῦρδοι τῆς Τουρκίας δὲν ἀναγνωρίζονται ἀπὸ καμμία συνθήκη, τὸ δικαίωμα τοῦ αὐτοπροσδιορισμοῦ τους ἀναγνωρίζεται ἀπὸ τὴν διεθνῆ ἠθικὴ μὲ τὸ σκεπτικὸ ὅτι κάθε τμῆμα πληθυσμοῦ ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ αὐτοπροσδιορισθῆ, ἔστω καὶ σὲ ἀντίθεση μὲ τοὺς νόμους τοῦ ἐθνοκράτους.
β) Ἐθνικισμὸς ἢ ἑλληνοκεντρισμός;
Οἱ Ἕλληνες ὑπέρμαχοι τοῦ ἀκραίου ἐθνικισμοῦ -ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸν ὑγιῆ πατριωτισμὸ- δὲν ἀντιλαμβάνονται ὅτι οἱ θέσεις τους ἀποβαίνουν «τακτικῶς» παρωχημένες καὶ ὅτι ἄθελά τους, σκάβουν τὸν λάκκο τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους. Καὶ αὐτὸ γιὰ τοὺς ἑξῆς λόγους:
Τὸ ἑλληνικὸ ἐθνοκράτος ἔχει ἤδη σχηματισθῆ ἀπὸ τὸν ΙΘ' (19ο) αἰώνα καὶ συνεπῶς εὑρίσκεται σὲ ἀμυντικὴ θέση ἐνώπιον νέων σχηματισμῶν προωθούμενων ἀπὸ τὶς μεγάλες δυνάμεις.
Ἐφ' ὅσον ὅλα τὰ ἐθνοκράτη χωρὶς ἐξαίρεση ἐπέτυχαν νὰ σχηματίσουν πληθυσμιακὴ ὁμοιογένεια -κατόπιν εἴτε ἀνταλλαγῆς πληθυσμῶν, ὅπως ἡ Ἑλλὰς τὸ 1919-1923, εἴτε μὲ ἐθνικὴ κάθαρση ὅπως ἡ Γαλλία τοῦ 1789- ἡ ἐδαφικὴ συρρίκνωση τοϋ ἐθνικοῦ στοιχείου ὑπῆρξε ἀναπόφευκτη.
Ἔτσι ὁ ἑλληνικὸς πληθυσμὸς ὁ ὁποῖος ἐξετείνετο πρὸ τοῦ 1821 ἀπὸ τὴν Τεργέστη, τὴν Ρουμανία καὶ τὴν Ρωσία, μέχρι τὴν Αἴγυπτο, τὴν Βαγδάτη καὶ τὸν Καύκασο, συρρικνώθηκε στὸ σημερινὸ ἑλλαδικὸ κράτος... ὀλλανδικῶν διαστάσεων καὶ προσδοκιῶν.
Χωρὶς βιομηχανία, χωρὶς ἀξιόλογα πανεπιστήμια καὶ ἐπιστημονικὴ ἔρευνα, μὲ γηρασμένο πληθυσμὸ καὶ ὑπογεννητικότητα, χωρὶς ἡ 'Ἑλλὰς νὰ εἶναι σὲ θέση νὰ ἀξιοποίηση τὴν παγκοσμιότητα τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας, οἱ ἀξιώσεις της θεωροῦνται ὑπερφίαλες καὶ παραμένει μὲ ἀφεντικὰ τὶς ΗΠΑ καὶ τὴν ΕΕ, ἄλλα χωρὶς συμμάχους.
Ἀντὶ τοῦ ἀκραίου ἐθνικισμοῦ θὰ ἔπρεπε νὰ προωθοῦμε τὸν ἑλληνοκεντρισμό. Ὁ ἐθνικισμὸς βασίζεται στὸ ἔδαφος πού εἶναι σήμερα ἀσήμαντων διαστάσεων 132.000 τ.χλμ., καὶ ἐλάχιστο πληθυσμὸ 11 ἑκατομμυρίων καὶ αὐτὸν ἄκρως γηρασμένο καὶ μὲ μεγάλο ποσοστὸ μεταναστῶν. Αὐτά, σὲ μία ὑφήλιο ὅπου μετροῦν τὰ ποσοτικὰ μεγέθη, μὲ τὸ κράτος τῆς Κίνας νὰ ἐκτείνεται σὲ σχεδὸν 10 ἑκατομμύρια τ.χλμ., κατοικημένο ἀπὸ 1 δισεκατομμύριο 350 ἑκατομμύρια πληθυσμό! Στὸ ἐπίπεδο τῶν ἐθνικισμῶν ἡ ἀναμέτρηση Ἑλλάδος - Κίνας εἶναι τελείως ἀδύνατη.
Ἀντιθέτως, στὸ ποιοτικὸ ἐπίπεδο τοῦ ἑλληνοκεντρισμοῦ -δηλαδὴ στὸ ἐπίπεδό τοῦ πολιτισμοῦ- Ἑλλὰς καὶ Κίνα εἶναι ἰσότιμες! Ὁ ἑλληνοκεντρισμὸς προωθεῖ τὸν ἑλληνισμὸ καὶ ὄχι τὴν Ἑλλάδα. Ὁ ἑλληνισμὸς καλύπτει ὅλην τὴν Ἐνδιάμεση Περιοχὴ καὶ ὅλην τὴν Δύση, ἐνῷ εἰσχωρεῖ ἀκόμη στὴν Ἰνδία καὶ τὴν Κίνα. Μὲ ἄλλα λόγια ὁ ἑλληνισμὸς εἶναι παγκόσμιος, καλύπτοντας ὅλον τὸν πλανήτη, ἐνῷ ἡ Ἑλλὰς εἶναι μία μικροσκοπικὴ ἐπικράτεια.
γ) Τὸ πρόβλημα τοῦ Ἰσραὴλ
Τὸ Ἰσραὴλ ὑπέπεσε στὸ ἴδιο θανάσιμο λάθος μὲ τὸ ἑλληνικὸ κράτος: παράτησε τὸν πλανήτη καὶ συρρικνώθηκε σὲ ἐθνοκρατίδιο. Ἀπό τούς Φράγκους οἱ Ἑβραῖοι εἶχαν ὑποστῆ τά πάνδεινα. Στὶς 31 Μαρτίου 1492 οἱ Ρωμαιοκαθολικοὶ βασιλεῖς τῆς Ἱσπανίας, Φερδινάνδος καὶ Ἰσαβέλλα, εἶχαν ὑπογράψει τὸ Διάταγμα τῆς Ἀλάμβρας ποὺ ἔλεγε τὰ ἑξῆς:
 |
| Το διάταγμα τῆς Ἀλάμβρας (1492): Οἱ Ἑβραῖοι ἐκδιώκονται ἀπό την Ἱσπανία καί καταλήγουν οἱ περισσότεροι στήν Θεσσαλονίκη. |
Μερικὲς δεκάδες χιλιάδες Ἑβραῖοι ἐπέλεξαν νὰ
 |
| Ὁ σουλτάνος Βαγιαζίτ Β' (1447 -1512), δήλωσε: «Ὁ Φερδινάνδος μέ τό νά διώξη τούς Ἑβραίους ἐπτώχυνε τήν χώρα του καί μᾶς ἔκαμε ἐμάς πλουσίους!». |
Γρήγορα, τὸ κέντρο αὐτῶν τῶν ἀποκαλουμένων σεφάρδων Ἑβραίων, ἢ Σεφαραδιτῶν, ἔγινε ἡ Θεσσαλονίκη. Ἐκεῖ ἐσυνέχισαν νὰ ὁμιλοῦν τὴν μητρική τους ἱσπανικὴ καστιλιανικὴ γλώσσα, ἡ ὁποία μὲ τὸν καιρὸ διεφθάρη σὲ διάλεκτο, πού ἐπωνομάσθη ἱσπανοεβραϊκά ἢ λαντίνο, δηλαδὴ λατινικά. Γρήγορα δὲ οἱ Ἑβραῖοι στὴν Θεσσαλονίκη ξεπέρασαν σὲ ἀριθμὸ τὶς ἄλλες ἐθνότητες τῆς μεγαλουπόλεως αὐτῆς, μὲ ἀποτέλεσμα ἡ Θεσσαλονίκη νὰ ἐπωνομασθῆ Νέα Ἱερουσαλημ.
