Σκάκι
Ἕνας κόσμος-ἕνας κόσμος τετράγωνος ὁ κόσμος μου.
Στὶς ἁπλοποιημένες του διαστάσεις χαρακώνονται οἱ ὁρίζοντες τῶν
ἡμερῶν, τῆς ἰσονυκτίας ἡ ἀντιθετικὴ ἐπιφάνεια.
Ὅλα τὰ ἐγκλήματα τῆς ζωῆς-πανουργίες, φόνοι-ξαναζοῦν ἀπάνου
στὸ σιντέφι καὶ στὸν ὄνυχα ὅπου ἐπίπονα γλιστροῦν ἄκαρδου
νοῦ τὰ φιλντισένια σύμβολα τὰ εἴδωλα ἀπὸ κοράλλι.
Ὁ δρόμος τους, οἱ ἐπικίνδυνοι σταθμοὶ των, οἱ ἀπογοητεύσεις καὶ
τὰ λάφυρα-χαρὲς γι’ αὐτὸ ποὺ ἤτανε καρδιά.
Τώρα μὲ τοῦ χεριοῦ τὴ σπάνια κίνηση νὰ περιπλέξει τὸ ξερὸ
παιχνίδι.
Τὸ αἷμα ποὺ κυλάει, οἱ βιασμοί, ὅ,τι κρυφὸ ἔχει ἡ ψυχή, δὲ διακρίνεται
στὶς αὐστηρές του μεταβολές.
Ὅσοι ὅμως ξέρουν τοὺς κανονισμούς, στὸ κάτοπτρο βλέπουν τὶς
φρικτὲς εἰκόνες ποὺ δύο παῖκτες κλείσανε σ’ ἐβένινο πλαίσιο
καὶ προσπαθοῦν μὲ λιτὲς κοῦκλες νὰ σκεπάσουν.
Ἕνας κόσμος-ἕνας κόσμος τετράγωνος ὁ κόσμος μου.
Στὶς ἁπλοποιημένες του διαστάσεις χαρακώνονται οἱ ὁρίζοντες τῶν
ἡμερῶν, τῆς ἰσονυκτίας ἡ ἀντιθετικὴ ἐπιφάνεια.
Ὅλα τὰ ἐγκλήματα τῆς ζωῆς-πανουργίες, φόνοι-ξαναζοῦν ἀπάνου
στὸ σιντέφι καὶ στὸν ὄνυχα ὅπου ἐπίπονα γλιστροῦν ἄκαρδου
νοῦ τὰ φιλντισένια σύμβολα τὰ εἴδωλα ἀπὸ κοράλλι.
Ὁ δρόμος τους, οἱ ἐπικίνδυνοι σταθμοὶ των, οἱ ἀπογοητεύσεις καὶ
τὰ λάφυρα-χαρὲς γι’ αὐτὸ ποὺ ἤτανε καρδιά.
Τώρα μὲ τοῦ χεριοῦ τὴ σπάνια κίνηση νὰ περιπλέξει τὸ ξερὸ
παιχνίδι.
Τὸ αἷμα ποὺ κυλάει, οἱ βιασμοί, ὅ,τι κρυφὸ ἔχει ἡ ψυχή, δὲ διακρίνεται
στὶς αὐστηρές του μεταβολές.
Ὅσοι ὅμως ξέρουν τοὺς κανονισμούς, στὸ κάτοπτρο βλέπουν τὶς
φρικτὲς εἰκόνες ποὺ δύο παῖκτες κλείσανε σ’ ἐβένινο πλαίσιο
καὶ προσπαθοῦν μὲ λιτὲς κοῦκλες νὰ σκεπάσουν.