Στὰ τέλη τοῦ ΙΗ΄ (18ου) καὶ στὸν ΙΘ΄(19ο) αἰώνα, οἱ ἐναπομείναντες κατατρεγμένοι Ἑβραῖοι τῆς Δύσεως ἔλαβαν ἐπιτέλους ἴσα δικαιώματα, κάτι πού εἶχαν ἐξ ἀρχῆς στὴν Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία, χάριν τοῦ συστήματος τῶν μιλλετίων. Ἔτσι διαδοχικά, οἱ ΗΠΑ τὸ 1776, ἡ Γαλλία τὸ 1791, ἡ Ἑλλὰς τὸ 1830, τὸ Βέλγιο τὸ 1831, ἡ Ὀλλανδία τὸ 1848, ἡ Δανία τὸ 1849, ἡ Ἀγγλία τὸ 1858, ἡ Αὐστρία τὸ 1866, ἡ Οὐγγαρία τὸ 1867, ἡ Ἰταλία καὶ ἡ Σουηδία τὸ 1870, ἡ Ἐλβετία τὸ 1874, ἡ Νορβηγία τὸ 1891, εἰσάγουν νόμους πού ἐξισώνουν τοὺς Ἑβραίους μὲ τοὺς ἄλλους πολίτες τῆς χώρας.
Κατὰ τὴν διάρκεια τῆς περιόδου αὐτῆς μία τεράστια ἐλπίδα συναρπάζει τοὺς Ἑβραίους διανοουμένους: ὅτι ἐὰν ξεχάσουν τὴν θρησκεία τους, ἐξευρωπαΐσουν τὰ ὀνόματά τους, γίνουν γνήσιοι φιλελεύθεροι ἤ σοσιαλιστὲς Εὐρωπαῖοι, τὰ χιλιόχρονα βάσανά τους θὰ λάβουν τέλος.
Οἱ Γερμανοὶ Ἑβραῖοι, οἱ ὁποῖοι μέχρι τὰ τέλη τοῦ ΙΗ΄(18ου) αἰῶνος δὲν εἶχαν ἐπώνυμα, κατόπιν πρωτοβουλίας τῶν γερμανικῶν ἀρχῶν ἐπῆραν γερμανικὰ ἐπώνυμα (ἀποτελούμενα ἀπὸ δύο μέρη) παρμένα συχνὰ ἀπὸ ἀντικείμενα τῆς φύσεως ὡς Γκόλτμπλουμ (χρυσὸ λουλούδι), Ρόζενταλ (κοιλάδα ρόδων) ἤ Ρότσιλδ (ἐρυθρὰ ἀσπὶς) ἤ καὶ ἁπλῶς Στάϊν (πέτρα), ἀντὶ τοῦ προτεραίου πατρώνυμου (ὅπως Ἠλίας τοῦ Ἰακώβου), σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία ὅπου οἱ παραδοσιακὲς ἑβραϊκὲς ὀνομασίες ἐσυνέχισαν νὰ ἰσχύουν. Κατόπιν ἐπεμβάσεως δὲ τοῦ Ναπολέοντος, τὸ 1808, ὅλες οἱ ἑβραϊκὲς οἰκογένειες τῆς Εὐρώπης ἔπρεπε νὰ ἐπιλέξουν ἐπώνυμο μὲ τὴν ἑξῆς ἀπαγόρευση: «Δὲν ἐπιτρέπονται ἐπώνυμα ἀπὸ ὀνόματα προερχόμενα ἀπὸ τὴν Παλαιὰ Διαθήκη ἤ ἀπὸ ὀνομασία πόλεων».
Ὁ ἐθνικισμὸς ὅμως, ὡς Ρωμαῖος Ἰανός, πού εἶχε ἐξαπλωθῆ μετὰ τὴν Γαλλικὴ Ἐπανάσταση σὰν δασοπυρκαϊὰ σὲ ὅλην τὴν Εὐρώπη, χάριν τῶν ναπολεοντίων κατακτήσεων, εἶχε δύο πρόσωπα: τὸν ἰσότιμο ἐθνικισμὸ καὶ τὸν σωβινιστικό. Ὁ Ναπολέων ἔδειξε τὸ πρῶτο συμπαθητικὸ ἰσότιμο πρόσωπο στοὺς Ἑβραίους τῆς Εὐρώπης. Στὶς 9 Φεβρουαρίου 1797, ὡς στρατηγὸς Βοναπάρτης ἀκόμη, κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ἐκστρατείας του στὴν Ἰταλία, εἰσερχόμενος στὴν πόλη τῆς Ἀνκόνας, συναντᾶ γιὰ πρώτη φορὰ στὴν ζωὴ του μία ἑβραϊκὴ κοινότητα ὑπὸ μορφὴν γκέττου. Τὸ γκέττο τῆς Ἀνκόνας πού ἀπεμόνωνε τοὺς Ἰταλοὺς Ἑβραίους ἀπὸ τὸν ὑπόλοιπο πληθυσμὸ τῆς πόλεως, ἔκλεινε τὶς πύλες του τὴν νύκτα. Οἱ Ἑβραῖοι τοῦ γκέττου ἔπρεπε νὰ φοροῦν κίτρινους σκούφους καὶ περιβραχίονες μὲ τὸν ἀστέρα τοῦ Δαυῒδ γιὰ νὰ ἀναγνωρίζονται...
Ὁ Βοναπάρτης ἔδωσε ἀμέσως ἐντολὴ νὰ τοὺς ἀφαιρεθοῦν οἱ κίτρινοι σκοῦφοι καὶ οἱ περιβραχίονες καὶ νὰ ἀντικατασταθοῦν μὲ τὴν τρίχρωμη κονκάρδα τῆς Γαλλικῆς Ἐπαναστάσεως. Ἦταν ἡ πρώτη μία σειρᾶς πρωτοβουλιῶν του ὑπὲρ τῶν Ἑβραίων, πού ἐξησφάλισαν ἀργότερα στὴν κατακτημένη ἀπὸ τὸν Ναπολέοντα Εὐρώπη πλήρη ἰσότητα γιὰ τοὺς Εὐρωπαίους Ἑβραίους πού μέχρι τότε ὑπόκειντο στοὺς ἐξευτελιστικοὺς κανονισμοὺς τῆς Ἱερᾶς Ἐξετάσεως.
Τὸ 1806, ὡς αὐτοκράτωρ πλέον, ὁ Ναπολέων ὀργανώνει τοὺς Ἑβραίους ὑπὸ μορφὴν ὀθωμανικοῦ μιλλετίου μὲ πλήρη δικαιώματα, ὑπὸ τὸν ὄρο ὅμως νὰ ἀποδεχθοῦν τὸν γαλλικὸ ναπολεόντιο πολιτικὸ κώδικα καὶ νὰ "ὑπερασπίζουν τὴν Γαλλία μέχρι θανάτου".
Πράγματι, τὸ ἀρχαῖο Ἰσραὴλ ἐδιοικεῖτο στὴν Ἱερουσαλὴμ ἀπὸ ἕνα συνέδριο 71 μελῶν, τὸ Μεγάλο Σανχεδρὶν (λέξη πού προήρχετο ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ λέξη "συνέδριο") ὑπὸ τὴν προεδρία τοῦ προέδρου τοῦ μεγάλου Σανχεδρὶν πού ὠνομάζετο Νάσης. Ἡ τελευταία ἀπόφαση αὐτοῦ του συνεδρίου ἔχει ἡμερομηνία 358 μ.Χ., ὅταν ὤρισε τὸ ἑβραϊκὸ ἡμερολόγιο. Ὁ αὐτοκράτωρ Θεοδόσιος Β΄ κατήργησε τὸ Μεγάλο Σανχεδρὶν τὸ 429 μ.Χ.
 |
| Tό Μεγάλο Σανχεδρὶν (ἑβραϊκὸ συνέδριο) ποὺ ἐπανίδρυσε ὃ Ναπολέων, μετὰ ἀπὸ 1500 χρόνια παύσης τῆς λειτουργίας του. |
Στὶς δὲ 28 Ἰουλίου 1808, ὁ Αὐτοκράτωρ ὑποχρεώνει
 |
| Ὁ Ναπολέων-Θεός, εὐεργέτης τῶν Ἑβραίων, παραδίδει τὶς Δέκα Ἐντολὲς στὸν Μωυσῆ! (Μετάλλιο τοῦ Μεγάλου Σανχεδρίν). |
Ὁ Ναπολέων, ἔγκλειστος πλέον στὴν νῆσο τῆς Ἁγίας Ἑλένης, ἐξομολογήθηκε στὸν Ἰρλανδὸ ἰατρὸ του Barry Edward Ο’ Meara, τὰ ἑξῆς ἐκπληκτικά: «Τὸ πρῶτο μου μέλημα ἦταν νὰ ἀπελευθερώσω τοὺς Ἑβραίους καὶ νὰ τοὺς κάμω πολίτες μὲ πλήρη δικαιώματα. Ἤθελα νὰ τοὺς δώσω τὰ δικαιώματα ἐλευθερίας, ἰσότητος καὶ ἀδελφοσύνης ποὺ ἀπελάμβανον οἱ καθολικοὶ καὶ οἱ προτεστάντες. Ἡ ἐπιθυμία μου ἦταν νὰ συμπεριφερθοῦμε στοὺς Ἑβραίους ὡς ἀδέλφια ὡς νὰ εἴμεθα ὅλοι μέλη τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ. Μὲ ἔσπρωχνε ἡ ἰδέα ὅτι μία τέτοια στάση θὰ προσήλκυε στὴν Γαλλία πολλοὺς πλουσίους, ἐπειδὴ οἱ Ἑβραῖοι εἶναι πολλοὶ καὶ θὰ εἰσήρχοντο πολυάριθμοι στὴν χώρα μας στὴν ὁποία θὰ ἠσθάνοντο καλύτερα ἀπὸ ὅτι σὲ οἱανδήποτε ἄλλην χώρα. Χωρὶς τὰ γεγονότα τοῦ 1814, οἱ περισσότεροι τῶν Ἑβραίων τῆς Εὐρώπης θὰ εἶχαν ἔλθει στὴν Γαλλία».
Ἂν καὶ τὸ γεγονὸς ἀμφισβητεῖται, τὸ 1799, ὁ στρατηγὸς Βοναπάρτης, κατὰ τὴν διάρκεια τῆς πολιορκίας τῆς πόλεως τῆς Παλαιστίνης (στὸ σημερινὸ βόρειο Ἰσραὴλ) Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Ἄκρας (Saint Jean d’ Acre), εἶχε φαίνεται ἑτοιμάσει μία προκήρυξη ποὺ θὰ ἀνεκήρυττε τὴν ἵδρυση ἑβραϊκοῦ κράτους στὴν Παλαιστίνη (βλ. Bernhard Blumenkranz ed., Histoire des Juifs de France, Edouard Privat editeur, 1972). Δὲν πρόλαβε ὅμως νὰ τὴν δημοσιεύση διότι ἡ πολιορκία ἀπέτυχε.
Ἡ ἐθνικιστικὴ ἰδέα ἠνδρώθη σὲ ὅλην τὴν διάρκεια τοῦ ΙΘ (19ου) αἰῶνος καὶ κατέστρεψε ὁλοσχερῶς τὸ ὅραμα τῆς ἀφομοιώσεως τῶν Ἑβραίων μέσα στὴν εὐρωπαϊκὴ κοινωνία, ποὺ πρῶτοι εἶχαν ἀγκαλιάσει οἱ ἴδιοι οἱ Ἑβραῖοι. Ἔτσι στὴν μεταναπολεόντιο ἐθνικιστικὴ Γαλλία ξέσπασε (μὲ σύνθημα «Κάτω οἱ Ἑβραῖοι!») τὸ δράμα τοῦ φυλετικοῦ πλέον (καὶ ὄχι ἁπλῶς θρησκευτικοῦ) ἀντισημιτισμοῦ, μὲ τὴν πολύκροτη ὑπόθεση τοῦ ἀδικοκαταδικασμένου ὡς πράκτορα τῶν Γερμανῶν, τὸ 1894, Ἑβραιογάλλου ἀξιωματικοῦ Ἀλφρέδου Ντρέϋφους (1859 - 1935).
Τότε ἔφθασε ἀπὸ τὴν Βουδαπέστη (πόλη μὲ 20% ἑβραϊκοῦ πληθυσμοῦ) στὸ Παρίσι ὁ γνωστὸς ἀφομοιωμένος ἀντισιωνιστής(!) σοσιαλιστὴς Ἑβραιοούγγρος δημοσιογράφος, Θεόδωρος Χέρτζλ (1860 1904), πολιτιστικὸς διευθυντὴς τῆς μεγαλύτερης καὶ πλέον σεβαστῆς ἐφημερίδος τῆς Βιέννης, τῆς Neue Freie Presse.
 |
| Ὁ ἀρχικὰ ἀντισιωνιστής(!) Θεόδωρος Χέρτζλ (1860 -1904) μετεβλήθη σὲ ἀκραῖο σιωνιστὴ ὅταν παρακολούθησε τὴν ἐξέλιξη τῆς δίκης τοῦ Ἀλφρέδου Ντρέϋφους |
 |
| Στήλη στὴν Βουδαπέστη στὴν θέση τῆς οἰκίας ὅπου ἐγεννήθη ὁ Θεόδωρος Χέρτζλ |
 |
| Ἀλφρέδος Ντρέϋφους, 1859-1935 |
 |
| Der Judenstaat (Το ἙΕβραϊκό Κράτος): Ἡ πρώτη έκδοση (1896) τοῦ πρωτοτύπου βιβλίου στά γερμανικά, τοῦ Χέρτζλ, πού ἄλλαξε τήν πορεία τῆς παγκοσμίου Ἱστορίας |
δ) Ἑβραῖοι καὶ Ἕλληνες μετὰ τὸ 1912
Ἂν ἡ Βουδαπέστη μὲ τὸ παρατσούκλι Judapest, εἶχε τὸ 1910, 23,1% Ἑβραίους, μὲ συνολικὸ πληθυσμὸ 880.371, καὶ ἡ Βαρσοβία τὸ 1939 εἶχε 30% Ἑβραίους (ἤτοι 350.000 ἐπὶ συνολικοῦ πληθυσμοῦ 1.300.000) ἡ Θεσσαλονίκη εἶχε τὸ 1882 33,5%! Ἡ Θεσσαλονίκη ἦταν σὲ ποσοστὸ πληθυσμοϋ, ἡ δεύτερη ἑβραϊκὴ πόλη τῆς Ἐνδιάμεσης Περιοχῆς, μετὰ τὴν Ἱερουσαλὴμ πού εἶχε (τὸ 1845), 7.120 Ἑβραίους ἐπὶ συνολικοῦ πληθυσμοῦ 16.410, δηλαδὴ 43,4% (μὲ 5.000 Μουσουλμάνους καὶ 3.390 ντόπιους Χριστιανούς).