Σκάκι , πρέφα ( ἢ μπρίτζ). Καὶ τὰ δύο ἀπαιτοῦν ὑψηλὸ βαθμὸ εὐφυῒας. Διαφέρουν ὅμως σημαντικά. Τὸ σκάκι σκλαβώνει, ἐγκλωβίζει, ὑπερτονίζει τὸ ἐγώ, σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν πρέφα πού ἀπελευθερώνει, κατὰ κάποιο τρόπο ὁ παίκτης ἀποστασιοποιεῖται καὶ γίνεται παρατηρητὴς τοῦ ἑαυτοῦ του, ἀφοῦ ἡ παρουσία τοῦ ἀντιπάλου δὲν εἶναι ἰδιαίτερα ἔντονη. Μία καλὴ παρτίδα πρέφας μοιάζει μέ ἔργο τέχνης ἀνυπόγραφο, ἔχει δέ χαλαρωτικὰ ἀποτελέσματα, στὸ σκάκι νικητὴς ἢ χαμένος σηκώνεσαι ἀπὸ τὴν καρέκλα ἐξουθενωμένος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ ήττα του Kasparov από τον Deep Blue τον Μάιο του 1997 έχει αφήσει ένα ψυχικό τραύμα στην ανθρωπότητα. Οι τεχνολόγοι κατασκέυασαν ένα πρόγραμμα που κατάφερε να επιβληθεί του καλύτερου ανθρώπινου σκακιστή. Ίσως το σημείο πού έκρινε το παιχνίδι ήταν η έλλειψη λεκτικής επικοινωνίας. Ο υπολογιστής δεν έχει καμμιά συγκίνηση γιά να κρύψει, την ψυχολογία του δεν μπορείς να την προβλέψεις αφού η ψυχή του είναι ανύπαρκτη, δεν μπορείς να μπλοφάρεις κοιτάζοντάς τον κατάματα. Ο Kasparov παραδόθηκε στο ανέκφραστο, πέτρινο, α-πρόσωπο του software, το οποίο πιθανώς τον τρόμαξε. Άν είχε απέναντί του έναν ανθρώπινο παίκτη ίσως να τον είχε νικήσει με τις ίδιες ακριβώς επιλογές κινήσεων. Η νίκη ή η ήττα στο σκάκι αφήνουν πίσω τους ένα αίσθημα συντριβής καί στον νικητή και στον ηττημένο. Συντριβή παρόμοια με εκείνη που πλανάται μετά τη λήξη του πολέμου. Το σκάκι μοιάζει πολύ με πόλεμο. Στρατιώτες, ιππικό, αξιωματικοί, κάστρα, βασιλιάδες.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτο καφενείο σπανίως θα δείς τους θαμώνες να παίζουν σκάκι. Νομίζω η χαρακτηριστικότερη διαφορά είναι το γεγονός πως η πρέφα δεν παίζεται μεταξύ δύο αντιπάλων ή δεν έχει την ίδια απελευθερωτική λειτουργία σ΄αυτή την περίπτωση.
Καί μέ 2 καί μέ 3 καί μέ 4 παίζεται ἡ πρέφα. Ἄλλη εἷναι ἡ χαρακτηριστικότερη διαφορά. Ὅτι ἕνας σκακιστής μπορεῖ νά συνεχίσει ἀπό τήν μέση μιά παρτίδα πού δέν ἔχει παρακολουθήσει. Στήν πρέφα καί στό μπρίτζ αὐτό εἶναι ἀδύνατον. Προσωπικά τρέφω μεγαλύτερη ἐκτίμηση στούς πρεφαδόρους παρά στούς σκακιστές ( ἐξαιρεῖται ὁ Μπόμπυ Φίσερ, ὁ ἄνθρωπος πού χαρακτήρισε τήν 11/9/2001 ὡς τήν εὐτυχέστερη μέρα τῆς ζωῆς του!!! -ἐλπίζω νά μήν παρεξηγηθῶ).
ΑπάντησηΔιαγραφήἝνα καφενεῖο πού μάζευε πολλούς σκακιστές, κάτι ὑπεραιωνόβιοι τύποι, ἧταν τό "Πανελλήνιον", ἄν θυμᾶμαι καλά στήν Ζωοδόχου Πηγῆς, ὅπως κατεβαίνουμε πρός τό κέντρο στό δεξί μας χέρι.
Ὕπάρχει καί κάτι ἄλλο στήν ἧττα τοῦ Κασπάροφ ἀπό τόν Deep Blue ( ἀφήνω πρός τό παρόν στήν ἄκρη ὅτι καί ὁ ὑπολογιστής καί τό σόφτγουέρ ἐν πολλοῖς ἀνθρώπινο κατασκεύασμα εἷναι). Ἄν θεωρήσουμε λοιπόν τήν σχέση ἀνθρώπου-Κασπάροφ μέ τόν ὑπολογιστή ἀνταγωνιστική, βρίσκω θετικό τήν ἀποδοχή κάποιων ὁρίων τά ὁποῖα ὁ ἄνθρωπος δέν μπορεῖ ἐκ τῶν πραγμάτων νά ὑπερβεῖ. Βέβαια ἡ μέθοδος ἀνίχνευσης τῶν ὁρίων μέσῳ τοῦ ὑπολογιστῆ ἐδῶ εἷναι λίγο κάλπικη, ἀφοῦ ὅπως προεῖπα καί ὁ ὑπολογιστής (σέ μεγάλο ποσοστό ) ἀνθρώπινο δημιούργημα εἷναι.
Χρόνια πολλά!!!