Τὸ 1882, ἡ Θεσσαλονίκη εἶχε, κατὰ τὴν ὀθωμανικὴ ἀπογραφή, 34.523 Ἑβραίους ἐπὶ συνολικοῦ πληθυσμοῦ τοῦ καζά: 103.044 (μὲ 34.985 Ἕλληνες καὶ 29.489 Μουσουλμάνους): Βλέπε, Ρένα Μόλχο, οἱ Ἑβραῖοι τῆς Θεσσαλονίκης, 1856-1919 (Ἀθήνα, Θεμέλιο, 2001, σ. 32).
Ἰδίως ὅμως ἡ Θεσσαλονίκη ἦτο γνωστὴ ὡς ἡ "Ἱερουσαλὴμ τῶν Βαλκανίων" καὶ ὡς ἡ "μητέρα πόλις του Ἰσραὴλ" (Madre de Israel). Σημασία δὲν εἶχαν τόσο οἱ ἀριθμοὶ τοῦ πληθυσμοῦ ὅσο ἡ συναισθηματικὴ φόρτιση ποὺ εἶχε αὐτὴ ἡ πόλη γιὰ τοὺς Ἑβραίους. Ἦταν ἡ πόλις ὅπου εἶχαν καταφύγει γιὰ νὰ εὕρουν τὴν ἐλευθερία τους καὶ ὅπου ἔζησαν 500 χρόνια εὐημερεύοντες μὲ ὅλα τὰ ἀνθρώπινα δικαιώματα, τὴν ἐποχὴ πού στὴν ὑπόλοιπη Εὐρώπη ἐγνώριζαν ταπεινώσεις καὶ προσβολές. Ἡ ἐπιλογὴ τῆς παλαιᾶς Ἱερουσαλὴμ ἀπό τους Σιωνιστὲς γιὰ τὴν ἵδρυση ἐθνοκράτους καὶ ἡ καταστροφὴ τῆς Νέας Ἱερουσαλὴμ τῶν Βαλκανίων ἀπὸ τὸν ἐθνικισμό, ὑπῆρξε, στὴν οὐσία, ἧττα γιὰ τὸν Ἑβραϊσμό.
Ὅταν τὸ 1912, ἡ Θεσσαλονίκη περιῆλθε στὸ ἑλληνικὸ κράτος, κατὰ τὶς ἑλληνικὲς ἀπογραφές, τὸ μὲν 1913 ἡ Θεσσαλονίκη σὲ συνολικὸ πληθυσμὸ 157.889 εἶχε 61.439 Ἑβραίους (δηλαδὴ 39% τοῦ συνολικοῦ πληθυσμοῦ τῆς πόλεως) καὶ 39.956 Ἕλληνες, τὸ δὲ 1916 εἶχε 61.400 Ἑβραίους καὶ 68.205 Ἕλληνες ἐπὶ συνολικοῦ πληθυσμοῦ 165.705. Ἐὰν ὅμως συμπεριλάβουμε στὸν ἑβραϊκὸ πληθυσμὸ καὶ τὸν μουσουλμανικὸ (45.889 τὸ 1913), ποὺ στὴν μεγάλη του πλειοψηφία ἦσαν ντονμέδες (Σαββατιανοὶ ἤ Σελανικλῖδες, ἤτοι Θεσσαλονικεῖς), δηλαδὴ ἑβραϊκῶν συμφερόντων ἐφ’ ὅσον ἦσαν οἱ περίφημοι κρυπτοεβραῖοι τοῦ Ἑβραίου Μεσσία ἀπὸ τὴν Σμύρνη, Σαββατάϊ Ζεβὶ (1626-1676), τότε εἴχαμε τὸ 1913 ἄνω τῶν 100.000 Ἑβραιογενῶν σὲ σύνολο πληθυσμοῦ περὶ τῶν 160.000. (Γιὰ τοὺς ντονμέδες, βλέπε Δ. Κιτσίκη, Ἱστορία τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας, 1280-1924, Βιβλιοπωλεῖον τῆς Ἑστίας, 4η ἔκδοση, 2003).
Ἀπὸ τὸ 1912, οἱ Ἑβραῖοι τῆς Θεσσαλονίκης εὑρέθησαν μεταξὺ δύο ἀνοδικῶν τάσεων: τοῦ ἑλληνικοῦ ἐθνικισμοῦ καὶ τοῦ ἰσραηλιτικοῦ ἐθνικισμοῦ ( σιωνισμοῦ). Ἤδη, πρὸ τοῦ 1912, ἡ πολιτικὴ τῶν Ἀθηνῶν ἀπέβλεπε στὴν ἐνδυνάμωση τοῦ ἑλληνικοῦ στοιχείου τῆς ὀθωμανικῆς Θεσσαλονίκης μὲ μυστικὲς ἐπιχορηγήσεις τῶν ἑλληνικῶν σχολείων καὶ τῆς οἰκονομικῆς εὐρωστίας τῶν Ἑλλήνων ἐμπόρων. Ἑλληνικὲς Τράπεζες εἶχαν ἐγκατασταθῆ στὴν πόλη οἱ ὁποῖες χρηματοδοτοῦσαν ἐπιχειρηματίες, σὲ μία προσπάθεια νὰ ἐκτοπίσουν τοὺς Ἑβραίους ἀντιπροσώπους καὶ μεσάζοντες (βλ. τὸ κεφάλαιο «Ἡ ἐξάπλωση τοῦ ἑλληνικοῦ ἐθνικισμοῦ καὶ οἱ ἀνθεβραϊκὲς ἐκδηλώσεις στὴν Θεσσαλονίκη», σ. 230-233, τοῦ βιβλίου τῆς Ρένας Μόλχο).
Ἡ νεοτουρκικὴ ἐπανάσταση τοῦ 1908 εἶχε ἀνοίξει τοὺς ἀσκοὺς τοῦ Αἰόλου τοῦ ἐθνικισμοῦ μεταξὺ ὅλων τῶν πρώην μιλλετίων τῆς Αὐτοκρατορίας. Ὁ ἀνταγωνισμὸς Ἑλλήνων καὶ Ἑβραίων στὴν Θεσσαλονίκη ἔγινε ἀδυσώπητος. Ὑπῆρξε ἀκόμη καὶ ἄρνηση τῶν Ἑλλήνων πυροσβεστῶν νὰ σβήσουν πυρκαϊά σὲ ἑβραϊκὴ συνοικία τῆς Θεσσαλονίκης. Οἱ ἑλληνικὲς ἐφημερίδες τῆς Θεσσαλονίκης ἔρριχναν φωτιά, προτρέποντας σὲ οἰκονομικὸ πόλεμο κατὰ τῶν Ἑβραίων, κατηγορώντας τοὺς τελευταίους ὅτι δὲν ὑπεστήριζαν τὴν ὀθωμανικὴ κοινὴ πατρίδα!
Ὁ Ἑβραῖος Σεφαρδίτης, Ἀβραὰμ Μπεναρόγια (1887 - 1979), εἶχε ἱδρύσει τὸν Ἰούλιο τοῦ 1909 στὴν Θεσσαλονίκη τὴν, ἑβραϊκὴ κατὰ τὸ πλεῖστον, Σοσιαλιστικὴ Φεντερασιὸν ὑπὸ τὴν γαλλικὴ ὀνομασία Federation socialiste ouvriere, ἤ Federacion στὰ ἱσπανοεβραϊκά (λαντίνο), μὲ τέσσερα τμήματα τῶν τεσσάρων ἐθνοτήτων τῆς πόλεως: ἑβραϊκό, βουλγαρικό, ἑλληνικὸ καὶ τουρκικὸ καὶ μὲ δημοσιεύσεις στὶς τέσσερις γλῶσσες.
Ἡ Φεντερασιὸν εἶχε ὡς ὁμοσπονδιακὸ μοντέλο τὸ σοσιαλδημοκρατικὸ κόμμα τῆς Αὐστρίας καὶ ὑπὸ τὴν ἡγεσία τοῦ Μπεναρόγια ἔγινε τὸ ἐπικρατέστερο σοσιαλιστικὸ κόμμα τῆς Ὀθωμανίας. Τὸ 1910-1911 ὁ Μπεναρόγια ἐξέδιδε στὰ Ἱσπανοεβραϊκά τὴν ἐφημερίδα Solidaridad Obradera.
Σημειωτέον ὅτι ὁ Μπεναρόγια εἶχε γεννηθῆ στὸ Βιδίνι τῆς Βουλγαρίας (Vidin) ἀπὸ πατέρα σιωνιστή, ἂν καὶ ὁ ἴδιος παρέμεινε ὅλην του τὴν ζωὴ ἀντισιωνιστής, δηλαδὴ πολέμιος τοῦ ἐθνικισμοῦ.
Βαλκάνιος Ἑβραῖος εἶχε ἐργασθῆ ὡς δἀσκαλος στὸ Βελιγράδι προτοῦ ἔλθη στὴν Θεσσαλονίκη τὸ 1908, ὅπου καὶ ἔγινε ἐργάτης τυπογράφος. Τὸ 1953 μετενάστευσε στὸ Ἰσραήλ, χωρὶς ποτὲ νὰ ἀποδεχθῆ τὸν ἰσραηλινὸ ἐθνικισμὸ (σιωνισμό). Ἔγινε δὲ περιπτερὰς στὸ Χόλον, στὰ περίχωρα τοῦ Τὲλ Ἀβίβ, ὅπου καὶ ἀπεβίωσε στὶς 17 Μαΐου 1979 πάμπτωχος...
Ὁ Μπεναρόγια ἐσημείωνε σὲ βιβλίο του ὅτι μετὰ τὴν ἀνακίνηση τοῦ κρητικοῦ ζητήματος, «τινὲς ἐκ τῶν Θεσσαλονικέων [Ἑλλήνων] προκρίτων ἐφιγουράρησαν ὡς ρήτορες τῶν τουρκικῶν συλλαλητηρίων. Μόνον ἡ μικρὰ Φεντερασιὸν τῶν Ἰσραηλιτῶν ἐτόλμησε ἐν ὀνόματι τῶν δικαιωμάτων τῶν ἐθνοτήτων νὰ διατύπωση τὴν γνώμην ὅτι ὁ κρητικὸς λαὸς ἔχει τὸ δικαίωμα ν’ ἀποφασίση διὰ τὴν τύχην του» (Ἀβρ. Μπεναρόγια, Ἡ πρώτη σταδιοδρομία τοῦ ἑλληνικοῦ προλεταριάτου, Ἀθήνα, Ὁλκός, σ. 67).
Ταυτόχρονα, οἱ ἑλληνικὲς ἐφημερίδες τῆς Θεσσαλονίκης ἐδημοσίευαν "ἀναγνώσματα" μὲ δεισιδαιμονίες καὶ ἀναφορὲς σὲ δῆθεν ἑβραϊκὲς τελετουργικὲς ἀπαγωγὲς καὶ δολοφονίες χριστιανοπαίδων. (Βλ. Δημ. Δῶδος, οἱ Ἑβραῖοι τῆς Θεσσαλονίκης στὶς ἐκλογὲς τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους, 1915-1936, Ἀθήνα, Σαββάλας,2005).
Ἡ στρατιωτικὴ κατάληψη τῆς Θεσσαλονίκης ἀπὸ τὸν ἑλληνικὸ στρατό, στὶς 26 Ὀκτωβρίου 1912, ἔδωσε τὴν λύση ὑπὲρ τῶν Ἑλλήνων καὶ εἰς βάρος τῶν ἄλλων μιλλετίων, πού καὶ αὐτοὶ εἶχαν εἰσέλθη στὴν ὁδό τοῦ ἐθνικισμοῦ καὶ διεκδικοῦσαν τὴν ἀποκλειστικὴ ἰδιοκτησία τῆς πόλεως.
Ἡ σύγκρουση αὐτή τῶν ἐθνικισμῶν ὑπῆρξε μοιραία γιὰ τοὺς Ἑβραίους, οἱ ὁποῖοι δὲν εἶχαν σὰν τοὺς Βουλγάρους ἤ τοὺς Τούρκους ὀπίσω τους ἕνα κράτος ποὺ νὰ ὑποστηρίζη τὸν ἐθνικισμό τους, τὸν σιωνισμό. Ἡ ξενηλασία, ὅπως ὠνομάζετο τότε ἡ ἀνταλλαγὴ πληθυσμῶν, δὲν ἦτο πραγματοποιήσιμη ὅσον ἀφορᾶ τούς Ἑβραίους, ἐφ’ ὅσον δὲν ὑπῆρχε κράτος τοῦ Ἰσραήλ. (Βλ. Σπύρος Μαρκέτος, «Ἡ ἐνσωμάτωση τῆς σεφαραδικῆς Θεσσαλονίκης στὴν Ἑλλάδα», στὸ Ὁ ἑλληνικὸς ἑβραϊσμός, ἐπιστημονικὸ συμπόσιο, 3-4 Ἀπριλίου 1998, Ἀθήνα, Ἑταιρεία Σπουδῶν Νεοελληνικοῦ Πολιτισμοῦ καὶ Γενικῆς Παιδείας, 1999, σ. 65).
Οἱ ἐκπρόσωποι τῆς ἑβραϊκῆς κοινότητος ἐζήτησαν ἀπὸ τὸ βουλγαρικὸ ἐπιτελεῖο νὰ προστατεύση μὲ περιπόλους τὴν ἑβραϊκὴ συνοικία. Ὁ δὲ Ἄγγλος πρόξενος ἀνέφερε στὴν κυβέρνηση του περὶ βιαιοπραγιῶν τοῦ ἑλληνικοῦ πληθυσμοῦ, βιασμῶν γυναικῶν καὶ ὅτι «σχεδὸν οὐδεὶς ὅσων ἐφόρουν φέσι δὲν ἐγλίτωσε ἀπὸ τὶς ἐπιθέσεις». Ἡ Ρένα Μόλχο γράφει τὰ ἑξῆς: «Κατὰ τὴ διάρκεια τῶν δύο μηνῶν πού ἀκολούθησαν τὴν εἴσοδο τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ στὴν πόλη, ὁ ἑλληνικὸς πληθυσμὸς ἀσυγκράτητος, καὶ σὲ πολλὲς περιπτώσεις βοηθούμενος ἀπὸ στρατιῶτες, προέβη σὲ ἀγριότητες πού θύμιζαν πογκρόμ. Ἀναφέρεται πώς περισσότερες ἀπὸ 50 Ἑβραῖες κατήγγειλαν ὅτι βιάσθηκαν, ἐνῷ λεηλατήθηκαν 400 ἑβραϊκὰ μαγαζιὰ καὶ περισσότερα ἀπὸ 300 σπίτια...» (σ. 244, 245).