Όντως το πρόγραμμα που νίκησε τον Kasparov είναι ανθρώπινο δημιούργημα και μάλιστα όχι ενός μόνο αλλά πολλών ανθρώπων. Το αποτέλεσμα που μετράει όμως είναι πως από τότε πολλοί έχουν πιστέψει ότι ο μηχανικός νούς υπερέχει του ανθρώπινου. Εκεί που υπάρχει κενό πολλοί έχουν τοποθετήσει κάτι το οποίο μάλιστα θεωρούν πως υπερέχει των ιδίων αγνοώντας πως ο υπολογιστής είναι μιά τυφλή μηχανή. Άρα οι άνθρωποι αδιακρίτως υπερέχουν της φύσης αλλά είναι κατώτεροι των μηχανών που οι ίδιοι δημιουργούν. Αν θέλουμε να γίνουμε λίγο ακόμα πιό ακραίοι θα λέγαμε πως ο καθένας άνθρωπος δεν αντιμετωπίζεται πιά σαν μιά διαφορετική οντότητα, αλλά υπάγεται σε μιά από τις τρεις ακόλουθες κατηγορίες:
ΑπάντησηΔιαγραφή1) Αυτοί που φτιάχνουν μηχανές εξυπνότερες από τον άνθρωπο
2) Αυτοί που παράγουν αυτές τις μηχανές σε μεγάλη κλίμακα γιά μαζική πώληση
3) Αυτοί που έχουν την δυνατότητα να αγοράσουν τις μηχανές αυτές
Φυσικά μιά και ή ύπαρξη έχει υποβαθμιστεί στην κατοχή αγαθών εκείνοι που δεν έχουν τη δυνατότητα ή δεν ενδιαφέρονται να αποκτήσουν καμμιά από τις μηχανές αυτές είναι ανύπαρκτοι.
Συμφωνῶ μὲ τὴν κατηγοριοποίηση. Νομίζω δὲν περιορίζεται μόνο στὴν παραγωγὴ καὶ τὴν χρήση μηχανῶν, ἀλλὰ σὲ λίγο θὰ ἐπεκτείνεται σὲ μερικὰ πράγματα μέχρι χθὲς αὐτονόητα. Δηλαδὴ ἡ κατηγοριοποίηση θὰ ἰσχύει καὶ στὰ βασικὰ εἴδη διατροφῆς, ἢ στὴν διατύπωση θέσης καὶ ἄποψης.
ΑπάντησηΔιαγραφήἈπὸ τὸν Διαφωτισμὸ καὶ τὴν καταστροφικὴ θεμελιώδη συνιστώσα του, τὴν μεγαλοστομία σχετικὰ μὲ τὴν «κυριαρχία τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τῆς Φύσεως» φτάσαμε στὸ σημεῖο ὁ ἄνθρωπος νὰ μὴν διαμορφώνει τὶς συνθῆκες, ἀλλὰ νὰ καθίσταται ἕνα ἁπλὸ συστατικό, ἕνα ἐργαλεῖο τοῦ ὅλου μηχανισμοῦ παραγωγῆς. Ἀπὸ τὸ ἕνα ἄκρο στὸ ἄλλο. Χάσιμο τοῦ μέτρου καί τῆς ἁρμονίας. Ἡ τεχνολογία ἀντὶ νὰ εἶναι ἀνθρώπινο ἀγαθό, σε θαυμαστή συνεργασία με την «ελεύθερη» αγορά, δημιουργεῖ προβλήματα καὶ ἀντιφάσεις, τὰ ὁποία ἰσχυρίζεται πώς θὰ ἐπιλυθοῦν μέσω τῆς ἴδιας. Κάτι σὰν τὸ Ἀόρατο Χέρι τοῦ Ἄνταμ Σμίθ. Ἀγορά, Τεχνολογία αὐτορυθμίζονται φέρνοντας τὸν ἄνθρωπο στὰ μέτρα τους. Στὴν πραγματικότητα αὐτὸ ποὺ γίνεται εἶναι ἡ ρύθμιση τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς καὶ δράσης, ὁλόκληρων κοινωνιῶν μὲ διαμετρικὰ ἀντίθετες κοσμοαντιλήψεις, στὰ πλαίσια τῆς ἑκάστοτε τεχνολογικῆς «προόδου». Μὲ αὐτὴ τὴ ἔννοια ἐκτιμῶ ὅτι ἡ μάχη Κασπάροβ-Deep Blue εἶναι ψευδεπίγραφη πρόκληση, ἀφοῦ ἀνεξαρτήτως ἀποτελέσματος ἡ ἀνακάλυψη τοῦ σωματιδίου τοῦ Θεοῦ ( σιγά μήν τό βροῦν) ἤ ἕνα ταξίδι στον Ἄρη, θὰ συγκεντρώνει καὶ τὰ φῶτα τῆς δημοσιότητας καὶ τὰ κονδύλια, σὲ σχέση μὲ τὸ πρόβλημα λιμῶν, ὑποσιτισμῶν καὶ ὑπανάπτυξης.
Μικρόκοσμος