ε) Ἡ θέση τῶν σιωνιστῶν τὸ 1912
Ὑπῆρχε τὸ 1912 ἕνα αὐστριακὸ σχέδιο διεθνοποιήσεως τῆς Θεσσαλονίκης ποὺ ὑπεστηρίχθη ἀπὸ τοὺς Ἑβραίους σιωνιστὲς τῆς πόλεως. Τὴν τελευταία λέξη ὅμως ἔπρεπε νὰ τὴν δώση ἡ Κεντρικὴ Σιωνιστικὴ Ὀργάνωση πού μόλις εἶχε μεταφερθῆ στὸ Βερολῖνο ἀπὸ τὴν Βιέννη. Κατόπιν ὅμως διεξοδικῆς μελέτης ἡ τελευταία ἀπέρριψε τὴν πρόταση τῶν Θεσσαλονικέων σιωνιστῶν, πιστεύοντας ὅτι τὸ ὀλιγώτερο κακὸ γιὰ τοὺς Ἑβραίους ἦταν ἡ προσάρτηση στὸ ἑλληνικὸ κράτος, ἐφ’ ὅσον ἡ ὥρα τῶν ἐθνοκρατῶν εἶχε σημάνει.
Μετὰ τὴν προσάρτηση τῆς Θεσσαλονίκης στὸ ἑλληνικὸ
 |
| Ἑβραῖοι τῆς Θεσσαλονίκης τὸ 1917 |
στ) Ἡ πυρκαϊά τῆς Θεσσαλονίκης τοῦ 1917
Σὲ μία μακρὰ συνέντευξη πού ἔδωσε στὶς 29 Μαρτίου 2008 στὸν Alex Penman, στὴν
 |
| Ἡ Θεσσαλονίκη καίγεται (1917) πέντε χρόνια πρίν ἀπό τήν Σμύρνη (1922) |
... Ἡ ὀθωμανικὴ πόλις καὶ τὸ ἑβραϊκό της κέντρο ἐξηφανίσθησαν καὶ ἀντεκατεστάθησαν ἀπὸ μία σύγχρονη πόλη μὲ φαρδεῖς λεωφόρους καὶ μεγάλα δημόσια κτίρια νεοβυζαντινοῦ ἐκλεκτισμοῦ.
Ἐφ’ ὅσον τὸ κέντρο ἐκαλύφθη μὲ δημόσια κτίρια, ὁ ἑβραϊκὸς χαρακτήρας τῆς πόλεως ἐχάθη. Ἡ ἔλευση ἑκατὸ χιλιάδων Ἑλλήνων προσφύγων μετὰ τὴν μικρασιατικὴ καταστροφὴ ἔκαμε τοὺς Ἕλληνες πλειοψηφία γιὰ πρώτη φορὰ μετὰ τὸ 1430. Ἡ ἔνταση μεταξὺ τῶν Ἑβραίων καὶ τῶν νεοφερμένων ηὐξήθη».
Μερικοὶ συνέκριναν τὴν πυρκαϊὰ τῆς Θεσσαλονίκης τοῦ 1917 μὲ τὴν πυρκαϊὰ τῆς Σμύρνης τὸ 1922. Καὶ στὶς δύο περιπτώσεις τὸ ἀποτέλεσμα, ἀσχέτως τῶν αἰτίων, ὑπῆρξε συγκρίσιμο: ἡ Θεσσαλονίκη ἔγινε ἀκραιφνῶς ἑλληνική, ἡ Σμύρνη ἀκραιφνῶς τουρκική. Ὁ ἐθνικισμὸς εἶχε μετατρέψει τὶς δύο πολυεθνικὲς μητροπόλεις τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας σὲ μονοεθνικὰ λιμάνια...
 |
| Ἡ ὁμάδα ποὺ ξαναέκτισε τὴν Θεσσαλονίκη τὸ 1917: Καθισμένοι, ἀριστερὰ ὁ Ἐρνέστος Ἐμπράρ, στὸ μέσον ὁ Ἀλέξανδρος Παπαναστασίου καὶ δεύτερος ὄρθιος ἀπὸ ἀριστερά, ὁ Κώστας Κιτσίκης, θεῖος τοῦ συγγραφέως. |
Ἀμέσως μετὰ τὴν πυρκαϊά, ὁ ὑπουργὸς Συγκοινωνιῶν Ἀλέξανδρος Παπαναστασίου, γενικὸς διευθυντὴς τοῦ ὁποίου ἦταν ὁ πατέρας μου - καθηγητὴς τοῦ Πολυτεχνείου ἀπὸ τὸ 1916 - Νῖκος Κιτσίκης, ἐξέδωσε ἕνα πολεοδομικὸ σχέδιο ἀνασυγκροτήσεως, μὲ πρόεδρο τῆς «Διεθνοῦς Ἐπιτροπῆς Σχεδίου Θεσσαλονίκης» τον Γάλλο Ἐρνέστο Ἐμπράρ ( Hernest Hebrard, 1875-1933) καί συνεργάτη τον ἀδελφό τοῦ πατέρα μου, τον ἀρχιτέκτονα Κων/νο Κιτσίκη (1893-1969). Τό σχέδιο αὐτό για τήν ἀνοικοδόμηση τῆς Θεσσαλονίκης εἶχε στόχο τήν ἐξαφάνιση τῆς παραδοσιακῆς ὀθωμανοεβραϊκῆς ρυμοτομίας.
ζ) τό ἑβραϊκό νεκροταφεῖο τῆς Θεσσαλονίκης.
Ἦταν τό μεγαλύτερο της Εὐρὠπης μέ 500.000 τάφους καί εὑρίσκετο στο κέντρο της καμένης πόλεως! Τήν τραγωδία ἠκολούθησε τό ἀντισημιτικό πογκρόμ τῆς 29ης Ἰουνίου 1931, πού ἔκαψε τήν ἑβραϊκή παραγκούπολη Κάμπελ τῆς Θεσσαλονίκης. Ἡ φτωχογειτονιὰ τοῦ Κάμπελ κατοικεῖτο ἀπὸ 220 οἰκογένειες Ἑβραίων ποὺ εἶχαν ἐγκατασταθῆ ἐκεῖ μετὰ τὴν πυρκαϊὰ τοῦ 1917.
 |
| Ὅ,τι ἀπομένει ἀπὸ τὸ ἑβραϊκὸ νεκροταφεῖο κάτω ἀπὸ τὰ κτίρια τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου. |
Ἐπίσης εἶχαν καταστραφῆ τὰ μουσουλμανικὰ νεκροταφεῖα καὶ τὸ νεκροταφεῖο τῶν ντονμέδων ποὺ εὑρίσκετο δίπλα στὸ ἑβραϊκό εἶχε κατασχεθῆ ἀπὸ τὸ ἑλληνικὸ κράτος.
Στὶς ἀρχὲς τοῦ 1930, ἀπεφασίσθη μὲ νόμο νὰ μετακινηθοῦν οἱ ἐναπομείναντες νεκροὶ σὲ ἕνα περιφερειακὸ νεκροταφεῖο. Τὸ δὲ 1937, τὸ πανεπιστήμιο ἐπεξετάθη σὲ πρόσθετα 12.500 τ.μ., καταστρέφοντας ἕνα ἀπὸ τὰ ἀρχαιότερα τμήματα τοῦ ἑβραϊκοῦ νεκροταφείου , ὑποχρεώνοντας τοὺς Ἑβραίους νὰ ξεθάψουν τοὺς νεκρούς τους.
 |
| Στὴ Θεσσαλονίκη, στὴν περιοχὴ τῶν "Πύργων" -δηλαδὴ τῶν ἐπαύλεων ποὺ ἄρχισαν νὰ κτίζονται ἀπὸ τὸ Λευκὸ Πύργο καί μέχρι τὴ βίλλα Ἀλλατίνι στὰ τέλη τοῦ 19ου αἰώνα ἀπὸ πλούσιους Ἑβραίους, ξεχωρίζει ἡ Casa Bianca. Κτίσθηκε κατὰ τὰ ἔτη 1911-1913, σὲ σχέδια τοῦ γνωστοῦ καὶ ἀπὸ ἄλλα ἔργα του στὴ Θεσσαλονίκη Pietro Arrigoni, ὡς κατοικία τοῦ Ἰταλοεβραίου ἐμπόρου Dino Fernandez - Diaz. Σήμερα ἀποτελεῖ ἰδιοκτησία τοῦ Δήμου Θεσσαλονίκης. Βεβαίως, στὴ Θεσσαλονίκη ὑπῆρχαν καὶ μεσοαστικὲς (ἀφοῦ οἱ κατ' ἐξοχὴν ἀστοὶ ἦταν οἱ Ἑβραῖοι), ἀλλά καὶ φτωχικὲς ἑβραϊκὲς κατοικίες. Στὴν δεξιά φωτογραφία, ἀναπαλαιωμένα παλαιὰ ἑβραϊκὰ σπίτια στὴ Θεσσαλονίκη. |
η) Ό Τσέβι Κόρετζ καὶ ὁ ρόλος του.
Ό Zvi Koretz (Tzevi Koretz, 1884-1945) ὑπῆρξε ὁ ἀρχιραββῖνος τῆς ἑβραϊκῆς κοινότητος Θεσσαλονίκης ἀπὸ τὸ 1933 ἕως τὸ 1943. Ἦταν γεννημένος στὴν Αὐστρία, εἶχε κάνει τὶς θεολογικές του σπουδὲς στὸ Βερολῖνο ὅπου εἶχε λάβει τὴν διδακτορική του διατριβή. Ἂν καὶ ὁ ἴδιος ἦταν Ἀσκενάζι, δηλαδὴ Ἑβραῖος τοῦ βορρᾶ, ἐπελέγη τὸ 1933 γιὰ ἀρχιρραβῖνος ἀπὸ τὴν σεφαρδιτικὴ κοινότητα τῆς Θεσσαλονίκης. Ἔμαθε λαντίνο καὶ ἔγινε φίλος της ἑλληνικῆς βασιλικῆς οἰκογενείας καὶ τοῦ Μεταξᾶ. Ἀλλὰ πολὺ γρήγορα κατεκρίθη ἀπὸ τὸν ἑβραϊκὸ κοινοτικὸ Τύπο γιὰ τὴν πολυέξοδη ζωή του.
Στὶς 15 Ἀπριλίου 1941, οἱ Γερμανοὶ τὸν συνέλαβαν στὴν Ἀθήνα καὶ τὸν ἔστειλαν ἔγκλειστο στὴν Βιέννη. Ἐπέστρεψε ἀλλαγμένος στὴν Θεσσαλονίκη μετὰ ἀπὸ ἐννέα μῆνες κρατήσεως, ὅπου οἱ Γερμανοὶ τὸν ἐπανατοποθέτησαν στὴν θέση τοῦ ἀρχιραββίνου. Τὴν Ἄνοιξη τοῦ 1942, πάλι συλλαμβάνεται γιὰ λίγο, λόγῳ διαφωνιῶν μὲ τὸν Saby Saltiel, πρόεδρο τοῦ φιλοναζιστικοῦ ἑβραϊκοῦ συλλόγου (Judenrat). Ἀλλὰ ἀπελευθερώνεται ἀπὸ τὸν βιομήχανο Müller καὶ τὸν Δεκέμβριο 1942 ἀναλαμβάνει τὴν θέση τοῦ Saby Saltiel, ὡς δωσίλογος μεσάζων μεταξὺ τῶν γερμανικῶν ἀρχῶν κατοχῆς καὶ τῆς ἑβραϊκῆς κοινότητος. Τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1943 ἔβοηθησέ τούς Γερμανοὺς νὰ στείλουν στὰ στρατόπεδα τῆς Πολωνίας τοὺς συμπατριῶτες του! Τελικὰ δὲν ἀπέφυγε τὴν ἐκτόπισή του, τὸν Αὔγουστο τοῦ 1943 στὸ στρατόπεδο τοῦ Bergen-Belsen, μαζὶ μὲ 74 Ἑβραίους προύχοντες τῆς πόλεως. Ἀπεβίωσε ἀπὸ τύφο, ὅταν ἀπηλευθερώθη τὸν Μάρτιο τοῦ 1945.
θ) Ἡ Θεσσαλονίκη χωρὶς τοὺς Ἑβραίους
Τὸ 1945 οἱ ὀλίγοι Ἑβραῖοι πού ἀπηλευθερώθησαν ἀπὸ τὰ στρατόπεδα ἐπροτίμησαν νὰ παραμείνουν στὴν Δυτική Ευρωπη ἤ νὰ μεταναστεύσουν στήν Αμερικὴ καὶ τὸ Ἰσραήλ. Αὐτοὶ πού ἐπέστρεψαν στὴν Θεσσαλονίκη, κατὰ τούς υπολογισμοὺς τῆς Τραπέζης τῆς Ἑλλάδος, διεπίστωσαν ὅτι 1.800 σπίτια τους εἶχαν ἀγορασθῆ ἀπὸ Ἕλληνες πού τούς τὰ εἶχαν πωλήσει οἱ Γερμανοί! Οἱ νέοι ἰδιοκτῆτες ἠρνήθησαν νὰ ἐπιστρέψουν τά σπίτια. Οἱ δυνάμεις τοῦ ΕΛΑΣ ὑπεστήριζαν τὸ αἴτημα τῶν Ἑβραίων, ἀλλά τέσσερις μῆνες ἀργότερα, ὅταν ἡ κυβέρνηση τῶν Ἀθηνῶν, πού ἠλέγχετο ἀπὸ δωσιλόγους, ἀνέλαβε τὴν διοίκηση τῆς πόλεως μὲ τὴν ὑποστήριξη τῶν Βρεταννῶν, ἡ ἐπιστροφὴ τῶν οἰκιῶν στοὺς Ἐβραίους δικαιούχους ἐσταμάτησε. Τὸ 1945, ἐνώπιον τῆς τραγικῆς αὐτῆς καταστάσεως, μερικοὶ ἐπαναπατρισθέντες Ἑβραῖοι ἐπροτίμησαν νὰ ἀλλαξοπιστήσουν καὶ νά γίνουν χριστιανοὶ ὀρθόδοξοι. Τὸ 1951, μία ἀπογραφὴ διεπίστωνε ὅτι εἶχαν παραμείνει ζωντανοὶ στὴν Θεσσαλονίκη 1.783 Ἑβραῖοι! Σήμερα μόνον 1.300 Ἑβραῖοι κατοικοῦν στὴν Θεσσαλονίκη...
Τὰ τρία δόρατα ἐφαρμογῆς τοῦ Διαίρει καὶ Βασίλευε
Τὸ σχέδιο τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως καὶ τῶν ΗΠΑ εἶναι πλέον ξεκάθαρο: Ἡ Ἑλλὰς πρέπει νὰ διαμελισθῆ! Ἡ ΕΕ προωθεῖ τὴν ἀντικατάσταση τῶν ἐθνοκρατῶν τῆς Ἑνώσεως μὲ περιοχὲς (regions). Ἡ Κρήτη εἶναι σαφῶς στὸ στόχαστρο καὶ ἀπειλεῖται μὲ ἀπόσχιση ἀπὸ τὸν ἑλληνικὸ κορμὸ (ποὺ μερικοὶ προβλέπουν ὅτι θὰ πραγματοποιηθῆ τὸ 2012, μέσῳ ἐνδεχόμενου δημοψηφίσματος). Ὅταν στὶς ἀρχὲς Φεβρουαρίου 2009,-οἱ Κρῆτες παραγωγοὶ ἐδέχθησαν στὸν λιμένα τοῦ Πειραιῶς τὴν ἄγρια ἐπίθεση τῶν δυνάμεων τῶν ΜΑΤ ἠπείλησαν, ὅταν θά ἐπέστρεφαν ἄπρακτοι στὴν Κρήτη νὰ προωθήσουν τὴν αὐτονόμηση τῆς μεγαλονήσου « ἡ ὁποία, στὸ κάτω κάτω, εἶχε, ἐνσωματωθῆ στὸ ἑλληνικὸ κράτος μόνον πρὸ ἑκατὸ ἐτῶν». Ἄλλωστε καὶ ἡ Κύπρος εἶχε σχέδιο νὰ ἐνσωματωθῆ στὴν Ἑλλάδα καὶ τελικῶς αὐτὸ ἀπέτυχε, κάτι ποὺ μερικοὶ Ἑλληνοκύπριοι ὑποστηρικτὲς τῆς "κυπρότητος" τῆς Κύπρου, θεωροῦν ὅτι ὑπῆρξε μία σωτήριος ἐξέλιξη...-
Οἱ ΗΠΑ ἐξάλλου προωθοῦν τὴν συγκρότηση διευρυμένου Μακεδονικοῦ κράτους ποὺ θὰ συμπεριλάβη τὰ Σκόπια καὶ τὴν Θεσσαλονίκη, ὡς τρίτο δόρυ κατὰ τῆς ρωσικῆς καθόδου καὶ τὸν ἔλεγχο τῶν πετρελαϊκῶν διοδίων. :
• Τὸ πρῶτο δόρυ ὑπῆρξε ἡ ἀπόβαση τῶν ἑλληνικῶν δυνάμεων στὴν Σμύρνη τὸ 1919 καὶ ἡ συγκρότηση τῆς βενιζελικῆς Μεγάλης Ἑλλάδος γιὰ τὸν ἀγγλοσαξωνικό (τότε βρεταννικὸ) ἔλεγχο τῶν προσφάτως (στὶς παραμονὲς τοῦ πρώτου παγκοσμίου πολέμου) ἀνακαλυφθέντων πετρελαιοπηγῶν τῆς Μέσης Ἀνατολῆς. Τὸ δόρυ αὐτὸ ἐθρυμματίσθη τὸ 1922 καὶ ὁ ἑλληνισμὸς ἐσυρρικνώθη στὰ σημερινὰ ὅρια τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους, ἐνῷ πρὸ τοῦ 1922 ἐπεξετείνετο ἀπὸ τὴν Ἀδριατικὴ καὶ τὸν Δούναβη μέχρι τὸ Σουδάν καὶ τὴν Αἰθιοπία καὶ μέχρι τὸν Περσικὸ Κόλπο ( παράδειγμα ἡ οἰκογένειά μου ποὺ κατάγεται ἀπὸ τὴν Τεργέστη, τὸ Κάϊρο, τὴν Κρήτη, τὴν Μυτιλήνη καὶ τὴν Ἀθήνα)
• Τὸ δεύτερο δόρυ ὑπῆρξε ἡ ἵδρυση τοῦ ἐθνοκράτους τοῦ, Ἰσραήλ, τὸ 1948, πού ὅπως καὶ γιὰ τὸν ἑλληνισμὸ τὸ 1922 συρρίκνωσε τὸν ἑβραϊσμό, ὁ ὁποῖος ἐπεξετείνετο σὲ ὅλην τὴν Εὐρώπη μέσα στὶς ἰσχυρὲς ἑβραϊκὲς μητροπόλεις τῆς Θεσσαλονίκης, Βουδαπέστης, Βιέννης, Βερολίνου, Παρισίων, Βαρσοβίας καὶ ἀλλαχοῦ. Τὸ Ἰσραὴλ κινδυνεύει νὰ θρυμματισθῆ μὲ τεράστιες καταστροφικὲς συνέπειες ὄχι μόνον γιὰ τὸν ἑβραϊσμό, ἄλλα καὶ γιὰ ὁλόκληρο τὸν πλανήτη.
Ἂν καὶ τὸ ἰσραηλινὸ ἐγχείρημα ὑπῆρξε πιὸ μακροχρόνιο ἀπὸ τὸ ἑλληνικὸ καὶ ἡ διαφαινόμενη "μιρασιατικοῦ τύπου" καταστροφὴ τοῦ Ἰσραὴλ δὲν ἔχει ἀκόμη σημάνει, ἡ καταστροφὴ αὐτὴ θὰ εἶναι μεγαλυτέρων διαστάσεων διότι τὸ Ἰσραὴλ κατέχει τὴν πυρηνικὴ βόμβα καὶ δὲν θὰ διστάση νὰ τὴν χρησιμοποίηση.
• Τὸ τρίτο δόρυ, τὸ μακεδόνικο δόρυ, πού ἑτοιμάζεται νὰ εἰσέλθη σὲ ἐφαρμογή, θὰ ἔχη τὴν ἴδια τύχη ἐὰν δὲν τεθῆ τέρμα στὴν ἔξαρση τοῦ ἐθνικισμοῦ τῶν ἐθνοκρατῶν ποὺ χρησιμοποιεῖται σὲ ὄφελος τῶν ἰμπεριαλιστικῶν ἐπιδιώξεων τῶν Ἀγγλοσαξώνων.
Καὶ ἡ λύση γιὰ νὰ ἀποτραπῆ αὐτὴ ἡ τρίτη τραγωδία εἶναι οἱ δύο καταπονεμένοι λαοί, ὁ ἑλληνικὸς καὶ ὁ ἑβραϊκός, παραδοσιακοὶ οἰκονομικοὶ ἀντίπαλοι, νὰ συνεννοηθοῦν στὸν χῶρο τῆς διασπορᾶς, μεταξὺ Ἑλλήνων καὶ Ἑβραίων ἐπιχειρηματιῶν γιὰ νὰ μετατρέψουν τὴν (ἑλληνικῆς κυριαρχίας πάντα) Θεσσαλονίκη σὲ πρότυπο ἑλληνοεβραϊκῆς συνεργασίας στὸν διευρυνόμενο χῶρο τῶν Βαλκανίων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου